Gebruiker:Keeper of the Keys/DMX512
DMX512 is een communicatie standaard die vooral wordt gebruikt in de professionele licht wereld. De standaard werd in 1986 in het leven geroepen als laagste gemene deler om dimmers en controle apparatuur van verschillende fabrikanten met elkaar te laten praten. Waarbij men dacht dat fabrikanten hun eigen protocollen zouden blijven gebruiken om meer functionaliteit te bieden.
De standaard werd sinds 1986 tot 2009 drie keer herzien en verbeterd.
De fysieke laag van de standaard is gebaseerd op RS-485.
Transport[bewerken | brontekst bewerken]
Bekabeld[bewerken | brontekst bewerken]
Aansluitingen[bewerken | brontekst bewerken]
XLR[bewerken | brontekst bewerken]
De standaard staat geen gebruik van XLR3-connectoren toe, goedkopere fabrikanten doen dit toch om kosten te drukken. Hierbij laat men het tweede optionele datapaar totaal vallen.[1]
| pin | DMX gebruik | EIA-485 | CAT5 (niet aanbevolen) | vooraanzicht |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Massa (0V) | kabel-schild | 
|
|
| 2 | Data complement (-) |  meestal zwart
|
 Oranje
| |
| 3 | Data true (+) |  meestal wit
|
 Wit/Oranje
| |
| 4 | Reserve Data complement (-) |  meestal groen
|
Groen
| |
| 5 | Reserve Data true (+) |  meestal rood
|
 Oranje
|
RJ-45[bewerken | brontekst bewerken]
Sinds de introductie van DMX512-A in 2004 is het gebruik van RJ-45 en CAT5/5E/6 kabels ook vastgelegd. De aanbeveling is om deze bekabeling en aansluitingen alleen te gebruiken voor permanent geïnstalleerde bekabeling.
| pin | DMX gebruik | kleurenschema | vooraanzicht |
|---|---|---|---|
| 1 | (DMX1) Data True (+) | wit/oranje
|
|
| 2 | (DMX1) Data Complement (-) | oranje
| |
| 3 | Reserve (/DMX2) Data True (+) | wit/groen
| |
| 4 | Niet gebruikt |  blauw
| |
| 5 | Niet gebruikt |  wit/blauw
| |
| 6 | Reserve (/DMX2) Data Complement (-) | groen
| |
| 7 | Massa (0V) DMX1 | wit/bruin
| |
| 8 | Massa (0V) DMX2 |  bruin
| |
| Metalen schild (indien aanwezig) | Aarde voor kabel-schild | ||
Het secondaire datapaar[bewerken | brontekst bewerken]
In alle revisies van DMX512 is dit paar aangemerkt voor mogelijk toekomstig gebruik. Bij de meest recente revisies (2004 en 2008) is het paar niet in gebruik genomen omdat er teveel fabrikanten al gebruik maken van dit paar voor eigen doelen en het daarom de interoperabiliteit zou kunnen schaden. Wel is er nu afgesproken dat alle gebruik van het tweede paar binnen de spanningslimieten van RS-485 moet blijven. In het verleden zijn er fabrikanten geweest die hun Lichttafel via het secondaire paar voedden met 12V. Dit kon de apparatuur van andere fabrikanten ernstig beschadigen en is nu dan ook verboden. Bij gebruik van dit paar moet er uiteraard voor worden gezorgd dat er over de gehele lengte van de bus (in de hele 'ketting') altijd twee paren aanwezig zijn, ook moet de distributie apparatuur (verdelers, versterkers etc.) in staat zijn om dit paar in de gewenste richting(en) te verzenden en versterken.
Draadloos[bewerken | brontekst bewerken]
DMX over Ethernet[bewerken | brontekst bewerken]
DMX over het Lichtnet[bewerken | brontekst bewerken]
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
In 1986 werd in een 20 minuten durende bijeenkomst van USITT, opgezet door Steve Terry, de eerste versie van het DMX512 protocol afgesproken en gestandaardiseerd. De bijeenkomst was opgezet om te proberen een standaard te creëren voor de communicatie tussen lichttafels en dimmers, op dat moment was er een wildgroei van protocollen, zowel analoog als digitaal, die allemaal specifiek waren per fabrikant. Deze wildgroei werd veroorzaakt door de groeiende hoeveelheid dimmers die bij evenementen en producties werden gebruikt wat de oude analoge manier van een stuursignaal (0-10V, -2-7V etc.) per dimmer steeds duurder en gecompliceerder maakte, daarnaast waren de analoge oplossingen niet opgewassen tegen de toen gloednieuwe bewegende lichten. Strand hoopte er hun AMX192 tot standaard te verheffen, wat later ook is gebeurd[4][5], maar het voorstel dat het uiteindelijk haalde kwam van Gordon Pearlman. Zijn voorstel was in feiten Colortran CMX maar met een hogere snelheid (250kbaud in plaats van 152kbaud).[6] Bij het ontwerpen van DMX werd vooral gedacht aan het aansturen van dimmers en nog niet echt aan alle andere toepassingen die er in de loop der jaren ook mee worden aangestuurd.
In 1990 werd de standaard herzien, onder andere omdat er in zijn oorspronkelijke vorm een fout zat in de tijdsindeling van het signaal: de pauze na het einde van een data pakket (4µs) was korter dan de pauze na elke byte (8µs). Daarnaast was de pauze ook als vaste en niet als minimum-tijd gedefinieerd. Deze problemen werden opgelost in deze revisie die bekend stond als USITT DMX512/1990.[7] Nadat deze problemen waren opgelost kwam de adoptatie van DMX in de licht industrie in een stroomversnelling en groeide het uit tot de defacto industrie standaard voor communicatie.[8]
In 1994 worden op een bijeenkomst tijdens een PLASA conferentie verschillende voorstellen gedaan om de DMX512 standaard uit te breiden dan wel te verbeteren.[9]
In maart 1998 publiceert de subcommissie van het USITT die zich bezighoudt met DMX512 een "Call for Comments".[10]
In augustus 1999 wordt USITT DMX512/1990 door het IEC erkend als internationale standaard IEC 62136. Een poging om de opvolger van USITT DMX512/1990, DMX512-A, via het IEC verder te ontwikkelen wordt vrij snel weer opgegeven.[10]
Onder leiding van het ESTA wordt hierna tot 2004 gewerkt aan de ontwikkeling van DMX512-A. Deze standaard wordt op In eerste instantie wil men de oorspronkelijke standaard vooral aanscherpen waardoor onder andere bi-directionele communicatie niet mogelijk zou zijn.[11] Maar de uiteindelijke standaard voorziet juist wel in de mogelijkheid bi-directionele communicatie (deze wordt in 2006 afgemaakt met E1.20-2006 - Remote Device Management over USITT DMX512), verder wordt onder andere vastgesteld wat de pen-indeling is bij gebruik van een RJ-45 connector, het "system information packet" wordt toegevoegd deze biedt de mogelijkheid tot foutdetectie met behulp van controloecijfers, alternatieve start-codes worden vastgelegd voor verschillende typen pakketten (zoals het bovengenoemde "system information packet" en RDM pakketen maar ook fabrikant specifieke pakket start-codes worden vastgelegd) en de XLR-3 wordt expliciet verboden. Ook wordt het gebruik van het tweede paar in de DMX kabels voor het dragen van spanning om een lichttafel te voeden wordt expliciet verboden, dit paar is uitsluitend bedoeld voor signalen die voldoen aan RS-485 specificaties, mogelijke gebruiken worden vastgelegd maar het paar blijft aangemerkt "voor toekomstig gebruik".[12] [5]
Hoewel de nieuwe revisie de mogelijkheid tot fout-detectie en correctie toevoegt staat er nog steeds in de standaard dat deze niet geschikt is voor pyrotechniek.[13]
Op 18 maart 2004 wordt DMX512-A in een stemming door het ESTA comité dat zich bezighield met de ontwikkeling van DMX512-A geaccepteerd.[5]
Op 8 november 2004 keurt het ANSI DMX512-A goed en is E1.11-2004 - USITT DMX512-A, Asynchronous Serial Digital Data Transmission Standard for Controlling Lighting Equipment and Accessories een feit.[5]
Op 4 december 2008 wordt een nieuwe revisie van DMX512-A gepubliceerd E1.11-2008 - USITT DMX512-A, deze versie vervangt de 2004 versie. In deze versie wordt de verversing limiet van DMX512 verduidelijkt (max. 44Hz bij 'vol' pakket maar hoger kan als er minder dataslots in gebruik zijn) en wordt een nieuwe startcode toegevoegd om diagnostische tekstberichten in UTF-8 te versturen, tot dan toe was alleen ASCII hiervoor toegestaan.[14] [15]
Toekomst[bewerken | brontekst bewerken]
Praktijk[bewerken | brontekst bewerken]
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|