Gebruiker:Peter375/Kladblok

Mee bezig

Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Taperingstrips

Taperingstrips[bewerken | brontekst bewerken]

Een taperingstrip is een farmacotherapeutisch hulpmiddel waarmee de dagelijkse dosis van een medicijn in een aantal (meestal 28) dagen geleidelijk kan worden verlaagd (het woord ‘tapering’ komt van het het Engelse ‘to taper’ wat ‘geleidelijk doen afnemen’ betekent). ^[1] ^[2]. De ontwikkeling van taperingstrips is een initiatief van de stichting Cinderella Therapeutics. Het idee is afkomstig van patiënten. Het doel van het project Tapering ^[3] is om stoppen met of dosisreductie van medicijnen zoals antidepressiva, slaap- en kalmeringsmiddelen en antipsychotica zowel makkelijker als veiliger te maken. Inmiddels zijn taperingstrips gerealiseerd voor de antidepressiva paroxetine en venlafaxine en voor de benzodiazepines diazepam en temazepam.

Waarom taperingstrips?[bewerken | brontekst bewerken]

Taperingstrips maken stoppen met of dosisverlaging van medicijnen zoals antidepressiva en slaap- en kalmeringsmiddelen makkelijker en veiliger, en verlagen zo de kans op overbehandeling. De geleidelijke dosisverlaging die taperingstrips mogelijk maken voorkomt het optreden van onttrekkingsverschijnselen ^[4] , of verlaagt de kans op het optreden daarvan. Als toch onttrekkingsverschijnselen optreden zullen die minder ernstig zijn. Dit is belangrijk omdat onttrekkingsverschijnselen gemakkelijk kunnen worden aangezien voor terugval: de terugkeer van de klachten waarvoor een medicijn werd voorgeschreven, zoals angst en depressie. Als dat gebeurt dan bestaat de kans dat ten onterechte wordt besloten om het medicijn te blijven gebruiken of zelfs om de dosis daarvan te verhogen, wat leidt tot overbehandeling (onnodig gebruik van medicijnen en/of gebruik in te te hoge doseringen).

Achtergrond[bewerken | brontekst bewerken]

Uit wetenschappelijk onderzoek is bekend dat geleidelijk afbouwen van antidepressiva belangrijk is ^[5] ^[6] ^[7]. Niet alleen om onttrekkingsverschijnselen te voorkomen, maar ook om voortijdige terugval tegen te gaan ^[8] ^[9] Ook bij antidepressivagebruikers zelf bestaat er jarenlang een grote behoefte aan manieren om antidepressiva geleidelijk te kunnen afbouwen. In de loop der jaren zijn de problemen rondom het afbouwen steeds beter in kaart gebracht. Dit heeft geleid tot adviezen in richtlijnen om antidepressiva geleidelijk af te bouwen en tot patiëntenbrochures waarin ook patiënten dit advies kregen. Dit leidde in de praktijk echter niet tot aantoonbare vermindering van de problemen. Verantwoord afbouwen met behulp van de beschikbare standaarddoseringen van antidepressiva is moeilijk omdat de lage doseringen die hiervoor nodig zijn door de farmaceutische industrie niet worden geleverd. In de theorie kan medicatie in druppelvorm, als die beschikbaar is dit probleem oplossen, maar in de praktijk gebeurt dat niet. Patiënten hebben in de loop der jaren geprobeerd om dit probleem zelf op te lossen, bijvoorbeeld door tabletten met een scheermesje in steeds kleinere stukjes op te splitsen of door capsules open te breken, de korreltjes daarin te tellen en iedere dag steeds wat minder korreltjes terug te stoppen. Ook in handboeken worden soortgelijke adviezen gegeven ^[10]. Al deze methodes kunnen, als ze goed worden uitgevoerd, werken, maar in de praktijk lukt dit lange niet alle patiënten die dit proberen.

Cinderella[bewerken | brontekst bewerken]

Cinderella Therapeutics ^[11] is een stichting zonder winstoogmerk die alleen met vrijwilligers werkt. De Cinderella aanpak is een nieuwe manier om verwaarloosde en/of vergeten veelbelovende geneesmiddelen en behandelingen te ontwikkelen waarbij het belang van de patiënt centraal staat. Cinderella heeft de ANBI-status. Giften ter ondersteuning van de activeiten van Cinderella kunnen daarom van de belasting worden afgetrokken. Cinderella heeft geen enkel financieel belang bij de ontwikkeling en de verstrekking van taperingstrips.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In 2010 begon Cinderella met project Tapering, op basis van een idee van Harry Leurink uit 2004 ^[12]. Anderen kwamen op vergelijkbare ideeën ^[13] ^[14] In 2012 pleitten Peter Groot en Jan van Ingen Schenau samen voor de totstandkoming van een richtlijn voor het afbouwen van antidepressiva ^[15] ^[16]. Prof. Dick van Bekkum, bestuursvoorzitter van Cinderella, las over dit rapport in Medisch Contact en nam contact op met de auteurs. Peter Groot sloot zich vervolgens als vrijwilliger bij Cinderella aan om aan de realisering van de taperingstrips te gaan werken. Inmiddels zijn taperingstrips gerealiseerd voor de antidepressiva paroxetine ^[17] ^[18] en venlafaxine ^[19] en voor de slaap- en kalmeringsmidellen diazepam ^[20] en temazepam ^[21].

Taperingstrips in het nieuws[bewerken | brontekst bewerken]

Medisch Contact: Afbouwstrip voorkomt ontwenningsverschijnselen ^[22].
Volkskrant: Help ons van die pillen af ^[23].

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Peter Groot en de consensusgroep tapering (2014). Taperingstrips voor paroxetine en venlafaxine. Tijdschrift voor Psychiatrie 55 (10): 789-794.
↑ Groot P.C. (2014). Onttrekkingsverschijnselen voorkomen bij de afbouw van antidepressiva: het nut van taperingstrips. Psyfar 9 (3): 18-26.
↑ "Project Tapering".: alle informatie en nieuwe ontwikkelingen over de ontwikkeling van taperingstrips
↑ Vlaminck, J.J., van Vliet, I.M., Zitman, F.G. (2006). Onttrekkingsverschijnselen van antidepressiva.. Tijdschrift voor Geneeskunde 149: 698-701. PMID 15819135.
↑ Haddad, P. (1997). Antidepressants and the discontinuation syndrome. Journal of Clinical Psychiatry 58: suppl 7:17-22. PMID 9219489.
↑ van Geffen, E.C., Hugtenburg, J.G., Heerdink, E.R., van Hulten, R.P., Egberts, A.C. (2005). Discontinuation symptoms in users of selective serotonin reuptake inhibitors in clinical practice: tapering versus abrupt discontinuation. Eur J Clin Pharmacol 61: 303-307. PMID 15906018. DOI: 10.1007/s00228-005-0921-x.
↑ Vergouwen, A.M., Bakker, A. (2000). Selectieve serotonineheropnameremmers en onttrekkingsverschijnselen. Een overzicht van de literatuur en haar klinische relevantie.. Tijdschrift voor Psychiatrie 42: 845-848.
↑ Baldessarini, R.J., Tondo, L., Ghiani, C., Lepri, B. (2010). Illness risk following rapid versus gradual discontinuation of antidepressants. American Journal of Psychiatry 167: 934-941. PMID 20478876. DOI: 10.1176/appi.ajp.2010.09060880.
↑ Fava, G.A., Belaise, C., Guidi, J., Offidani, E. (2015). Withdrawal Symptoms after Selective Serotonin Reuptake Inhibitor Discontinuation: A Systematic Review.. Psychother Psychosom 84: 72-81. PMID 25721705. DOI: 10.1159/000370338.
↑ {{Stahl's essential psychopharmacology: prescriber's guide (2014). Cambridge University Press. Dit gerennomeerde handboek geeft op blz 723 het advies om venlafaxine geleidelijk af te bouwen door de dagelijkse dosis op te lossen in 100 ml fruitsap, daar en klein beetje meer uit te halen, en daarna de rest op te drinken. De volgende dag moet de patient hetzelde doen, maar dan een klein beetje meer uit het glas nemen, enzovoort. Dit is een potentieel gevaarlijk advies omdat van grapefruitsap bekend is dat dat het het metabolisme van medicijnen kan veranderen (zie https://en.wikipedia.org/wiki/Grapefruit-drug_interactions). Bovendien is dit advies voor venlafaxine in capsulevorm (langzame afgifte, vrijwel de enige vorm die in Nederland wordt voorgeschreven) onuitvoerbaar omdat door het oplossen van de inhoud van de capsules de lange afgifte werking van het medicijn verloren gaat}}
↑ "Cinderella Therapeutics: Mission Statement".
↑ Harry Leurink (2004). De medicijnontwenningsstrip.
↑ Peter Groot (herfst). Antidepressiva afbouwen. Tijd voor een andere benadering.. Silhouet.
↑ Mitchell, K.M. (1997). Graded dosage calendar packs for psychiatric medication. Br J Psychiatry 170.
↑ Groot, P.C., van Ingen Schenau, J. (2013). Antidepressiva beter afbouwen. Pleidooi voor een richtlijn `afbouwen van antidepressiva’. Een knelpuntenanalyse. P.C. Groot, Den Haag. ISBN 978-90-9027306-8.
↑ Groot, P.C., van Ingen Schenau, J. (1997). Afbouw antidepressiva kan veel beter. Medisch Contact 67: 2844-2845.
↑ Eerste afbouwstrip Paroxetine beschikbaar 30 december 2013
↑ Nu 5 verschillende afbouwstrips voor paroxetine beschikbaar. 7 april 2014.
↑ Taperingstrips voor venlafaxine. 29 oktober 2015.
↑ Taperingstrips om stoppen met diazepam makkelijker te maken. 17 augustus 2015.
↑ Taperingstrips om stoppen met temazepam makkelijker te maken. 2 december 2015.
↑ Afbouwstrip voorkomt ontwenningsverschijnselen. Medisch Contact 21 oktober 2012
↑ Help ons van die pillen af. Volkskrant 12 december 2015

[1] Peter Groot en de consensusgroep tapering (2014). Taperingstrips voor paroxetine en venlafaxine. Tijdschrift voor Psychiatrie 55 (10): 789-794.

[2] Groot P.C. (2014). Onttrekkingsverschijnselen voorkomen bij de afbouw van antidepressiva: het nut van taperingstrips. Psyfar 9 (3): 18-26.

[3] "Project Tapering".: alle informatie en nieuwe ontwikkelingen over de ontwikkeling van taperingstrips

[4] Vlaminck, J.J., van Vliet, I.M., Zitman, F.G. (2006). Onttrekkingsverschijnselen van antidepressiva.. Tijdschrift voor Geneeskunde 149: 698-701. PMID 15819135.

[5] Haddad, P. (1997). Antidepressants and the discontinuation syndrome. Journal of Clinical Psychiatry 58: suppl 7:17-22. PMID 9219489.

[6] van Geffen, E.C., Hugtenburg, J.G., Heerdink, E.R., van Hulten, R.P., Egberts, A.C. (2005). Discontinuation symptoms in users of selective serotonin reuptake inhibitors in clinical practice: tapering versus abrupt discontinuation. Eur J Clin Pharmacol 61: 303-307. PMID 15906018. DOI: 10.1007/s00228-005-0921-x.

[7] Vergouwen, A.M., Bakker, A. (2000). Selectieve serotonineheropnameremmers en onttrekkingsverschijnselen. Een overzicht van de literatuur en haar klinische relevantie.. Tijdschrift voor Psychiatrie 42: 845-848.

[8] Baldessarini, R.J., Tondo, L., Ghiani, C., Lepri, B. (2010). Illness risk following rapid versus gradual discontinuation of antidepressants. American Journal of Psychiatry 167: 934-941. PMID 20478876. DOI: 10.1176/appi.ajp.2010.09060880.

[9] Fava, G.A., Belaise, C., Guidi, J., Offidani, E. (2015). Withdrawal Symptoms after Selective Serotonin Reuptake Inhibitor Discontinuation: A Systematic Review.. Psychother Psychosom 84: 72-81. PMID 25721705. DOI: 10.1159/000370338.

[10] {{Stahl's essential psychopharmacology: prescriber's guide (2014). Cambridge University Press. Dit gerennomeerde handboek geeft op blz 723 het advies om venlafaxine geleidelijk af te bouwen door de dagelijkse dosis op te lossen in 100 ml fruitsap, daar en klein beetje meer uit te halen, en daarna de rest op te drinken. De volgende dag moet de patient hetzelde doen, maar dan een klein beetje meer uit het glas nemen, enzovoort. Dit is een potentieel gevaarlijk advies omdat van grapefruitsap bekend is dat dat het het metabolisme van medicijnen kan veranderen (zie https://en.wikipedia.org/wiki/Grapefruit-drug_interactions). Bovendien is dit advies voor venlafaxine in capsulevorm (langzame afgifte, vrijwel de enige vorm die in Nederland wordt voorgeschreven) onuitvoerbaar omdat door het oplossen van de inhoud van de capsules de lange afgifte werking van het medicijn verloren gaat}}

[11] "Cinderella Therapeutics: Mission Statement".

[12] Harry Leurink (2004). De medicijnontwenningsstrip.

[13] Peter Groot (herfst). Antidepressiva afbouwen. Tijd voor een andere benadering.. Silhouet.

[14] Mitchell, K.M. (1997). Graded dosage calendar packs for psychiatric medication. Br J Psychiatry 170.

[15] Groot, P.C., van Ingen Schenau, J. (2013). Antidepressiva beter afbouwen. Pleidooi voor een richtlijn `afbouwen van antidepressiva’. Een knelpuntenanalyse. P.C. Groot, Den Haag. ISBN 978-90-9027306-8.

[16] Groot, P.C., van Ingen Schenau, J. (1997). Afbouw antidepressiva kan veel beter. Medisch Contact 67: 2844-2845.

[17] Eerste afbouwstrip Paroxetine beschikbaar 30 december 2013

[18] Nu 5 verschillende afbouwstrips voor paroxetine beschikbaar. 7 april 2014.

[19] Taperingstrips voor venlafaxine. 29 oktober 2015.

[20] Taperingstrips om stoppen met diazepam makkelijker te maken. 17 augustus 2015.

[21] Taperingstrips om stoppen met temazepam makkelijker te maken. 2 december 2015.

[22] Afbouwstrip voorkomt ontwenningsverschijnselen. Medisch Contact 21 oktober 2012

[23] Help ons van die pillen af. Volkskrant 12 december 2015

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]