Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Ommen

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Ommen geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Ommen in de periode 1888-1918.^[1]

Het kiesdistrict Ommen werd ingesteld na de grondwetsherziening van 1887.^[2] Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Ambt Hardenberg, Ambt Ommen, Den Ham, Gramsbergen, Hellendoorn, Holten, Raalte, Stad Hardenberg, Stad Ommen en Vriezenveen.

Het kiesdistrict Ommen vaardigde in deze periode per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.

Legenda

cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

6 maart 1888[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.^[3]

	6 maart
Kiesgerechtigden	2.326
Opkomst	2.000
Geldige stemmen	1.986
Blanco stemmen	3
Kandidaten
A. van Dedem	1.137
G.J. van der Wijck	844

4 april 1888[bewerken | brontekst bewerken]

Alexander van Dedem was bij de verkiezingen van 6 maart 1888 gekozen in twee kiesdistricten, Ommen en Zwolle. Hij opteerde voor Zwolle, als gevolg waarvan in Ommen een naverkiezing gehouden werd.

	4 april
Kiesgerechtigden	2.326
Opkomst	2.106
Geldige stemmen	2.097
Blanco stemmen	5
Kandidaten
J. van Alphen	1.264
G.J. van der Wijck	833

9 juni 1891[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	9 juni	23 juni^[4]
Kiesgerechtigden	2.419	2.419
Opkomst	2.056	2.155
Geldige stemmen	2.050	2.135
Blanco stemmen	2	14
Kandidaten
J. van Alphen^[5]	765	1.159
E. van Weede van Dijkveld	845	976
J.H.A.M. Essink	436

10 april 1894[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.

	10 april
Kiesgerechtigden	2.415
Opkomst	1.205
Geldige stemmen	1.176
Blanco stemmen	24
Kandidaten
J. van Alphen^[5]	604
J. Willink	551

15 juni 1897[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	6.420
Opkomst	5.384
Geldige stemmen	5.268
Blanco stemmen	116
Kandidaten
J. van Alphen^[5]	2.977
J.T. de Visser	1.534
E.E. van Riemsdijk	757

14 juni 1901[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	14 juni
Kiesgerechtigden	5.997
Opkomst	4.175
Geldige stemmen	4.095
Blanco stemmen	80
Kandidaten
J. van Alphen^[5]	2.672
T.M. Wentholt	1.432

16 juni 1905[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	16 juni
Kiesgerechtigden	8.078
Opkomst	7.291
Geldige stemmen	7.189
Blanco stemmen	102
Kandidaten
J. van Alphen^[5]	4.114
W.J.M. Engelberts	3.078

16 oktober 1908[bewerken | brontekst bewerken]

Jan van Alphen, gekozen bij de verkiezingen van 16 juni 1905, trad op 9 september 1908 af vanwege gezondheidsredenen. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	16 oktober
Kiesgerechtigden	8.476
Opkomst	6.949
Geldige stemmen	6.864
Blanco stemmen	85
Kandidaten
A. Kuyper	3.941
T.H. de Meester	2.923

11 juni 1909[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	11 juni
Kiesgerechtigden	9.026
Opkomst	7.375
Geldige stemmen	7.250
Blanco stemmen	125
Kandidaten
A. Kuyper^[5]	4.141
H.W. Teesselink	3.109

21 oktober 1912[bewerken | brontekst bewerken]

Abraham Kuyper, gekozen bij de verkiezingen van 11 juni 1909, trad op 18 september 1912 af vanwege gezondheidsredenen. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	21 oktober	28 oktober^[4]
Kiesgerechtigden	8.667	8.667
Opkomst	7.082	7.909
Geldige stemmen	7.040	7.856
Blanco stemmen	42	53
Kandidaten
Æ. Mackay Thzn	1.888	4.305
H. van der Vegte	3.440	3.440
D. Fock	1.406
A.B. Kleerekoper	306

27 november 1912[bewerken | brontekst bewerken]

Æneas Mackay Thzn, gekozen bij de verkiezingen van 21 oktober 1912, nam zijn benoeming niet aan. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	27 november
Kiesgerechtigden	8.667
Opkomst	7.759
Geldige stemmen	7.722
Blanco stemmen	37
Kandidaten
C.J.A. Bichon van IJsselmonde	4.181
H. van der Vegte	3.541

17 juni 1913[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	17 juni	25 juni^[4]
Kiesgerechtigden	10.304	10.304
Opkomst	9.253	9.631
Geldige stemmen	9.073	9.582
Blanco stemmen	180	49
Kandidaten
C.J.A. Bichon van IJsselmonde^[5]	4.469	5.078
J.T. de Visser	4.337	4.504
G. Schotveld	207
B. Berends	60

15 juni 1917[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	10.876
Opkomst	4.243
Geldige stemmen	4.184
Blanco stemmen	59
Kandidaten
C.J.A. Bichon van IJsselmonde^[5]	3.276
H.J. Kruidenier	908

Opheffing[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Ommen. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.

Bronnen

Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Ommen op www.verkiezingsuitslagen.nl
Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl

Noten

↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
↑ Het kiesdistrict was een afsplitsing van het meervoudige kiesdistrict Almelo dat in 1888 werd omgezet in een enkelvoudig kiesdistrict.
↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
↑ ^a ^b ^c Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Ommen.

[1] De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

[2] Het kiesdistrict was een afsplitsing van het meervoudige kiesdistrict Almelo dat in 1888 werd omgezet in een enkelvoudig kiesdistrict.

[3] Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.

[tweede_ronde-4] Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.

[zittend-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Ommen.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]