Capulana

Een capulana (ook 'kapulana' of 'nguvu' of 'vemba' in Changana, een Tsongadialect) is een soort sarong van ongeveer 1 bij 2 meter die voornamelijk wordt gedragen in Mozambique maar ook in andere delen van Zuidoost-Afrika. Hij kan worden gebruikt als een wikkelrok, een jurk of kan een draagzak worden op de rug en wordt gezien als een dagelijks kledingstuk.

Capulana's worden in Mozambique gedragen sinds het begin van de Arabische en Indiase handelsroutes. Indiase handelaren gaven de capulana als ruilmiddel voor andere goederen. Aanvankelijk waren er alleen maar de kleuren rood, wit en zwart. Wit stelde de bescherming door de voorouders voor, zwart het kwaad en rood de oorlog. De Mozambikanen gaven de voorkeur aan deze capulana's boven de van oudsher gedragen dierenhuiden. Vroege ontwerpen tonen zonnen, luipaarden, leeuwen, de stijlen "ndjiti" (wit en rood geometrisch), "xithango" (een plaid, met betekenis "condoom") en "ximangelani" (eenden). Deze stijlen waren dominant tot de Portugese kolonisatoren kwamen. Tegenwoordig worden deze vroege stijlen van de capulana vooral gebruikt door "tinyanga" (tovenaars, "curandeiros"). "Palu", een stijl met minuskule kleine geruite patronen in blauw en wit, was ook populair in de vroege jaren van de capulana.

Tegenwoordig zijn er veel soorten capulanas in verschillende uitvoeringen en kleuren. Ze worden op verschillende manieren gebruikt, bijvoorbeeld als dagelijkse vrijetijdskleding, zware lasten dragen of zelfs zorgvuldig op maat gemaakt voor speciale evenementen. Vroege traditionele kleuren en stijlen van capulana zijn zeer gewild en gaan tegenwoordig voor hoge prijzen op de markt.

Felgekleurde capulana's dienen vaak als cadeau voor vrouwen. Sommige paren maken passende "kapulana"-kledij voor bijzondere gelegenheden, zoals een hun traditionele bruiloft. ^[1]

Meisje met haar pop in een capulana, 2010.
Omslagdoek met portretten van Mozambikaanse regeringsleiders zoals Eduardo Mondlane, Tropenmuseum, voor 2003.
Capulana met Josina Machel, politica en dochter van Samora Machel
Makhuwa women in Nampula, Mozambique, 2005
Capulana's, 2011.