Filips I van Hessen
| Filips I van Hessen | ||
|---|---|---|
| ||
| Landgraaf van Hessen | ||
| Periode | 1509–1567 | |
| Voorganger | Willem II | |
| Opvolger | Willem IV (landgraaf van Hessen-Kassel) Lodewijk IV (landgraaf van Hessen-Marburg) Filips II (landgraaf van Hessen-Rheinfels) George I (landgraaf van Hessen-Darmstadt) | |
| Vader | Willem II van Hessen | |
| Moeder | Anna van Mecklenburg-Schwerin | |
Filips I van Hessen, bijgenaamd Filips de Grootmoedige (Marburg, 13 november 1504 – Kassel, 31 maart 1567) was landgraaf van Hessen.
Hij was een van de belangrijkste vorsten van de Reformatie in het Rooms-Duitse Rijk.
Familie
Filips was afkomstig van het vorstenhuis Hessen, een afscheiding van het hertogdom Thüringen. Zijn vader was de Hessische landgraaf Willem II en zijn moeder Anna van Mecklenburg-Schwerin. Toen zijn vader stierf aan syfilis, was Filips minderjarig; zijn moeder bekwam van de Rooms-Duitse keizer Maximiliaan van Oostenrijk dat Filips meerderjarig werd verklaard. Volgens tijdgenoten was de jonge Filips intelligent en welbespraakt en verliep het manoeuvre van meerderjarigheid vlot.
Maarten Luther
In 1521 ontmoette Filips Maarten Luther voor de eerste maal. Filips' houding ten opzichte van zijn ideeën was eerst twijfelend maar toch geïnteresseerd. In 1525 sloeg hij samen met zijn schoonvader Georg van Saksen de Duitse boerenopstand neer. Hij volgde zijn schoonvader evenwel niet in zijn anti-lutheraanse alliantie. In 1527 stichtte Filips in Marburg de eerste protestantse universiteit ter wereld, naar hem vernoemd. In 1529 werden de eerste liturgische handboeken volgens het lutheranisme in Hessen verdeeld. Filips zou een van de machtige leiders worden van het Schmalkaldisch Verbond en gekant blijven tegen de autoriteit van de Rooms-Duitse keizer Karel V.
Bigamie
Filips was gehuwd met de Saksische prinses Christine, dochter van Georg van Saksen. Zij hadden tien kinderen. Daarnaast trad hij in 1540 in het huwelijk met Marguerite van der Saale (1522–1566), bij wie hij negen kinderen had. Deze familiale situatie werd uitgebuit door katholieke theologen en door keizer Karel V om het lutheranisme en in het bijzonder Filips te doen kelderen in de publieke opinie.
Gevangenschap
In 1547 slaagde keizer Karel V er eindelijk in Filips militair te verslaan; dit vond plaats bij Mühlberg. Filips zal de volgende 4 jaar in gevangenschap doorbrengen. Hij stierf in 1567. Filips was niet in staat zijn landgraafschap Hessen in één geheel door te geven na zijn dood. Hessen werd gescheurd in 4 stukken voor zijn 4 zonen:
- zijn oudste zoon Wilhelm IV krijgt Hessen-Kassel
- zijn tweede zoon Lodewijk IV krijgt Hessen-Marburg
- zijn derde zoon Filips II krijgt Hessen-Rheinfels
- zijn jongste zoon Georg I krijgt Hessen-Darmstadt.