Gebruiker:T. Tichelaar/coxcie
De geschiedenis van Cyrus is een serie van twaalf wandtapijten, te zien in de Zaal van de Hellebardiers in het Palacio Real in Madrid. Herodotus beschrijft in zijn eerste boek de geschiedenis van het Lydische rijk en van Croesus. Dan volgt de Perzische machtsovername, het Perzische rijk en de geschiedenis van Cyrus, met gegevens en verhalen over de landen en volkeren die Cyrus inlijft.
- tapijt I - Cyrus heeft een ontmoeting met een herder, boek I, 107-113
- tapijt II - Cyrus herkent door Astiages, boek I, 114-120
- tapijt III - Cyrus gevangengenomen door Astiages, boek I, 123-130
- tapijt IV - Cyrus gevangengenomen door Croesus, boek I, 75
- tapijt V - Cyrus boek I, 96-97
- tapijt VI - Cyrus de Grote verbiedt de Lydiërs het gebruik van wapens, boek I, 154-156
- tapijt VII - Ontmoeting tussen Cyrus en Artemisa
- tapijt VIII - Cyrus bevrijdt door de Joden
- tapijt IX - Cyrus stuurt een boodschapper naar Thomiris
- tapijt X - Thomiris biedt het het hoofd van Cyrus aan
- tapijt XI -
- tapijt XII -
Het ontwerp (meestal karton genoemd) van het wandtapijt is mogelijk van Michiel Coxcie, de Vlaamse Rafael, die aan het begin van de 16e eeuw in Italië was geweest. Het is evenwel niet zeker dat Coxcie zelf dit ontwierp. Het is een algemene stijl vanaf het midden van de 16de eeuw met stilistische verwijzingen naar Coxcie en anderen. Zowel in het Zweedse Skokloster als in het Museum Geelvinck-Hinlopen Huis zijn heredities, mogelijk een het meest populaire tafereel uit deze twaalfdelige serie te zien, namelijk: Cyrus de Grote verbiedt de Lydiërs het gebruik van wapens.
Op het wandtapijt (wol en zijde) aan de muur (Brussel, rond 1600) is de Perzische koning Cyrus de Grote te zien, die Croesus, koning der Lydiërs heeft overwonnen. Als de bevolking in opstand komt, raad Croesus hem aan de Lydiërs hun de wapens af te laten leggen, hun kinderen te leren cyther te spelen en te zingen en handel te drijven. Cyrus de Grote was een Perzische koning rond 6e eeuw v Chr. die Griekenland wilde veroveren. De hoogmoedige Croesus, koning van de legendarische Lydiers viel zijn tegenstander aan, maar verloor.
Doch vergeef den Lydiërs en beveel hen dit, opdat zij niet meer opstaan, noch u gevaarlijk zijn zullen; zend een bevel tot hen dat zij geen krijgswapenen meer bezitten mogen; beveel hen lijfrokken onder de mantels te dragen, en hooge schoenen aan de voeten te binden; beveel hen ook hun zonen op te voeden in spel van cither en harp en kramerijen. En zoo, o koning, zult ge hen spoedig als vrouwen in plaats van mannen zien, zoodat zij u geenszins meer vrees zullen geven voor een opstand. [1]
Heb dus genade met de Lydiërs, maar geef hun de volgende verordeningen, om het hun onmogelijk te maken in opstand te komen of u last te veroorzaken. Verbied hun het bezsit van alle oorlogstuig, schrijf hun voor chitoons onder hun kleren en verder ook schoeisel te dragen, stel voor hun kinderen onderwijs in citersepl en zag en kleinhandel verplicht. Dan zult ge merken, koning, dat ze binnenkort vrouwen zijn geworden in plaats van mannen, zodat ge van hun kant geen opstandigheid meer te vrezen zult hebben. [2]
De Historiën door Herodotus zijn het oudste omvangrijke werk in Grieks proza dat bewaard is gebleven (en dus ook van de gehele Westerse literatuur). Het vertoont dan ook nog epische kenmerken als anekdoten en novellen. Zijn eigenlijke onderwerp is de geschiedenis van de gewelddadige confrontatie tussen Oost en West, tussen "barbaroi" en Grieken, die zijn voorlopig hoogtepunt beleefde in de Perzische Oorlogen. Als beginpunt van dit conflict beschouwde Herodotos de Lydische koning Croesus, de eerste die volgens hem begonnen is met onrechtmatige daden tegenover de Grieken. Herodotus veronderstelde dat de nederlaag van Croesus tegen Cyrus als gevolg van een doorlopende en onvermijdelijke reeks voorvallen leidde tot het grote conflict tussen Oost en West.
In de laatste jaren is er twijfel gerezen aan het mooie verhaal van Herodotus over Croesus' leven, en ook over het jaar waarin Lydië verslagen werd. Tegenwoordig wordt algemeen aangenomen dat dat in 542 of 541 gebeurde[3].
Ook in dit genre introduceerde Coxie de vormentaal van de Italiaanse hoog-renaissance. De groots opgezette composities met monumentale figuren en klassiek aandoende naakten leunen aan bij de stijl van Rafaël. Toch is ook de invloed van Barend van Orley nog duidelijk aanwezig, met name in de fijne detaillering van de ontelbare details die aan achtergronden en omgeving werden toegevoegd en die in de verfijnde techniek van de Brusselse wevers op een schitterend manier zijn uitgewerkt.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken].[4]
Noten
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ http://www.koxkollum.nl/herodotus/frameset.htm
- ↑ Herodotus, Historiën, vertaling door Onno Damsté
- ↑ Rollinger, Robert, "The Median "Empire", the End of Urartu and Cyrus' the Great Campaign in 547 B.C."; Lendering, Jona, "The End of Lydia: 547?".
- ↑ Campbell, T. (2002) Art & Magnificence. Tapestry in the Renaissance, p. 394-403.
Bronnen
[bewerken | brontekst bewerken]- Sélincourt, A. de (1966) De wereld van Herodotos.
- Herodotus. Historien, Boek I: 155.