Overleg:Harmonische boventoonreeks

Ik heb de tabel en de notenbalk voorlopig tot commentaar gemaajt. Ik begrijp de betekenis van de tabel niet en zie ook niet wat de notenbalk moet verduidelijken. In elk geval zijn, afhankelijk van de stemming, veel noten op de balk niet precies de zuivere harmonischen.Madyno 21 jan 2008 15:29 (CET)

De notenbalk verduidelijkt de klank van boventonen met hun rangnummer. Over het algemeen wordt dit plaatje als boventonenreeksuitleg gehanteerd in de muziektheorie, omdat musici wel noten lezen, maar van frequenties minder kaas hebben gegeten. Svp dus notenvoorbeeld en tabel terugzetten, zodat zowel leek als liefhebber als kenner het lemma beter kunnen souperen.Tjako (overleg) 21 jan 2008 20:50 (CET)

Een toelichting bij de notenbalk is dan wel op z'n plaats, want inderdaad komen de harmonischen niet precies overeen met de getekende noten. - Erik Baas 21 jan 2008 21:45 (CET)

Ik zal het plaatje aanpassen/preciseren en opnieuw uploadenTjako (overleg) 21 jan 2008 21:48 (CET)

Wat er nu staat is ook nog niet correct: het is niet de 14e, maar reeds de derde die niet klopt; probeer maar eens een instrument op het gehoor te stemmen door uit te gaan van zwevingsvrije kwinten... Het gaat dus alleen maar op voor de octaven. - Erik Baas 21 jan 2008 21:51 (CET)

De pijltjes in het nieuwe plaatje geven aan welke genoteerde tonen niet geheel met de klinkende corresponderen qua notatie. (Vergeet de piano als referentie hierbij!) Tjako (overleg) 21 jan 2008 22:45 (CET)

Piano, gitaar, whatever, het maakt niet uit: b.v. de frequenties van een kwint verhouden zich in de gelijkzwevende stemming (en daar hebben we het toch over ?) niet als 2:3.

Het gaat niet om gelijkzwevende stemming maar om de notatie van harmonische boventonen, heeft niets met stemming te maken. De notatie is een benadering.Tjako (overleg) 22 jan 2008 00:07 (CET)

12 kwinten zouden dan een verhouding van (3/2)^12=129,75... geven, terwijl 7 octaven (wat hetzelfde zou moeten zijn) 2^7=128 opleveren. - Erik Baas 21 jan 2008 23:57 (CET)

Klopt. Het Pythagoreïsche komma. Daarom is een 'bis' wat anders dan een 'c'.Tjako (overleg) 22 jan 2008 00:09 (CET)

Ideetje: misschien wordt die alinea duidelijker als je het niet uitbeeldt met noten op een balk, maar met een stukje tekst (evt. plus tekening) over flageolettonen op b.v. een gitaar ? - Erik Baas 22 jan 2008 00:00 (CET)

De noten op de balk geven een idee van de toonhoogte van de harmonische boventonen voor musici en mensen die noten kunnen lezen, dus behouden.Tjako (overleg) 22 jan 2008 00:07 (CET)

Dat is duidelijk. Ik vind alleen dat je even moet benadrukken dat het, zoals je eerder schreef, een benadering is. Bij het zien van die notenbalk plus tekst heb ik (amateurmusicus, en opgeleid met wiskunde, een lastige combinatie) meteen als reactie dat het niet klopt. Je kunt m.i. boventonen niet op een notenbalk weergeven; als voorbeeld kan het, mits je er duidelijk bij vermeldt dat de getoonde data (lees: notenbalk) niet exact is. - Erik Baas 22 jan 2008 01:21 (CET)

Muzieknotatie is NOOIT exact, helaas/gelukkig. De gemiddelde muzikant snapt het voorbeeld heus wel, en zelfs als je C-c als oktaaf genoteerd ziet staan zal iemand het vrijwel nooit 'exact' rein spelen, tenzij een synthesizer.Tjako (overleg) 25 jan 2008 00:19 (CET)

True, true... Of: op een 31-toons instrument ! Enfin, zet het er toch maar bij, al was het maar voor de niet-musici. ;-) - Erik Baas 25 jan 2008 01:04 (CET)

De bovenstaande oude discussie verbaast me een beetje, omdat Tjako's discussiepartners er zo sterk van uit leken te gaan dat de notenbalk tonen weergeeft uit een gelijkzwevende stemming. Maar bijv. een viool of cello wordt normaal gesproken wel degelijk in reine kwinten gestemd. De derde toon uit het afgebeelde voorbeeld zou voor strijkinstrumenten dus wel degelijk kloppen (even afgezien van het bereik van deze instrumenten). Bever (overleg) 19 mei 2016 00:21 (CEST)

Tabel

De tabel heb ik toch maar onzichtbaar gemaakt. Ik zie het nut ervan totaal niet in. Misschien kan iemand dat wel duidelijk maken.Madyno 23 jan 2008 23:20 (CET)

Het nut van de tabel is dat je ziet dat verdubbeling van een frequentie boventonen geeft, en welke precies. Dit is van belang voor musici die trachten te snappen hoe boventonen naturrkundig werken en die slecht zijn in formules. Bovendien zie je in de tabel welke intervallen de boventonen t.o.v. de grondtoon genereren.Tjako (overleg) 25 jan 2008 00:19 (CET)

Zou het niet handig zijn om een kolom toe te voegen met de namen van de verschillende tonen in de tabel? Dan is de relatie tussen tabel en notenbalk ook duidelijker.

Een ander punt: de tabel gaat nu uit van een C van 65 Hz, waarbij wordt opgemerkt dat 65 Hz eigenlijk iets lager is dan de frequentie van een C. Bij dat voorbehoud kan men weer het voorbehoud maken dat dit er maar net van afhangt of men voor het stemmen uitgaat van een standaard-stemvork (of een elektronische versie daarvan) van 440 Hz voor de a′. Dat is immers lang niet altijd het geval. Maar misschien is het handiger om in de tabel uit te gaan van de Aˌ of de A, dan kunnen zonder morren gehele getallen (veelvouden van 55 Hertz) worden gebruikt. Bever (overleg) 19 mei 2016 00:21 (CEST)

Zelfs de A is niet "heilig". De meeste conservatoria laten bijvoorbeeld hun vleugels op A=442Hz stemmen, terwijl veel oude muziekfanaten nog steeds hun clavecimbels e.d. op 438 of lager (laten) stemmen. Voor het concept van een boventonenreeks geldt echter dat dit principe voor *alle* frequenties geldt: een rein octaaf is in frequentie 2x de hoogte van de laagste toon. De tonen in het notenvoorbeeld zijn dus slechts een voorbeeld en niets meer dan dat, en niet gerelateerd aan enig instrument! Groet, Tjako (overleg) 19 mei 2016 01:47 (CEST)