Archief

Het begrip archief wordt meestal gebruikt als aanduiding van de bewaarplaats van belangrijke gegevens die zijn vastgelegd in documentvorm. In tegenstelling tot een bibliotheek is een archief meestal niet vrij toegankelijk. Dit geldt niet voor de archiefdiensten van de overheid, deze zijn in overeenstemming met de archiefwet gratis toegankelijk.

Kijk hier voor de Nederlandse Archiefwet

Kijk hier voor de Belgische Archiefwet

De meeste bedrijven, bestuursinstellingen en organisaties hebben een archief. Ook particulieren hebben soms een persoonlijk archief.

Naast aanduiding van de bewaarplaats kan het begrip archief worden gebruikt ter aanduiding van de totale hoeveelheid documenten die zijn gemaakt of ontvangen door een instelling, persoon of groep personen. Archiefstukken onderscheiden zich van andere vormen van documentaire informatie doordat zij zijn ontstaan als direct gevolg van het taakgericht functioneren van een instelling, persoon of groep personen.

Waarde van archief

Archiefstukken worden primair bewaard en beheerd omdat zij vanuit hun binding met de (werk)processen waaruit zij voortkomen, tot bewijs kunnen dienen van deze processen of verantwoording afleggen over de verrichte activiteiten. Ook zijn archiefstukken van belang voor de bedrijfsvoering vanwege hun informatiewaarde. Daarnaast kunnen archiefstukken en archieven ook een (afgeleide) cultuurhistorische waarde bezitten. De Archiefwet 1995 en het Archiefbesluit 1995 schrijven voor dat de overheid voor zijn archieven zogenaamde selectielijsten opstelt, waarin in ieder geval omschreven is welke stukken op enig moment dienen te worden vernietigd. Vaak zal in een selectielijst ook zijn omschreven welke stukken voor eeuwig bewaard moeten blijven. Een selectielijst is pas van kracht wanneer deze in de Staatscourant is gepubliceerd.

Ontsluiting

Een archief in de betekenis van een verzameling documenten wordt vaak ontsloten door middel van een inventaris waarin de archiefstukken systematisch worden beschreven. Soms wordt er een nadere toegang gemaakt, bijvoorbeeld een lijst persoonsnamen die naar aktes verwijzen. Van oude stukken in een archief worden vaak regesten gemaakt, een soort samenvattingen van de inhoud van een akte. Welke archieven een archiefdienst beheert, wordt aangegeven in een archievenoverzicht.

Trivia

Met het ronde archief wordt een prullenbak bedoeld. Met iets in het ronde archief opbergen wordt bedoeld dat het weggegooid wordt, net als verticaal classeren.

Zie ook

• Nationaal Archief
• Algemeen Rijksarchief
• Rijksarchief
• Erfgoedinspectie
• Archiefwezen (België)

Externe links

• www.archiefnet.nl Portal naar websites van archieven in Nederland en elders, verzorgd door het Historisch Centrum Overijssel
• www.nationaalarchief.nl Nationaal Archief (Nederland)
• www.arch.be Rijksarchief België
• www.erfgoedinspectie.nl Erfgoedinspectie
• www.archieven.nl Zoeken in toegangen en inventarissen van diverse archieven
• www.archiefstartpunt.nl Portal naar websites van archieven en informatie over archiveren
• www.digitaleduurzaamheid.nl Site met informatie over archiveren van elektronische bescheiden
• www.beeldengeluid.nl Beeld en Geluid (Hilversum) is het audiovisueel archief van Nederland
• www.handelingenbank.info De handelingenbank van de Centrale Archief Selectiedienst van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties geeft veel informatie over vastgestelde en nog niet vastgestelde selectielijsten
• news.Google.com/archivesearch
• handelingenbank.info/nieuws