H.G. Wells
Herbert George Wells | ||||
---|---|---|---|---|
Algemene informatie | ||||
Ook bekend als | H.G. Wells | |||
Geboren | 21 september 1866 | |||
Geboorteplaats | Bromley[1][2][3] | |||
Overleden | 13 augustus 1946 | |||
Overlijdensplaats | Londen[1][2] | |||
Land | Verenigd Koninkrijk | |||
Werk | ||||
Jaren actief | 1888-1945 | |||
Genre | SF, sociale romans, politiek | |||
Dbnl-profiel | ||||
(en) IMDb-profiel | ||||
|
Herbert George Wells, bekend als H.G. Wells, (Bromley, Kent, 21 september 1866 – Londen, 13 augustus 1946) was een Brits schrijver, bekend van zijn sciencefictionverhalen en -romans, in het bijzonder The War of the Worlds (Oorlog der Werelden), The Invisible Man (De onzichtbare man) en The Time Machine (De Tijdmachine).
The War of the Worlds werd veertig jaar na publicatie plotseling voor een tweede maal wereldberoemd door de hevige commotie rond de uitzending van het gelijknamige hoorspel, in 1938, door Orson Welles.
In 1978 werd Jeff Waynes muzikale versie van het boek een wereldhit. In 2004 maakte Wayne een podiumbewerking van het stuk en sinds 2006 toert hij ermee over de hele wereld. Het werk blijkt 30 jaar na het eerste verschijnen opnieuw een groot succes.
Dat The War of the Worlds een blijvende aantrekkingskracht heeft op schrijvers, muzikanten en filmmakers, bleek eens te meer toen Steven Spielberg er in 2005 een waar Hollywood-rampenspektakel op baseerde.
De roman De onzichtbare man (originele titel The Invisible Man) vormde de basis voor de film The Invisible Man uit 1933, een van de grote horrorfilms uit de jaren 30 van de 20ste eeuw. Het boek inspireerde ook tot twee televisieseries: The Invisible Man (televisieserie uit 1958) en The Invisible Man (televisieserie uit 1975). In 2020 kwam een moderne filmbewerking van het boek van H.G. Wells uit, een thriller van Leigh Whannell die zich bedient van de nieuwste technologie: The Invisible Man.
De HG Wells-krater, gelegen aan de andere kant van de maan, is vernoemd naar de auteur van The First Men in the Moon (1901) in 1970.
Leven
[bewerken | brontekst bewerken]Wells werd geboren in Bromley, Kent, Engeland; destijds nog een typische plattelandsplaats, tegenwoordig een wijk in het zuidoosten van Londen. Hij was van bescheiden komaf; zijn vader was een beroepscricketer, zijn moeder huishoudster. Hij was van kindsbeen af gefascineerd door de wetenschap, maar hij faalde in zijn studies en ook met een leercontract liep het fout. Toch kon hij werk vinden als studiebegeleider voor wetenschapsstudenten.
Wells schreef zijn eerste boek in 1888 en zou bij leven een van de populairste schrijvers in het Engelse taalgebied worden. Een aantal van de dingen die hij in zijn fictie beschreef zou later uitkomen: zo schreef hij al in 1914 over de atoombom en voorspelde hij dat de auto en trein zouden leiden tot een trek vanuit de grote steden naar de voorsteden.
Wells was zijn leven lang een anti-religieuze socialist, die veel heil zag in een wereldregering. Deze zou niet gebaseerd moeten zijn op de parlementaire democratie maar eerder op een technocratie: het stemrecht zou volgens hem alleen weggelegd moeten zijn voor wetenschappers, ingenieurs enz.
Naast zijn fictie is Wells ook beroemd geworden door zijn geschiedkundige non-fictie werken. Zijn The Outline of History, dat voor het eerst verscheen in 1920 en dat hij daarna meermalen bewerkte, wordt nog altijd gezien als een goede introductie in de geschiedenis.
De Amerikaanse technoartiest Jeff Mills is een fan van Wells' werk en maakte conceptalbums van zijn boeken Timemachine en een eigen verhaal gebaseerd op When The Sleeper Wakes dat uit diverse albums bestaat.
Privé
[bewerken | brontekst bewerken]Wells had een kleurrijk liefdesleven. In 1891 trouwde hij met zijn nicht Isabel Mary Wells (1865-1931; vanaf 1902 Isabel Mary Smith). Zij scheidden in 1894. Daarna trouwde hij met Amy Catherine Robbins[4] (1872–1927, later Jane), maar had met haar toestemming ook relaties met onder meer de Amerikaanse activiste Margaret Sanger en de Nederlandse schrijfster Odette Keun, de Russische spion Moura Budberg[5] (1892-1974) en de auteur Elizabeth von Arnim[6] (1866-1941) . In 1909 kreeg hij een dochter, Anna-Jane (1909-2010), met de schrijfster Amber Reeves[7] (1887-1981). Niet te vergeten dat Rebecca West (1892-1983), een beroemde journalist en reisschrijfster, zijn minnares werd toen ze amper twintig was. Ze voedde hun beider zoon Anthony Panther West (1914-1987) alleen op. Met Keun, aan wie hij zijn "The World of William Clissold" opdroeg, woonde hij een periode samen in het Franse Grasse.
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]- 1888 - The Chronic Argonauts
- 1893 - Textbook of Biology
- 1893 - Honours Physiography (met R.A. Gregory)
- 1895 - Select Conversations With an Uncle
- 1895 - De Tijdmachine (The Time Machine)
- 1895 - The Wonderful Visit
- 1895 - The Stolen Bacillus, and Other Incidents
- 1896 - De rode kamer (2021) (The Red Room & other horrors)
- 1896 - Het eiland van dokter Moreau (1980) (The Island of Dr. Moreau)
- 1896 - The Wheels of Chance
- 1897 - The Plattner Story, and Others
- 1897 - De onzichtbare, een groteske geschiedenis[a] (The Invisible Man)
- 1897 - Certain Personal Matters
- 1898 - De oorlog der werelden, heruitgegeven als De Planetenoorlog (The War of the Worlds)
- 1899 - When the Sleeper Wakes (The Sleeper Awakes)
- 1899 - Van ruimte en tijd (2019) (Tales of Space and Time)
- 1900 - De liefde en de Heer Lewisham, de geschiedenis van een héél jong paartje[b] (Love and Mr. Lewisham)
- 1901 - De eerste mensen op de maan (The First Men in the Moon)
- 1902 - De twintigste eeuw en hare waarschijnlijke ontwikkeling[c] (Anticipations of the reaction of mechanical and scientific progress upon human life and thought)
- 1902 - The Discovery of the Future
- 1902 - De meermin (1907) (The Sea Lady, a tissue of moonshine)
- 1903 - Mankind in the Making
- 1903 - Wonderlijke vertellingen (1906) (Twelve Stories and a Dream)
- 1904 - Het voedsel der goden en hoe het op aarde kwam[d] (The Food of the Gods)
- 1905 - A Modern Utopia
- 1905 - Kipps, de geschiedenis van een eenvoudige ziel (1907)(Kipps: The Story of a Simple Soul)
- 1906 - In de dagen der komeet[e] (In the Days of the Comet)
- 1906 - The Future in America
- 1906 - Faults of the Fabian
- 1906 - Socialism and the Family
- 1906 - Reconstruction of the Fabian Society
- 1907 - This Misery of Boots (reprinted from the Independent Review, Dec. 1905)
- 1907 - Will Socialism destroy the Home? (paper)
- 1908 - New Worlds for Old
- 1908 - De oorlog in de lucht; en meer in 't bijzonder, hoe 't Bert Smallways ging tijdens dezen krijg[f] (The War in the Air)
- 1908 - First and Last Things
- 1909 - Tono-Bungay
- 1909 - Ann Veronica
- 1910 - De geschiedenis van meneer Polly (1947) (The History of Mr. Polly)
- 1910 - The Sleeper Awakes (revision of When the Sleeper Wakes)
- 1911 - The New Machiavelli
- 1911 - The Country of the Blind, and Other Stories
- 1911 - Floor Games
- 1911 - The Door in the Wall and Other Stories
- 1912 - The Great State: Essays in Construction
- 1912 - The Labour Unrest
- 1912 - Marriage
- 1913 - War and Common Sense
- 1913 - Liberalism and Its Party: What Are the Liberals to Do?
- 1913 - Little Wars
- 1913 - The Passionate Friends
- 1914 - An Englishman Looks at the World
- 1914 - The World Set Free
- 1914 - The Wife of Sir Isaac Harman
- 1914 - The War That Will End War
- 1915 - The Peace of the World
- 1915 - Boon
- 1915 - Bealby, een vacantie (1920) (Bealby: A Holiday)
- 1915 - Tidstänkar
- 1915 - The Research Magnificent
- 1916 - What is Coming?
- 1916 - Meneer Britling (1919) (Mr. Britling Sees It Through)
- 1916 - The Elements of Reconstruction
- 1917 - War and the Future
- 1917 - God the Invisible King
- 1917 - A Reasonable Man's Peace
- 1917 - The Soul of a Bishop
- 1918 - Joan and Peter
- 1918 - In the Fourth Year
- 1919 - The Undying Fire
- 1919 - The Idea of a League of Nations
- 1919 - The Way to a League of Nations
- 1919 - History is One
- 1920 - The Outline of History
- 1920 - Russia in the Shadows
- 1921 - The Salvaging of Civilization
- 1921 - The New Teaching of History
- 1922 - Washington and the Hope of Peace
- 1922 - What H.G. Wells Thinks about ‘The Mind in the Making’
- 1922 - The Secret Places of the Heart
- 1922 - University of London Election: An Electoral Letter
- 1922 - The World, its Debts and the Rich Men (paper)
- 1922 - Een korte geschiedenis der wereld[g] (A Short History of the World)
- 1923 - Men Like Gods
- 1923 - Socialism and the Scientific Motive
- 1923 - To the Electors of London University, University General Election, 1923, from H.G. Wells, B.Sc., London
- 1923 - The Labour Ideal of Education
- 1923 - A Walk Along the Thames Embankment
- 1924 - The Story of a Great School Master
- 1924 - De Droom[h] (The Dream)
- 1924 - The P.R. Parliament
- 1924 - A Year of Prophesying
- 1925 - De Koning der Koningen (1926) (Christina Alberta's Father)
- 1925 - A Forecast of the World’s Affairs
- 1926 - The World of William Clissold
- 1926 - Mr. Belloc Objects to the Outline of History
- 1927 - Democracy Under Revision
- 1927 - Playing at Peace
- 1927 - Meanwhile: The Picture of a Lady
- 1927 - De tijdmachine en andere verhalen : science fiction en fantasy (1972. Bevat: De tijdmachine; het toverhuis; de vermageringskuur; het stumperige spook) (The Complete Short Stories of H.G. Wells)
- 1928 - The Way the World is Going
- 1928 - The Open Conspiracy: Blue Prints for a World Revolution
- 1928 - Mr. Blettsworthy on Rampole Island
- 1928 - The Book of Catherine Wells
- 1929 - Een koning die waarlijk koning was, het boek van een film (1930) (The King Who Was A King)
- 1929 - Common Sense of World Peace
- 1929 - The Adventures of Tommy
- 1929 - Imperialism and The Open Conspiracy
- 1930 - The Autocracy of Mr.Parham
- 1930 - De wetenschap van het leven (1932-1933 4 dln.) (The Science of Life, met Julian S. Huxley en G.P. Wells)
- 1930 - The Way to World Peace
- 1930 - The Problem of the Troublesome Collaborator
- 1930 - Settlement of the Trouble between Mr. Thring and Mr. Wells: A Footnote to the Problem of the Troublesome Collaborator
- 1931 - What Are We To Do With Our Lives? (revisie van Open Conspiracy)
- 1931 - Arbeid, welvaart en geluk der menschheid (1934) (The Work, Wealth and Happiness of Mankind)
- 1932 - After Democracy
- 1932 - The Bulpington of Blup
- 1932 - What Should be Done Now?
- 1933 - De wereld in wording (1936) (The Shape of Things to Come)
- 1934 - Experiment in Autobiography
- 1934 - Stalin-Wells Talk: the Verbatim Record (met bespreking van G. Bernard Shaw, H.G. Wells, J.M. Keynes, Ernst Toller en anderen)
- 1935 - The New America: The New World
- 1935 - Things to Come: A Film Story
- 1936 - The Anatomy of Frustration
- 1936 - The Croquet Player
- 1936 - The Idea of a World Encyclopaedia
- 1936 - Man Who Could Work Miracles
- 1937 - Star Begotten
- 1937 - Brynhild
- 1937 - The Camford Visitation
- 1937 - The Informative Content of Education
- 1938 - The Brothers
- 1938 - World Brain
- 1938 - Apropos of Dolores
- 1939 - The Holy Terror
- 1939 - Travels of a Republican Radical in Search of Hot Water
- 1939 - Welk lot wacht de mensheid? (The Fate of Homo Sapiens)
- 1939 - The New World Order
- 1940 - The Rights of Man, Or What Are We Fighting For?
- 1940 - Babes in the Darkling Wood
- 1940 - The Common Sense of War and Peace
- 1940 - All Aboard for Ararat
- 1941 - Guide to the New World
- 1941 - You Can't Be Too Careful
- 1942 - The Outlook for Homo Sapiens
- 1942 - Science and the World-Mind
- 1942 - Phoenix: A Summary of Inescapable Conditions of World Reorganization
- 1942 - A Thesis on the Quality of Illusion in Continuity of Individual Life of the Higher Metazoa…
- 1942 - The Conquest of Time
- 1942 - The New Rights of Man
- 1943 - Crux Ansata
- 1943 - The Mosley Outrage
- 1944 - '42 to '44: A Contemporary Memoir
- 1945 - Mind at the End of Its Tether
- 1945 - The Happy Turning
- Postuum verschenen nog
- - The Desert Daisy
- - H.G. Wells in Love
- Brievenbundels
- - Wells-Shaw
- - Wells-Bennett
- - Wells-James
- - Correspondence of H.G. Wells
Externe links
- (en) (...) The Online Books Page: Online Books H.G. Wells.
- (en) H.G. Wells: the man and the author: gedetailleerde biografie. (gearchiveerd op archive.org)
- (en) The Country of the Blind - Een novelle van H.G. Wells. (gearchiveerd op archive.org)
Noten
- ↑ a b Grote Sovjetencyclopedie (1969–1978); geraadpleegd op: 28 september 2015; paragraaf of sectie: Уэллс Герберт Джордж.
- ↑ a b Archivio Storico Ricordi; geraadpleegd op: 3 december 2020; Archivio Storico Ricordi-identificatiecode voor persoon: 12829.
- ↑ Archivio Storico Ricordi; Archivio Storico Ricordi-identificatiecode voor persoon: 12829.
- ↑ Wells, Catherine (D. 1927). Geraadpleegd 20-03-2023. Gearchiveerd op 20 maart 2023.
- ↑ Ian Thompson A Very Dangerous Woman review – an enjoyably sensationalist biography. Geraadpleegd 20-3-2023. Gearchiveerd op 20 maart 2023.
- ↑ Jeniffer Walker. Biography: ‘Elizabeth’ (Von Arnim), 1866–1941. Geraadpleegd 20-03-2023. Gearchiveerd op 10 augustus 2023.
- ↑ Margaret Drabbel. A room of her own. Geraadpleegd 20-03-2023. Gearchiveerd op 20 maart 2023.
Gedigitaliseerde versies van Wells' boeken
- ↑ De onzichtbare, een groteske geschiedenis, 1906 op Delpher
- ↑ De liefde en de Heer Lewisham, de geschiedenis van een héél jong paartje, 1906 op Delpher
- ↑ De twintigste eeuw en hare waarschijnlijke ontwikkeling, 1907 op Delpher
- ↑ Het voedsel der goden en hoe het op aarde kwam, 1906 op Delpher
- ↑ In de dagen der komeet, 1906 op Delpher
- ↑ De oorlog in de lucht; en meer in 't bijzonder, hoe 't Bert Smallways ging tijdens dezen krijg, 1908 op Delpher
- ↑ Een korte geschiedenis der wereld, 1926 op Delpher
- ↑ De Droom, 1924 op Delpher