Wilfred Lionarons

Wilfred Humphrey Lionarons (Paramaribo, 5 mei 1925 - Eijsden, 2 mei 2015) is een Surinaams zakenman, journalist en radiopionier.

Leven

Wilfred Humphrey Lionarons (Paramaribo, 5 mei 1925 - Eijsden, 2 mei 2015) is een Surinaamse journalist, radiopionier en ondernemer . Volgend op zijn bijna afgeronde studie Geneeskunde aan de Geneeskundige School in Paramaribo studeerde hij Perswetenschappen in Amsterdam, Nederland. Hij had namelijk gemerkt dat twee dingen hem écht interesseerden: het schrijven van artikelen voor De Stethoscoop, het maandblad van de Geneeskundige School in Paramaribo, en via de AVROS het wekelijks voorlezen van de medische bulletins die toen werden uitgegeven

In Suriname werd hij in 1952 directeur van eerste Surinaamse radio-omroep de Algemene Vereniging Radio Omroep Suriname AVROS, opgericht op 14 mei 1935 . Onder zijn leiding beleefde de AVROS grote bloei door o.m. invoering, naar voorbeeld van de VS, van horizontale programmering, dagelijkse soaps (o.a. de grote hit Linda's eerste liefde en niet te vergeten (een ware goudmijn in die dagen) de speciale verzoekjes (tegen betaling een plaatje laten draaien voor een jarige, jubilaris of feestelijke gebeurtenis) en volwassen nieuwsbulletins. Als groot voorstander van het vrije woord stapte hij bij de AVROS toen het bestuur hem wilde verbieden de regeringsoppositie ruimte op de radio te geven voor het uiten van hun mening en richtte hij zijn eigen omroepstation op .

In 1957 werd hij directeur van piratenzender en de tweede Surinaamse radio-omroep Radio Paramaribo (RAPAR) en korte tijd later ook eigenaar , tot de verkoop in 1976 aan de rechtsopvolger Rapar.

Het op 2 april 1960 opgerichte weekblad De Vrije Stem (Suriname) (ook wel: Vrije Stem) meldt op 9 oktober 1960 dat Lionarons de nieuwe uitgever en hoofdredacteur is, na onvoldoende succes onder de oorspronkelijke initiatiefnemers. Als eigenaar zette Lionarons in 1969 De Vrije Stem van een weekblad om in een dagblad. Het blad gold als een uiterst kritisch volger van de politiek in Suriname. Die kritische toon werd niet minder fel na de militaire coup van 1980.

In 1963 was hij de enige werkgever die R. Dobru (pseudoniem van Robin Ewald Ravales) na diens ontslag uit gevangenschap als gevolg van een conflict met de regering Pengel in dienst durfde te nemen (bij De Vrije Stem).

Als ondernemer was Lionarons onder meer intitiatiefnemer en eigenaar van Drukkerij Lionarons aan de Dr. J.F. Nassylaan, Vleesverwerkingsbedrijf Gwamba in Paramaribo-Zuid en Slagerij Gwamba aan de Zwartenhovenbrugstraat, het Texaco benzinestation aan het Molenpad, en een landbouwonderneming en kippen- en varkenskwekerij in Saramacca . Tevens was hij de grootste aandeelhouder van de in 1978 opgerichte Mechanische Rijstbouw Maatschappij Coesewijne (M.R.M.C.) . Zijn laatste belangrijke functie in Suriname was die van directeur van de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven.

Na de sergeantencoup in 1980 werd Lionarons met regelmaat opgebracht voor verhoor. In de nacht van 7 op 8 december 1982 schieten de militairen de drukkerij en kantoren van De Vrije Stem aan de Dr. J. F. Nassylaan 107 in Paramaribo in brand, waarvoor Lionarons later een civiele procedure aanhangig maakt voor schadevergoeding. De volgende nacht worden vijftien tegenstanders van het militaire regime van Desi Bouterse standrechtelijk geëxecuteerd, onder hen ook vier journalisten (bekend als de Decembermoorden). Wilfred Lionarons zou ook op de dodenlijst hebben gestaan, maar ontspringt de dans, omdat hij op dat moment in Miami is.

Hij vestigde zich in Nederland en ging nooit meer terug naar zijn geboorteland.

In Nederland continueerde hij als journalist voor Amnesty International zijn werk. Hij bleef de Surinaamse politiek volgen en fel becommentariëren. Dat deed hij ook met talloze stukken en columns in de Weekkrant Suriname, waarvan hij een tijdlang ook hoofdredacteur was en die hij in november 1983 samen met Ab Judell senior kocht om de krant van ondergang te redden, de Allochtonenkrant en de Volkskrant , en als commentator in actualiteitenprogramma's voor radio en televisie.

In Nederland woonachtig ontving hij in 2006 de Kwakoe -Jagernath Lachmon- Award voor verdiensten op sociaal of cultureel gebied, een award die gebruikelijk wordt uitgereikt aan een ingezetene van Suriname .

Bronnen, noten en/of referenties