Athenaeum Illustre (Amsterdam)
Athenaeum Illustre is een Latijnse naam en betekent de 'illustere school'.
Het Athenaeum Illustre was gevestigd in Amsterdam, in de Agnietenkapel aan de Oudezijds Voorburgwal. Twee internationaal bekende wetenschappers, Caspar Barlaeus en Gerardus Vossius, hielden hier in januari 1632 hun inaugurele redes.
Het Athenaeum Illustre wordt algemeen beschouwd als de voorloper van de Universiteit van Amsterdam (UVA), alhoewel aan het Athenaeum niet kon worden afgestudeerd of graden behaald. De wettelijke erkenning als instelling voor hoger onderwijs kreeg het Athenaeum Illustre in 1815. Het promotierecht werd in 1877 toegekend en het Athenaeum werd toen omgevormd tot de Gemeentelijke Universiteit Amsterdam, een naam die aan het eind van de 20e eeuw werd ingekort tot Universiteit van Amsterdam. Hoogleraren aan de universiteit werden benoemd door het stadsbestuur, uit hoofde van zijn functie was de burgemeester voorzitter van het universiteitsbestuur. Dit bleef zo tot 1961, toen werd de financiële verantwoordelijkheid overgenomen door de nationale overheid.
Canon van Amsterdam
- Het Athenaeum Illustre is venster nummer 15 van de Canon van Amsterdam.