Iribarren-formule

Waterbouwsteen waarvan de grootte met de Iribarren-formule te berekenen is

De Iribarren-formule is een formule voor het berekenen van het benodigde steengewicht voor waterbouwsteen onder invloed van (wind)golven. Dit is noodzakelijk voor het ontwerpen van golfbrekers, dijkbekleding en oeverbekleding.

Oorsprong

De Spaanse waterbouwingenieur Ramón Iribarren was voor de Tweede Wereldoorlog betrokken bij het ontwerp van een aantal golfbrekers langs de Noord-Spaanse kust. Hij wilde een fundamentelere benadering van het hiervoor benodigde steengewicht ontwerpen. Hij ging daarbij uit van het evenwicht van een enkele steen op een talud.

Evenwicht van waterbouwsteen in een golfbreker

Hij nam aan dat de kracht van de golf te benaderen is met:

$F_{wave}=\rho _{w}gd_{n50}^{2}H$

Door vervolgens een krachtenevenwicht voor de steen op te stellen (zie bijgaande schets; dit is voor de situatie bij een teruglopende golf) kan zowel voor de situatie bij een oplopende golf als bij een teruglopende golf het benodigde minimale steengewicht bepaald worden voor stabiliteit.

Er geldt dan:

voor stabiliteit tijdens de golfoploop

$W\geq {\frac {N\rho _{s}gH^{3}}{\Delta ^{3}(\mu \cos \alpha -\sin \alpha )^{3}}}$

en voor stabiliteit tijdens de golfneerloop:

$W\geq {\frac {N\rho _{s}gH^{3}}{\Delta ^{3}(\mu \cos \alpha +\sin \alpha )^{3}}}$

waarin:

W = steengewicht in kg

H = Golfhoogte aan de teen van de constructie

Δ = relatieve dichtheid van de steen (= (ρ_s -ρ_w)/ρ_w') waarin ρ_s de dichtheid van de steen en ρ_w de dichtheid van het water is

d_n50 = nominale steendiameter

α = taludhelling

N = het stabiliteitsgetal

μ = de wrijvingsfactor

g = de versnelling van de zwaartekracht

Iribarren geeft aan dat μ ongeveer 2,4 is en N voor neerlopende golven 0,43 en voor oplopende golven 0,85.

De formule (in het Spaans gepubliceerd in 1938) is destijds weinig bekend geworden, mede door de Spaanse Burgeroorlog en het Franco regime dat daarop volgde. Bovendien had de formule het bezwaar dat er weinig proeven gedaan waren om de coëfficiënten μ en N goed te bepalen. Kort na de Tweede Wereldoorlog bleek dat veel behoefte aan zo'n stabiliteitsformule was, en in de Verenigde Staten is toen de Hudson-formule ontwikkeld. Die is gebaseerd op veel meer proeven, maar heeft een zwakkere theoretische basis.

Algemeen naslagwerk

• (en) CIRIA, CUR, CETMEF (2007), The rock manual : the use of rock in hydraulic engineering. CIRIA C683, London, 1268 p. ISBN 9780860176831. Geraadpleegd op 11-2-2019.

---

Publicatie van Iribarren over deze formule

• (es) Iribarren Cavanilles, Ramon (1938), Una Formula para el calculo de los diques de escollera. Revista de Obras Publicas. Gearchiveerd op 7 augustus 2023.
• Revista de Obras Públicas nr 3005, 1965
• Revista de Obras Públicas nr 3006, 1965

---

Referenties