Ellis Brandon

Dit artikel staat op een nalooplijst. Als de inhoud op verifieerbaarheid gecontroleerd is, kan dit sjabloon verwijderd worden. Geef dat ook aan op de betreffende nalooplijst. Bekijk ook de bewerkingsgeschiedenis om te zien of anderen hier al aan gewerkt hebben.

Brandon in 2011.

Ellis Maud Brandon (Amsterdam, 8 april 1923) is een van de weinige vrouwelijke Engelandvaarders.

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, woonde Brandon met haar moeder en stiefvader in Heemstede. Ze studeerde reclametekenen aan de Kunstnijverheidsschool in Amsterdam.

Koerierster

Op verzoek van haar vriend Herman Friedhoff (1920-2000) werd ze koerier voor Het Parool en Vrij Nederland. Friedhoff was lid van verzetsgroep Apostles.

Op 7 augustus 1942 viel de Gestapo het huis van haar ouders binnen op zoek naar Friedhoff, die nauwe contacten had met Wiardi Beckman en Herman van Roijen. Ze vluchtten door de achterdeur en doken onder. Er volgde een onrustig bestaan van het ene onderduikadres naar het andere. Brandon was dienstmeisje in een verzorgingstehuis aan de Mathenesserlaan in Rotterdam en daar kreeg Friedhoff een zolderkamertje waar hij enige tijd kon blijven.

Friedhoff werd gezocht door de Sicherheitsdienst (SD), die 1000 gulden uitloofde voor een tip die tot zijn arrestatie zou leiden. Toen zijn moeder werd gegijzeld en er een doodvonnis over Friedhoff werd uitgesproken, was ook het zolderkamertje niet meer veilig. Ze besloten Nederland te verlaten. Op 28 april 1943 vertrokken ze, de tocht ging via België, Frankrijk, Spanje en Portugal en op 9 januari 1944 arriveerden zij in Engeland.
Herman Friedhoff beschreef in 1988 zijn oorlogservaringen en Engelandvaart in Requiem for the Resistance. The Civilian Struggle Against Nazism in Holland and Germany.

Privé

Verzetsherdenkings Kruis

Brandon was dochter van Frederik Charles Brandon en Adèle Cornelia Manikus. Ze trouwde na de oorlog met Chris Krediet. Zij en Krediet gingen na enkele jaren als goede vrienden uit elkaar. Kort daarna hertrouwde ze met Albert Vis (1920-1971), met wie ze twee zonen kreeg. Haar kleindochter Carlijn Vis (1983), schreef in 2012 Vrij Spel, geïnspireerd op de verhalen van haar grootmoeder.
Na het overlijden van Vis hertrouwde Brandon op 53-jarige leeftijd in 1976 met weduwnaar kolonel Jan Anne baron de Smeth (1924-2017).

Onderscheiden

Nadat ze in Engeland aankwam, werd Ellis het Kruis van Verdienste aangeboden, maar zij sloeg dat af. Op 29 december 1980 ontving zij alsnog het Verzetsherdenkingskruis

Externe link

• Carlijn Vis, 'Verzetsoma', in: NRC-Handelsblad, 2015

Bronnen, noten en/of referenties

• Herman Friedhoff, Requiem for the Resistance. The Civilian Struggle Against Nazism in Holland and Germany. London, 1988 [Vertaald als: Requiem voor het verzet. Naarden, 1989]
• Carlijn Vis, Vrij Spel. Amsterdam, 2012
• Video met reisverhaal
• Klim naar de Vrijheid
• NRC: Verzetsoma