Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes/Vrij Nederland (verzetsblad, Rotterdam)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Hieronder zie je een beginnetje (opzetje, stub) van een Wikipedia-artikel over een Nederlandse verzetskrant uit de Tweede Wereldoorlog.

Dit beginnetje is aangemaakt in het kader van het Wikiproject Verzetskranten.

De informatie in het beginnetje is rechtstreeks overgenomen uit het boek De ondergrondse pers 1940-1945 van Lydia Winkel, in zijn geheel als PDF te vinden op Wikimedia Commons.

Onderstaand beginnetje is nog niet rijp voor de hoofdnaamruimte van Wikipedia, je kunt helpen om het te controleren of aan te vullen tot een volwaardig artikel.

In de handleiding voor deelnemers aan het Wikiproject Verzetskranten lees je hoe dit werkt.

Andere beginnetjes van verzetskrantenartikelen vind je in Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes


Vrij Nederland
Plaats(en) van uitgave Rotterdam
Verschijningsfrequentie Onregelmatig
Inhoud Nieuwsberichten en Opinie-artikelen
Reproductiemethode Gestencild en gedrukt
Oplage 2000
Datum eerste uitgave 1 november 1940
Datum laatste uitgave 1 mei 1945
Taal Nederlands
Vervaardigers/redacteuren D. van der Kooij A. Kortlandt J.A.L.M. Loeff F. Reinders J.J. Roeters van Lennep H.C. Blok G.H.L. Schouten J.J. Stam L. van der Vloed H. Willemse A. van den Bos J.Ph. Backx J. de Heer D. de Iongh M. James-van der Hoop
Gerelateerde kranten Voor vrijheid en victorie van vorstenhuis en vaderland De vrije pers Vrij Nederland; Nederland-Oranje Vrij Nederland; orgaan ten behoeve van de zuiver Nederlandsche gedachte; van vreemde smetten vrij
Nr. in DOP van L.E. Winkel 983
Beschrijving in catalogus 376300280
Portaal  Portaalicoon   Media

Vrij Nederland was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 1 november 1940 tot en met 1 mei 1945 in Rotterdam werd uitgegeven. Het blad verscheen onregelmatig in een oplage van 2000 exemplaren. Het werd gestencild en gedrukt en de inhoud bestond voornamelijk uit nieuwsberichten en opinie-artikelen.

Betrokken personen[bewerken | brontekst bewerken]

Gerelateerde kranten[bewerken | brontekst bewerken]

Categorie:Illegale pers in de Tweede Wereldoorlog

Ruwe tekst Winkel-lemma[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder staat de tekst over Vrij Nederland uit lemma nr. 983 van De Ondergrondse Pers. Met behulp van deze tekst (en andere bronnen) kunnen Wikipedianen het bestaande artikel verbeteren. De Ondergronds Pers is ook als full-text PDF beschikbaar op Wikimedia Commons, daar is onderstaande tekst dus ook terug te vinden.

Te Rotterdam werd VRIJ NEDERLAND eind 1940 o.a. verspreid door mej. H.C. Blok en F. Reinders. Daar de belangstelling voor het blad zeer groot was, maar het transport van veel exemplaren te veel risico's met zich meebracht, werd besloten een plaatselijke oplage te vervaardigen. Het benodigde materiaal werd verstrekt door de toenmalige havenmeester van Rotterdam, A. Kortlandt (in het voorjaar van 1945 in het concentratiekamp Neuengamme overleden). Medewerking werd verleend door C. de Groot. Op 19 mei 1941 werd de broer van mej. Blok, die tot de Amsterdamse redactie behoorde, met veel andere VN-medewerkers gearresteerd; tengevolge hiervan werd het contact met Amsterdam verbroken. De Rotterdamse groep wilde echter niet werkeloos blijven en besloot zelfstandig een blad uit te geven, dat zij VOOR VRIJHEID EN VICTORIE VAN VORSTENHUIS EN VADERLAND noemden (zie nr. 952). Het verscheen slechts éénmaal, daarna werden weer nummers uitgegeven onder de titel VRIJ NEDERLAND; de inhoud was echter geheel afkomstig van de drie bovengenoemde personen. In oktober 1941 kreeg men opnieuw een nummer van VN in handen en ging men weer over tot herstencilen. Zo werd doorgewerkt, tot Reinders op 28 januari 1942 werd gearresteerd. Hij had n.l. een liederenbundeltje 'Zangzaad voor Nederlanders' uitgegeven dat de liedjes van de Watergeusuitzendingen van Radio Oranje bevatte. De Duitsers waren hier achtergekomen, en Reinders werd tot tien maanden gevangenisstraf veroordeeld. Daar terzelfder tijd het eerste VN-proces hangende was en mej. Blok van de gevangenis uit door haar broer gewaarschuwd was, achtte zij het raadzaam het werk voor VN te staken. De verspreiding geschiedde inmiddels - sedert mei 1941 -ook weer vanuit Amsterdam; D. van der Kooij, een vriend van W.P. Speelman, had hierbij de leiding; toen hij op 21 april 1942 wegens dreigend verraad uit Rotterdam verdween, droeg hij de plaatselijke verspreiding over aan A. van den Bos. (Van der Kooij werd verder ingeschakeld in het landelijke verspreidingsapparaat.) Van den Bos ging in de zomer van 1943 over naar TROUW. Daar VN toen echter reeds in voldoende mate gedrukt werd, bestond er geen noodzaak meer een plaatselijke editie uit te geven. Na Dolle Dinsdag was dit wel weer het geval. De Centrale Leiding benoemde een plaatselijke adviescommissie bestaande uit dr. J.Ph. Backx, J. de Heer, ir. D. de Iongh, mevr. M. James-van der Hoop, mr. J.A.L.M. Loeff, mr. J.J. Roeters van Lennep, G.H.L. Schouten, dr. J.J. Stam, L. van der Vloed en mr. H. Willemse. Een afzonderlijke nieuwsuitgave werd niet juist geacht; VN behoorde tot de initiatoren van DE VRIJE PERS te Rotterdam (zie nr. 1033). Het landelijke nummer werd op onregelmatige tijdstippen herdrukt bij de drukkerij Roelants te Schiedam. In de beginperiode werd te Rotterdam nog een uitgave vervaardigd, welke zowel tot de VRIJ NEDERLAND-organisatie als tot het COMITÉ VOOR VRIJ NEDERLAND gerekend mag worden: VRIJ NEDERLAND; orgaan ten behoeve van de zuiver Nederlandsche gedachte; van vreemde smetten vrij (zie nr. 984). Zie ook: VRIJ NEDERLAND (nr. 965).