Delftse School

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Sieger (overleg | bijdragen) op 12 mrt 2007 om 22:17. (link fix)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Gijsbert Friedhoff: stadhuis van Enschede

De Delftse School (ca. 1925-1955) is een traditionalistische stroming in de Nederlandse architectuur die is ontstaan rondom de Delftse hoogleraar ir. Marinus Jan Granpré Molière. De naam 'Delftse School' werd geïntroduceerd door de architect Jacobus Oud van de kunstenaarsgroep De Stijl.

De Delftse School streefde naar een architectuur die was gebaseerd op universele normen en waarden. Daarnaast wilde men de traditie van de Nederlandse plattelandsbouw in ere houden. Deze traditie was een reactie op de Amsterdamse School die volgens de traditionalisten te decoratief was ingesteld. Hierin grepen ze weer terug op het rationalisme van Berlage. Volgens de architecten van de Delftse School lag schoonheid juist in eenvoud en was een goede harmonie tussen massa, ruimte en lichtval belangrijk. Architectuur moest nederig zijn en vooral niet opvallen. De functie van een gebouw moest tot uitdrukking komen in de vorm. Vandaar werd ook een groot onderscheid gemaakt in de vormgeving van woonhuizen (simpel en ingetogen) en publieke gebouwen als stadhuizen en kerken, die juist monumentaal moesten zijn om hun functie te benadrukken. Met name op de katholieke kerkenbouw had de Delftse School grote invloed. Kenmerkend voor de Delftse School zijn het vrijwel uitsluitende gebruik van baksteen, de hoge met pannen beklede daken tussen topgevels en het gebruik van natuursteen op constructief belangrijke punten. Een belangrijke bron van inspiratie was het werk van A.J. Kropholler, die echter zelf geen deel uitmaakte van de Delftse School.

De architectuur van de Delftse School heeft de wederopbouw tijdens en na de Tweede Wereldoorlog in sterke mate beheerst, wat illustratief lijkt voor de populariteit en het vertrouwen in de toekomstwaarde ervan. Critici stellen echter dat de macht van de Delftse School zo groot was dat architecten die er geen deel van uitmaakten simpelweg weinig kans kregen om hun ontwerpen uit te voeren. Architecten van de Delftse School waren onder meer betrokken bij de herbouw van Rhenen en Middelburg.

Belangrijke representanten van de Delftse School waren, naast Granpré Molière, C.M. van Moorsel en B.J. Koldewey. Andere voorbeelden zijn J.F. Berghoef, A.M. De Rouville de Meux en Gijsbert Friedhoff.

Met name vanuit het functionalisme bestond er grote weerstand tegen de Delftse School. Echter, ook in traditionalistische kringen was de Delftse School niet onomstreden. Met name Frits Peutz was een verklaard tegenstander van de kring rond Granpré Molière. Bovendien waren verschillende vooraanstaande architecten van het traditionalisme, zoals H.W. Valk en Alphons Boosten, niet bij de Delftse School betrokken. Het is dan ook onterecht dat het begrip Delftse School vaak gebruikt wordt als aanduiding voor het totale traditionalisme in Nederland.

Vanaf het einde van de jaren 40 werd de Delftse School geleidelijk vervangen door de Bossche School rond Dom Hans van der Laan.