Gebruiker:JanhmlcdeVriesvandam/Kladblok
| Wijk van Utrecht | |
|---|---|
| Kerngegevens | |
| Gemeente | Utrecht |
| Stadsdeel | West |
Complex 507 is een complex van sociale woningbouw in de wijk Lombok in Utrecht, de hoofdstad van de Nederlandse provincie Utrecht. De wijk bestaat uit 11 straten rondom de Kanaalstraat. Complex 507 is gebouwd in de jaren twintig.
Complex 507[bewerken | brontekst bewerken]
Complex 507 is een complex van sociale woningbouw gelegen in de wijk Lombok. Het gaat om 354 woningen in 11 straten. Het complex bevat de volgende straten:
- Kanaalstraat
- Palembangstraat
- Medanstraat
- van Riebeeckstraat
- Soerabayastraat
- Semarangstraat
- Bantamstraat
- Bandoengstraat
- Ternatestraat
- Heutszstraat
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
In 1901 werd de eerste Woningwet aangenomen die op 1 augustus 1902 in werking trad. Het doel van de Woningwet was om de bouw en bewoning van slechte en ongezonde woningen onmogelijk te maken de bouw van goede woningen te bevorderen. In de gemeente Utrecht was woningbouwvereniging Jaffa in 1908 de eerste die geldelijke steun aanvroeg voor het bouwen van arbeiderswoningen. Dit resulteerde in de start van de bouw van complex 501. Complex 501 ligt een honderdtal meter westelijker dan complex 507. In 1918 kocht het Departement Utrecht van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen de, nog onbebouwde, grond van complex 507. Deze grond was onderdeel van de nieuwe stadsuitbreiding die de gemeente Utrecht naar het westen toe aan het doen was. Deze uitbreiding is onderdeel van de huidige wijk Lombok.
Tussen 1920 en 1930 werden de woningen van complex 507 gebouwd. Het betrof arbeiderswoningen die voldeden aan de kwaliteitseisen die in de Woningwet stonden.
In de jaren zestig is er bij bijna alle woningen in het complex onderhoud uitgevoerd wat bestond uit het vervangen van de kenmerkende laddervensters en de vooroorlogse voordeuren. In 1974 zijn de woningen gerenoveerd. Hierbij zijn installaties verbeterd, de keukenblokken en tegelwerk vervangen, plafonds en binnenbeplating aangebracht en er is een nieuwe voordeur aangebracht. In 2008 is er groot schilderwerk gedaan en asbest verwijderd.
Vanaf 1991 tot heden heeft de Bo-Ex de beide complexen in beheer.
Bouwstijl[bewerken | brontekst bewerken]
Complex 507 is gebouwd in een bouwstijl verwant aan de Amsterdamse school. De Amsterdamse school kenmerkt zich door het gebruik van veel baksteen en het toepassen van versieringen in de gevels, in baksteen of gebeeldhouwd natuursteen. De vaak plastische gevels zijn meestal gevuld met laddervensters en worden bekroond met steile daken en soms met torentjes versierd. Complex 507 is hier verwant aan door het vele gebruik van baksteen, de versieringen in de gevels, de stalen kozijnen en de laddervensters. Veel ijzeren kozijnen en bijna alle laddervensters zijn vervangen door houten kozijnen en enkel glas.
Jan van der Lip[1] (1877-1939) was de architect die complex 507 heeft ontworpen. Jan van der Lip was een leerling van de Utrechtse architect P.J. Houtzagers. Jan van der Lip heeft in Utrecht niet alleen complex 507 ontworpen, hij heeft ook het complex rondom park Oog in Al ontworpen.
Sociaal bewust[bewerken | brontekst bewerken]
De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen was een vereniging die een visie had voor de bouwprojecten waar ze opdracht voor gaf. De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen had als visie dat buurten zelfstandig konden zijn en er maatschappelijke verantwoording was. Bij het uitbesteden van het bouwen van de buurt was een voorwaarde dat woningbouwverenigingen kantoren in de buurt zelf hadden. Dit zorgde voor korte lijnen. Daarnaast was er nagedacht over een sociale structuur in de buurt. Complex 507 had een buurthuis met welzijnswerk, een dokter, apotheker, winkels, lokale bedrijven en een buurtvereniging.
Bo-Ex[bewerken | brontekst bewerken]
Bo-Ex is een Utrechtse woningcorporatie die in totaal 9.225 eenheden in beheer heeft. Dit aantal is verdeeld over o.a. sociale huurwoningen, vrije sectorwoningen, zorg eenheden, bedrijfsruimtes, winkels en garages. Bo-Ex beheert ook bijzondere projecten zoals groepswoningen, een hostel en FOKUS projecten. Een FOKUS woning is een aangepaste, rolstoeldoorgankelijke en gelijkvloerse woning met extra oppervlakte, beheert door een woningcorporatie. De woningen zijn met een alarm-intercomsysteem rechtstreeks verbonden met een hulppost.
Bo-Ex vierde in juni 2008 haar 100-jarige bestaan. Bo-Ex is ontstaan uit een serie van fusies tussen diverse kleinere Utrechtse woningbouwvereniging en stichtingen. Bo-Ex was eerst een werkmaatschappij voor diverse woningbouwverenigingen en woningstichtingen. De laatste fusie was in 1991, sinds die tijd luidt de formele naam Stichting Bo-Ex '91. In de praktijk wordt de naam Bo-Ex gebruikt.
Huidige staat[bewerken | brontekst bewerken]
Door de ligging, veroudering van de huizen, veranderingen rondom het complex 507 en verschillende woningbouwverenigingen is er in de afgelopen veertig jaar slecht onderhoud gepleegd aan de woningen. Daarnaast is er de afgelopen 25 jaar onzekerheid over de toekomst van de buurt. Van 2000 tot 2005 is er onderhandeld tussen de bewonerscommissie en Bo-Ex waarin uiteindelijk akkoord werd gegaan met een plan om de helft van de huizen te slopen. Dit plan werd door bewoners weggestemd, de consequentie van het wegstemmen van dit plan was dat Bo-Ex tot 2018 geen groot onderhoud meer zou doen aan de woning van complex 507. Dit heeft gevolgen voor zowel de gezondheid als de veiligheid van de bewoners. Zo stortte er in 2013 een dak in. [2] Ook zijn er vochtproblemen in de huizen wat schimmelvorming tot gevolgen heeft. [3] In 2018 is er door Royal HaskoningDHV een technisch onderzoek [4] [5] gedaan naar de staat van de woningen in complex 507. Dit onderzoek bevestigde de achterstand van het onderhoud en noemde onder andere slechte ventilatie, slechte staat van de daken en gevels.
Buurtvereniging[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf het moment van oplevering van complex 507 zijn er verschillende buurtverenigingen actief geweest in complex 507. In de jaren '80 verdwenen veel buurtverenigingen en verdwenen ook het buurthuis en welzijnswerk uit complex 507. Er bleven twee buurtverenigingen over in de Bandoengstraat en van Heutzstraat. Vanaf 2008 is er een nieuwe buurtvereniging, Wishing well West[6]. Deze buurtvereniging draait op vrijwilligers en heeft als doel het opbouwen van een gemeenschapsgevoel. Dit moet bereikt worden met het uitvoeren van projecten en programma's die buurtbewoners zelf bedenken en opzetten.
Locaties[bewerken | brontekst bewerken]
Wishing Well West heeft twee locaties in het midden van complex 507; Kanaalstraat 159 en Kanaalstraat 194. Kanaalstraat 159 dient als huiskamerloket en buurtkantine. Kanaalstraat 194 is het nieuwe buurthuis.
Bewonersvereniging[bewerken | brontekst bewerken]
In 2009 is de huidige bewonersvereniging opgestaan, de Toekomstclub 507. Dit is de derde bewonersvereniging van 507. Toekomstclub 507 is met Bo-Ex in onderhandeling over de toekomst van complex 507. De Toekomstclub 507 streeft ernaar dat complex 507 niet gesloopt wordt, er onderhoud gepleegd wordt, de huren laag blijven en het complex weer terug gaat naar zijn sociale roots.