Artemisia Gentileschi
Artemisia Gentileschi (Rome, 8 juli 1593 – 1652) was een Italiaanse schilderes uit de vroege barok. Door de feministen is haar werk meer bekend geworden.
Biografie
Gentileschi kreeg haar opleiding in eerste instantie bij haar vader, Orazio Gentileschi, in Rome, waar zij meer talent bleek te hebben dan haar broers. Daarna werd zij in 1611 leerlinge van Agostino Tassi, een landschapsschilder, die haar het perspectieftekenen leerde, maar die haar ook verkrachtte. In de periode hierna bleef zij een seksuele relatie met Tassi houden, in de verwachting dat hij haar zou huwen en haar eer zou herstellen. Toen dat negen maanden na de verkrachting nog niet was gebeurd, diende haar vader een klacht in tegen Tassi, waarbij hij ook aangaf dat Tassi een schilderij van Judith uit het huishouden van de Gentileschi familie had gestolen. Tijdens het proces werd Artemisia Gentileschi onderworpen aan een gynaecologisch onderzoek en werd zij ook gemarteld met duimschroeven om haar verklaringen te verifiëren. Tassi werd veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf maar zat deze niet geheel uit.
Een maand na afloop van het proces trouwde Gentileschi met een minder begaafde kunstenaar, Pierantonio Stiattesi uit Florence. Verhuisde naar Florence kreeg Gentilischi een opdracht om te schilderen in het Casa Buonarroti. Ze kreeg ook een dochter, die op 12-jarige leeftijd overleed.
In Florence stad leerde ze Galileo Galilei en Cosimo II de' Medici kennen. Gentileschi werd in 1616 als eerste vrouw toegelaten tot de Accademia dell'Arte del Disegno in Florence. Ondanks haar succes kwam het echtpaar in de financiële problemen. Ze keerde zonder haar echtgenoot in 1620 terug naar Rome.
Gentileschi reisde met haar vader naar Genua en schilderde in 1622 een tweede versie van het schilderij Susanna en de oudsten. Haar vader trok naar Engeland, Artemisia naar Venetië en Napels. Gentileschi was ondertussen beroemd en werd overal herkend. Ze had drie broers. Francesco, de jongste, werd haar secretaris. In 1637 reisde zij naar Londen, op uitnodiging van Karel I van Engeland en werkte opnieuw samen met haar vader. Zij stierf in Napels, de exacte datum is niet bekend.
Schilderstijl
Gentileschi is onder meer bekend door haar gebruik van chiaroscuro in de stijl van Caravaggio. Artemisia schilderde Bijbelse taferelen en meerdere malen de bloederige geschiedenis van Judith, een geliefd onderwerp onder de Caravagisten. Werken van Gentileschi zijn onder andere de schilderijen Judith onthoofdt Holofernes, een meesterwerk in het museum Capodimonte in Napels, de Maria Magdalena in de Galleria Pitti te Florence en de Christus onder de artsen in New York. In de verzameling van koningin Elizabeth van Engeland bevindt zich een zelfportret.
Galerij
Hieronder een aantal voorbeelden van het werk van Gentileschi, zie verder de lijst van haar schilderijen.
-
Judith onthoofdt Holofernes, Uffizi
Bron
- Menzio, E. (1979) "Self-portrait in the guise of 'painting'". In: Word for word. Roland Barthes
- Garrard, M.D. (1989) Artemisia Gentileschi: The Image of the Female Hero in Italian Baroque Art, Princeton University Press.