Emotionele instabiliteit kan verwijzen naar de hoge pool van de persoonlijkheidstrekneuroticisme[1][2][3] en is dan een antoniem van emotionele stabiliteit (laag neuroticisme). Emotionele instabiliteit is ook een faceteigenschap van neuroticisme in het Big Five-model.[4] Emotionele instabiliteit resulteert in het eerder, vaker en intenser ervaren van emoties zoals frustratie en angst,[5] die ook temperamenttrekken vormen die voorafgaan aan emotionele instabiliteit in de volwassenheid.[6]