Calculus (anatomie)
![]() |
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts. |

Een calculus is een steen (een verharding van materiaal, meestal bestaand uit minerale zouten) die zich vormt in het lichaam. Zulke stenen kunnen ernstige ziekten veroorzaken.
Standaard steenziekten[bewerken | brontekst bewerken]
Enkele belangrijke ziekten veroorzaakt door calculi zijn:
- Nierstenen:
- kunnen opgezwollen nieren en nierfalen veroorzaken
- kunnen zich voortzetten tot een nierontsteking
- kunnen zich voortzetten tot blaasstenen
- Blaasstenen
- Galstenen
- kunnen galblaasinfecties veroorzaken
- kunnen zich ontwikkelen tot een ontsteking van de alvleesklier – dit wordt pancreatitis genoemd
- Tandsteen
- bacteriën in tandsteen kunnen parodontitis veroorzaken
- Rhinolith (nasale calculus: korsten in de neus)
Etiologie[bewerken | brontekst bewerken]
Oorzaken van calculi kunnen zijn:
- Een abnormaal hoge concentratie van een mineraal zoals calcium.
- Lokale omstandigheden in een orgaan die de formatie van stenen bevorderen. Dit kunnen o.a. bacteriën zijn, of een tragere stroomsnelheid van lichaamsvloeistoffen.
Pathofysiologie en symptomen[bewerken | brontekst bewerken]
Calculi kunnen op verschillende manieren ziekten veroorzaken:
- Irritatie van nabijgelegen weefsel. Veroorzaken van pijn, zwelling en ontsteking.
- Afsluiting van een opening. Onderbreken van normale stroming van vloeistoffen.
- Infecties.
Behandeling[bewerken | brontekst bewerken]
Behandeling verschilt per type calculus. In zijn algemeenheid geldt:
- Modificatie of wegnemen van ontstaansfactoren kan het vormen van de stenen vertragen of terugdraaien.
- hiervoor kunnen medicijnen worden gebruikt
- soms is een operatie nodig
- Infecties door stenen kunnen worden behandeld met antibiotica en/of operatie.
- Pijn wordt behandeld met medicijnen.
- Tandsteen kan worden verwijderd door een mondhygiënist.
Zie de categorie Lithiasis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.