Naar inhoud springen

Gebruiker:Maresweetlake/Kladblok

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Panslavisme in het Noorden

Na de Eerste Wereldoorlog was de pan-Slavische beweging relatief succesvol. Tsjecho-Slowakije creëerde een pan-Slavische staat in het noorden, en in het zuiden kon Joegoslavië enige Slavische volkeren verenigen.

Panslavisme in het Noorden verschilde met panslavisme in het Zuiden. De Tsjechen, Slowaken en Polen wilden meer zelfbeschikking en een grote autonomie verwerven. Met name de Tsjechen beschikten over het kroonland Bohemen, dat reeds lang een juridische status in de monarchie had. De Slowaken leefden grotendeels ook onder Hongaarse jurisdictie, hetgeen het doorzetten van hun eisen veel minder geaccepteerd maakte.

Panslavisme in het Zuiden

Panslavisme in het Zuiden ontwikkelde zich het meest in de laatste kwart van de negentiende eeuw. Enerzijds draaide panslavisme om meer zelfstandigheid voor de Kroaten, die sinds 1867 onder de Hongaarse kroon vielen, anderzijds draaide het om de opkomende gedachte dat Serven en Kroaten met elkaar verbonden waren en dienden te streven naar een eigen eenheid, weliswaar binnen de Oostenrijks-Hongaarse monarchie. De annexatie en latere inlijving van Bosnië en Herzegovina maakte deze eenheid volgens velen nog dringender. Servië zag er ook een middel in om zijn traditionele vijand Oostenrijk mee te destabiliseren. Ten slotte speelde het ook voor de Slovenen, die anders dan de Kroaten en Bosniërs in het Oostenrijkse rijksdeel leefden verspreid over verschillende kroonlanden, waarin ze in geen geval behalve een, de meerderheid hadden. Het panslavisme was voor hen een overlevingskwestie.

De talen in Slovenië, Servië, Bosnië en Kroatië komen sterk overeen, maar de kleine verschillen blijken diepere culturele oorzaken te hebben. Slovenen en Kroaten voelen zich door hun roomskatholicisme meer verbonden met West-Europa en hanteren daarom het westers geschrift. Bosniërs en Serviërs zijn daarentegen overwegend Oost-Europees orthodox, en hanteren daarom, net zoals in Rusland, het cyrillische schrift. De Bosnische bevolking bestaat daarnaast uit relatief veel moslims, gezien Bosnië onderdeel uit heeft gemaakt van het Ottomaanse Rijk. Door de Slavic Revival werd er nadruk gelegd op taal en identiteit. Dit creeërde een verbintenis en leidde tot de benaming van de 'Southern Slavs of Yugoslavs[1].

In de 19e eeuw wilden Slavische intellectuelen één verenigde Slavische taal vormen, waarbij elk land een eigen 'dialect' zou hebben. Een eeuw later was dit idee vervaagd, en werden alle talen van Slavische volkeren als zelfstandige, verschillende, talen gezien[2].


Noten

  1. Palmer, R. R., Colton, J. en Kramer, L. (2014). A history of Europe in the Modern World (11e editie). New York: McGrawHill
  2. Maxwell, A. (2018). "Effacing Panslavism: linguistic classification and historiographic misrepresentation", Nationalities Papers, 46(4): 633-653. Wellington, Nieuw-Zeeland: School of History, Philosophy, Political Science & International Relations.