Mouvement National Congolais

Partijvlag

Lumumba in Brussel (1960)

De MNC (ofwel Mouvement National Congolais) was een van de drie belangrijkste politieke partijen in Belgisch-Congo in de jaren 1950 en zou bijdragen tot de Congolese Dipenda van 30 juni 1960.

In tegenstelling tot zijn twee grootste rivalen, de ABAKO en de CONAKAT, was de MNC unitaristisch ingesteld en had ze aanhangers over het hele land. De MNC werd opgericht op 5 oktober 1958 en geleid door de charismatische bierverkoper en latere premier, Patrice Lumumba.

In 1959 ging de MNC een verkiezingskartel aan met de ABAKO van Joseph Kasavubu en won de eerste democratische verkiezingen. Ondanks het grote aandeel van de MNC in deze campagne werd Joseph Kasavubu voorgedragen als president, terwijl Patrice Lumumba genoegen moest nemen met de functie van eerste minister. Deze beslissing werd naar verluidt georkestreerd door de Belgische en Amerikaanse belanghebbers die de prowesterse ABAKO boven de pro-communistische MNC verkozen.

Na de moord op Lumumba in 1960 trok Joseph Kasavubu het laken helemaal naar zich toe en werd de MNC tot een tweederangspartij gedegradeerd.

In 1965 pleegde legerchef Mobutu een staatsgreep en werd Congo onder de naam Zaïre een anti-communistische dictatuur. De MNC werd afgeschaft en ging op in de nieuwe Zaïrese eenheidspartij, de Mouvement Populaire de la Révolution (kortweg MPR genoemd).

MNC facties

• Mouvement National Congolais-Lumumba (MNC-L) (vanaf 1959)

• Conseil National de Résistance pour la Démocratie (CNRD) (vanaf ongeveer 1990)
• "Mouvement National Congolais-Lumumba Originel" (MNC-LO) (kern van de in ballingschap verbannen factie; bekend onder deze naam vanaf 1994)
• "Nieuw" Mouvement National Congolais-Lumumba (vanaf 1994)
• Mouvement National de la Convention Lumumba Originel (MNCLO)

• Mouvement National Congolais-Kalonji (MNC-K) (vanaf 1959)
• Mouvement National Congolais Rénové (MNCR) (vanaf ongeveer jaren 1960)

Bibliografie

• Political Handbook of the World 2012. SAGE Publishing, Thousand Oaks, California (2012). ISBN 978-1-60871-995-2.
• Luntumbue, Michel (2020), Cuba and Africa, 1959-1994: Writing an alternative Atlantic history. Wits University Press, Johannesburg, "Cuban-Congolese families: From the Fizi-Baraka underground to Havana", 161–182. ISBN 978-1-77614-633-8.
• Reyntjens, Filip (2009), The Great African War: Congo and Regional Geopolitics, 1996–2006. Cambridge University Press, Cambridge. ISBN 9780521111287.
• Turner, Thomas (2002), The African Stakes of the Congo War. Palgrave Macmillian, New York City, "Angola's Role in the Congo War", 73–92. ISBN 9781403982445.
• Zeilig, Leo (2008), Lumumba: Africa's Lost Leader. Haus, London. ISBN 9781905791026.
• Monaville, Pedro (January 2019). The political life of the dead Lumumba: Cold War histories and the Congolese student left. Africa 89 (Supplement S1): S15–S39. DOI: 10.1017/S000197201800089X.
• Young, M. Crawford (1965), Politics in the Congo: Decolonization and Independence. Princeton University Press, Princeton.