Gebruiker:ZDellink/De Nieuwe en Onbekende Weereld

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
ZDellink/De Nieuwe en Onbekende Weereld
ZDellink/De Nieuwe en Onbekende Weereld
Auteur(s) Arnoldus Montanus
Vertaler John Ogilby (Engels), Philipp von Zesen (Duits)
Land Nederland
Taal Nederlands
Oorspronkelijke taal Nederlands
Onderwerp Noord Amerika, Zuid Amerika
Uitgever Jacob van Meurs
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

De Nieuwe en Onbekende Weereld is een boek geschreven door Arnoldus Montanus. Het werd gepubliceerd in 1671 door de Amsterdamse uitgever Jacob van Meurs. Het boek is later vertaald naar het Engels door John Ogilby in 1671 en naar het Duits door vermoedelijk Philipp von Zesen in 1673. [1]

Beschrijving van de inhoud[bewerken | brontekst bewerken]

De volledige titel van het werk in het Nederlands luidt: De Nieuwe en Onbekende Weereld: of Beschryving van America en ’t Zuid-Land: vervaetende d’oorsprong der Americaenen en Zuidlanders, gedenkwaerdige togten derwaerds…/, verciert met afbeeldsels na ’t leven in America gemaekt, en beschreeven door Arnoldus Montanus.[2]

Alhoewel het boek de suggestie wekt zowel over Amerika als ‘’t Zuid-Land’ (waarmee Australië wordt aangeduid) te gaan, blijkt in de praktijk slechts één hoofdstuk aan ‘het onbekende Zuid-Land’ te zijn besteed. Het grootste gedeelte van de inhoud bestaat uit een beschrijving van achtereenvolgens Noord- en Zuid-Amerika. Verder beschikt het boek over talloze illustraties waarop stadsgezichten, dieren en inheemse volkeren staan afgebeeld. Tevens zijn er kaarten en portretten opgenomen in dit zeventiende eeuwse standaardwerk. [3]

Overzicht van de inhoud[bewerken | brontekst bewerken]

EERSTE BOEK: Beschryving van America

  • Hoofdstuk 1: America is by de Oude onbekend geweest (p. 1-10)
  • Hoofdstuk 2: Herkomst der Americanen: Op wat tijd? Hoe? Uit wat land? van wat volk? (p. 10-42)
  • Hoofdstuk 3: Eerste ontdekkers van Amerika (p. 42-114)

TWEEDE BOEK: Beschryving van ’t Noorder America

  • Hoofdstuk 1: Nova Francia (p. 115-121)
  • Hoofdstuk 2: Nieuw Engeland (p. 121-123)
  • Hoofdstuk 3: Nieuw Nederland (p. 123-134)
  • Hoofdstuk 4: Virginia (p. 134-143)
  • Hoofdstuk 5: Florida (p. 143-152)
  • Hoofdstuk 6: 't Eiland Cuba (p. 152-157)
  • Hoofdstuk 7: 't Eiland Hispaniola (p. 157-165)
  • Hoofdstuk 8: Jamaica (p. 165-167)
  • Hoofdstuk 9: Porto Rico (p. 167-170)
  • Hoofdstuk 10: Bermudes Eilanden (p. 171-173)
  • Hoofdstuk 11: Canibales Eilanden (p. 173-204)
  • Hoofdstuk 12: California (p. 204-215)
  • Hoofdstuk 13: Nieuw-Mexico (p. 215-222)
  • Hoofdstuk 14: Nieuw Galicien (p. 222-230)
  • Hoofdstuk 15: Nieuw Spanje (p. 230-268)
  • Hoofdstuk 16: Guatemala (p. 268-280)

DERDE BOEK: Beschryving van ’t Zuider America

  • Hoofdstuk 1: Terra Firma (p. 281-289)
  • Hoofdstuk 2: Nieuw-Granada en Popayan (p. 290-295)
  • Hoofdstuk 3: Peru (p. 295-358)
  • Hoofdstuk 4: Brasil (p. 358-536)
  • Hoofdstuk 5: Wilde kust of Guiana (p. 536-548)
  • Hoofdstuk 6: Nieuw-Andalusia (p. 548-552)
  • Hoofdstuk 7: Venezuela (p. 552-555)
  • Hoofdstuk 8: Rio de la Plata (p. 555-558)
  • Hoofdstuk 9: Chili (p. 558-572)
  • Hoofdstuk 10: Magellanica (p. 572-576)
  • Hoofdstuk 11: Onbekende Zuid-Land (p. 577-585)


  • Bladwyzer der Beschryving van America en ’t Onbekende Zuid-land
  • Namen der Schryvers in het tegenwoordig Werk aengetoogen
  • Aanwyzing Voor de Boek-binders, waer na zich dezelve, in het inbinden der groote Platen, te schikken hebben.

Achtergrondinformatie over het boek[bewerken | brontekst bewerken]

Jacob van Meurs en Arnoldus Montanus waren zelf geen ontdekkingsreizigers, en hebben de inhoud van dit boek samengesteld aan de hand van reeds beschikbare informatie. Zij maakten daarbij gebruik van ooggetuigenverslagen, eerder gepubliceerde boeken en/of reisverslagen. De Nieuwe en Onbekende Weereld (1671) was inhoudelijk gezien dus geen baanbrekend of revolutionair boek. Dit was dan ook niet de belangrijkste doelstelling van de uitgever.

Jacob van Meurs probeerde met de uitgave van dit soort boeken hoofdzakelijk commerciële successen te behalen. Deze luxueuze editie moet echter vanwege de grootte en het aantal illustraties niet goedkoop zijn geweest. Het ligt dan ook voor de hand dat het lezerspubliek dat van Meurs voor ogen hield uit welgestelde mensen heeft bestaan. De normale bevolking kon zich dergelijke boeken immers niet veroorloven. Alhoewel deze boeken voor informatieve doeleinden geschikt waren, fungeerden ze ook als decoratieve objecten die op duidelijk zichtbare plaatsen werden tentoongesteld (bijv. bibliotheken). De elite kon de inhoud van deze boeken vervolgens bewonderen en ter discussie stellen. [4]

Om tegemoet te komen aan de verwachtingen van zijn elitaire lezerspubliek, heeft Jacob van Meurs (wellicht in samenwerking met Arnoldus Montanus), het boek exotische elementen gegeven. Dit is bijvoorbeeld het geval in het hoofdstuk over Nieuw Nederland (Tweede boek, hoofdstuk 3). Er zijn aanwijzingen dat de inhoud van dit hoofdstuk gebaseerd is op een werk van Adriaen van der Donck, dat in 1655 in Amsterdam werd gepubliceerd.[5] De inhoud en enkele afbeeldingen uit dit boek werden voor De Nieuwe en Onbekende Weereld bewerkt en afgestemd op heersende stereotypen in de Republiek. Zo zijn er palmbomen toegevoegd aan een illustratie waarin het stadsgezicht van Nieuw Amsterdam staat afgebeeld, en creërden Montanus en van Meurs een geheel nieuwe diersoort die duidelijk uit hun fantasie is ontsprongen: de Eenhoorn.[6] Het manipuleren of bewerken van de inhoud voorafgaand aan een publicatie kwam echter vaker voor in deze periode en moet dus niet als een uitzondering worden gezien.

  • Nieuw Amsterdam met palmbomen
    Nieuw Amsterdam met palmbomen
  • De eenhoorn
    De eenhoorn

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ Isabella van Eeghen (1972). Arnoldus Montanus' book on Japan. In Quarendo; vol. 2, pp. 250-272.
  2. ↑ Arnoldus Montanus (1671). De nieuwe en onbekende weereld: of Beschryving van America en ’t Zuid-Land: vervaetende d’oorsprong der Americaenen en Zuidlanders, gedenkwaerdige togten derwaerds…/, verciert met afbeeldsels na ’t leven in America gemaekt, en beschreeven door Arnoldus Montanus. Amsterdam: Jacob van Meurs.
  3. ↑ http://www.kb.nl/node/10361 (Koninklijke Bibliotheek (KB))
  4. ↑ Wills, J.E.(2009). Author, Publisher, Patron, World: A Case Study of Old Books and Global Consciousness, in Journal of Early Modern History 13 (2009), pp. 375-433.
  5. ↑ Donck, A. van der (1655). Beschrijvinge van Nieuw-Nederlandt (ghelijck het tegenwoordigh in Steat is) begrijpende de Nature, Aert, gelegentheyt en vruchtbaerheyt van het selve lant […]. Amsterdam: Evert Nieuwenhof.
  6. ↑ Blom, F.R.E. (2010). Picturing New Netherland and New York. Dutch-Anglo Transfer of New World Information. In Huigen, S., de Jong J.L., Kolfin, E. (Eds.)The Dutch trading companies as knowledge networks (pp. 103-126). Leiden: Brill
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gebruiker:ZDellink/De_Nieuwe_en_Onbekende_Weereld&oldid=41338781"