Schijngestalte

De planeten, onze Maan en de manen van de andere planeten, vertonen schijngestalten, d.w.z. zij laten zich gedurende hun omloop in verschillende gedaanten zien.

De schijngestalten van de maan

Dit wordt veroorzaakt door het feit dat het lichaam vanuit een andere richting door de zon bestraald wordt dan waar vanuit het wordt waargenomen. Men ziet dan de terminator (d.i. de scheiding van licht en donker) zich verplaatsen over het oppervlakte van de maan of planeet, waardoor zij te zien is als een sikkelvormig of rond lichaam.

Bij de binnenplaneten en onze maan is dit het meest opvallend. Bij Mars is het effect al een stuk kleiner en is de variatie tussen 'vol' en ongeveer 'driekwart'. Bij de buitenplaneten is het verschijnsel vanaf de aarde nauwelijks te zien.

Benamingen

Enkele schijngestalten hebben een naam. Op het Noordelijk halfrond zijn het dit:

• 
  Nieuwemaan
• 
  Jonge maansikkel
• 
  Eerste kwartier
• 
  Wassende maan
• 
  Vollemaan
• 
  Afnemende maan
• 
  Laatste kwartier
• 
  Asgrauwe maan

Op het Zuidelijk halfrond is dit anders omdat je een andere kant de ruimte in kijkt:

• 
  Nieuwemaan
• 
  Eerste kwartier
• 
  Vollemaan
• 
  Laatste kwartier

Wassende en afnemende maan

• De periode tussen nieuwemaan en vollemaan heet: wassende maan.
• Die tussen vollemaan en nieuwemaan: afnemende maan (ook wel krimpende maan).

Zie ook

• Mercurius
• Venus
• Fasehoek

Externe links

• Maankalender met maan fase, stijgen, set en maansverduistering voor meer dan 1200 plaatsen in de wereld (en)