Naar inhoud springen

Centerpons

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door RonaldB (overleg | bijdragen) op 22 mrt 2020 om 14:27. (Wijzigingen door 2A02:1811:9C87:6C00:9988:27E9:EE04:93FF (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Magere Hein)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Set met (v.l.n.r.) doorslag (pendrijver), kraspen en centerpons

Een centerpons of puntslag is een stalen pen met een harde, scherpe punt. De punt is meestal onder een hoek van 90° geslepen.

De centerpons wordt gebruikt om een putje te maken in metaal of kunststof. De punt van de centerpons wordt hierbij geplaatst in het middelpunt van het te boren gat, door er een tik met een hamer op te geven ontstaat een putje, waarin de punt van de boor kan worden geplaatst. Op deze manier kan men nauwkeurig gaten boren zonder dat de boor "wegloopt" van de afgetekende plaats. De centerpons wordt ook gebruikt om aftekencenters te plaatsen op afgetekende lijnen (met de kraspen) waardoor deze beter zichtbaar zijn. Ook wanneer er met de steekpasser een cirkel of boog moet worden afgeschreven plaatst men in het middelpunt een center, de punt van de passer kan dan niet wegglijden.

Een centerpons lijkt enigszins op een drevel of op een doorslag en wordt er dan ook wel mee verward. Een drevel heeft een holle punt en een doorslag een vlakke punt, terwijl de centerpons een spitse punt heeft.

Er zijn ook automatische centerponsen verkrijgbaar, het gebruik van een hamer is hier niet nodig. Door deze centerpons op het werkstuk te plaatsen en in te drukken zal een veermechanisme worden gespannen dat bij voldoende druk plotseling doorslaat. Hierdoor zal de center worden geslagen. De bediening geschiedt met één hand, de slagkracht is meestal traploos instelbaar.

Door de brandweer worden speciale (automatische) centerponsen gebruikt om bij ongevallen ramen van voertuigen gecontroleerd te breken. Dit type is meestal voorzien van een trekveer, bij gebruik zal de punt met grote kracht tegen het glas slaan. Omdat er geen hamer nodig is wordt het glas op een beter beheersbare manier gebroken.

Zie de categorie Punches (tools) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.