Graz Hauptbahnhof
| Graz Hauptbahnhof | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Algemeen | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Afkorting | G | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Vervoerder(s) | Österreichische Bundesbahnen | |||||||||||||||||||||||||||||||
| IBNR | 8100173 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Geschiedenis | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Opening | 21 oktober 1844 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Vroegere namen | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Naam | tot | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Stationsplatz Graz | 1876 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Südbahnhof | 1 april 1913 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Stationsbouw | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Architect(en) | Wilhelm Aduatz | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Type | Doorgangsstation | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Constructie | Maaiveld | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Perrons | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Perronsporen | 10 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Spoorlijn(en) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Treindienst(en) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ligging | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Land |  Oostenrijk
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Deelstaat | Stiermarken | |||||||||||||||||||||||||||||||
| District | Graz | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Gemeente | Graz | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Plaats | Lend | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Hoogte | 364 m.ü.A. | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Coördinaten | 47° 4′ NB, 15° 25′ OL | |||||||||||||||||||||||||||||||
  | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Graz Hauptbahnhof is het centraal station van de hoofdstad van Stiermarken dat werd geopend in 1847.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf 1825 pleitte aartshertog Johann voor een spoorverbinding tussen de Donau en de Adriatische zee om Wenen met de Oostenrijkse zeehaven Triëst te verbinden. Op 21 oktober 1844 werd de spoorlijn Graz – Müzzuschlag, onderdeel van deze verbinding, geopend. Het station in Graz, destijds Stationsplatz Graz genoemd, kwam pas in 1847 gereed. Tegelijk met het station werden ook de Annenstraße en de Keplerstraße tussen het station en de oude stad aangelegd.
Het stationsgebouw werd in 1843 ontworpen door architect Moritz von Loehr ontworpen. Het was 89 m lang, 15 m breed en kende een uitgebouwde stationshal met lange rondboogvensters en een achthoekige tijdstoren. In de jaren 60 van de 19e eeuw kwam het station in handen van de k.k. Priv. Südbahngesellschaft die het station verving omdat het door de economische bloei te klein was geworden. Onder leiding van architect Wilhelm von Flattich werd tussen 1871 en 1876 een groter gebouw opgetrokken en het eerste station was in 1878 geheel gesloopt. Dit tweede stationsgebouw, dat de naam Südbahnhof kreeg als verwijzing naar de nieuwe eigenaar, zag er net zo uit als Salzburg Hauptbahnhof dat er nog steeds staat.
In 1900 werden gedeelten van het station voor het eerst elektrisch verlicht sinds 27 april 1914 geldt dit voor het hele station. Op 1 april 1913 werd het station omgedoopt in Graz Hauptbahnhof.
In 1924 nam de BBÖ de treindienst op de Südbahn over en Graz werd ondergebracht bij de directie Villach. Na de Anschluss viel Graz onder de Reichsbahndirektion Wenen, hetgeen na afloop van de Tweede Wereldoorlog werd teruggedraaid. Het stationsgebouw werd tijdens de oorlog zo zwaar beschadigd dat het moest worden gesloopt. Voor de nieuwbouw werd een prijsvraag uitgeschreven die door Wilhelm Aduatz werd gewonnen. Hij ontwierp de hoge stationshal met de glazen gevels, de noordvleugel met twee verdiepingen en de zuidvleugel met drie verdiepingen in wederopbouw architectuur. De oplevering van het geheel vond plaats in het voorjaar van 1956.
De stationshal staat op de monumentenlijst en is nog steeds in gebruik, de rest van het station is meerdere malen omgebouwd en uitgebreid. Zo werd eind jaren 90 de reizigerstunnel omgebouwd, waarvoor de Brunel Award werd toegekend, en de tunnel diende vervolgens als voorbeeld voor andere stations. In 2001 werden aan weerszijden van de stationshal glazen zijvleugels met winkels en restaurants toegevoegd, toen het station rolstoeltoegankelijk gemaakt werd. Kort daarvoor werden op het noordelijk deel van het stationsplein een supermarkt en het Ibis hotel gebouwd. In 2003 was Graz culturele hoofdstad van Europa wat aanleiding was om de stationshal te voorzien van een kunstwerk. Kunstenaar Peter Kogler voorzag de wanden van de hal van met geometrische figuren bedrukte kunststoffolie. Het was de bedoeling dit na 2003 weer te verwijderen maar door de positieve reacties van de burgers en reizigers werd besloten om het te laten hangen.
In 2003 en 2004 werd het station tot mooiste station van Oostenrijk gekozen en later haalde het nog podiumplaatsen bij deze verkiezing.
In 2005 begon de verbouwing van het seinhuis tot elektronische bediening en sinds 2008 worden alle seinen en wissels in de wijde omtrekt van Graz hiervandaan centraal aangestuurd.
Bronnen, noten en/of referenties
|