Brontekst bekijken van Israël

{{Zie dp}}
{{Infobox land plus
| naaminlandstaal = {{lang|he|מדינת ישראל}}<br>{{lang|ar|دولة اسرائيل}}<br>Medinat Yisrael<br>Dawlat Israïl
| vlag            = [[Bestand:Flag of Israel.svg|120px|border|Vlag van Israël]]
| vlagartikel     = Vlag van Israël
| wapen           = [[Bestand:Coat of arms of Israel.svg|90px|Wapen van Israël]]
| wapenartikel    = Wapen van Israël
| locatiekaart    = LocationIsrael.svg
| talen           = [[Hebreeuws]] ([[Arabisch]] heeft een speciale status)<ref>[https://nos.nl/artikel/2242211-israel-neemt-omstreden-joodse-natiestaat-wet-aan.html Israël neemt omstreden Joodse Natiestaat-wet aan] nos.nl, 19 juli 2018. [https://web.archive.org/web/20230531012122/https://nos.nl/artikel/2242211-israel-neemt-omstreden-joodse-natiestaat-wet-aan.html Gearchiveerd] op 31 mei 2023.</ref>
| hoofdstad       = [[Jeruzalem]] (betwist)<ref>Israël zelf ziet een geheel en verenigd Jeruzalem als zijn hoofdstad. Dit wordt echter door de Verenigde Naties en de meeste landen niet geaccepteerd. Daarom hebben vrijwel alle landen hun ambassades in of nabij [[Tel Aviv]]. Daarnaast ziet de [[Palestijnse Autoriteit]] [[Oost-Jeruzalem]] als de hoofdstad van een toekomstige Palestijnse staat. Op 6 december 2017 maakte president [[Donald Trump]] bekend dat de [[Verenigde Staten]] [[Jeruzalem]] erkent als hoofdstad.</ref>
| regeringsvorm   = [[Republiek]], [[Parlementair systeem|parlementaire democratie]]
| staatsvorm      = [[Republiek]] en [[eenheidsstaat]]
| staatshoofd     = [[President van Israël|President]] [[Yitzhak Herzog]]
| regeringsleider = [[Premier van Israël|Premier]] [[Benjamin Netanyahu]]
| religie         = 74,7% [[jodendom|joods]]<br>17,7% [[islam|moslim]]<br>2% [[christendom|christen]]<br>1,6% [[Druzen|druus]] (2016)<br>4% andere<ref>[https://web.archive.org/web/20181224211321/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/is.html Middle East: Israel — The World Factbook - Central Intelligence Agency]</ref>
| pctwater        = 
| bijv.naamwoord  = Israëlisch
| inw.aanduiding  = Israëliër/Israëli (m./v.)<br>Israëlische (v.)
| motto           = 
| volkslied       = [[Hatikwa]] (De hoop)
| munteenheid     = Nieuwe [[Israëlische sjekel]] (NIS)
| valutacode      = ILS
| tijdzone        = [[UTC+2|+2]] (zomers: [[UTC+3|+3]])
| feestdag        = [[14 mei]] <small>1948, ''Onafhankelijkheidsdag''</small>
| tld             = il
| landcode        = ISR
| tel             = 972
| Ontstaan        = '''1948''' ([[Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948]])
| Voor1           = Mandaatgebied Palestina
| Vlag_Voor1      = Palestine-Mandate-Ensign-1927-1948.svg
| VNkaart         = Un-israel.png
| portaal         = Israël
| a-z             = Israël
| handmatig-inwoners = 9.656.000 (2022)<ref>{{citeer web|url=https://www.cbs.gov.il/en/mediarelease/Pages/2022/Population-of-Israel-on-the-Eve-of-2023.aspx|titel=Population of Israel on the Eve of 2023|bezochtdatum=2023-07-31|taal=en}}</ref>
}}
'''Israël''' (uitspraak: [[Internationaal Fonetisch Alfabet|[ˈɪsraɛl]]]), officieel de '''Staat Israël''' ([[Hebreeuws]]: {{lang|he|מדינת ישראל}} - ''Medinat Jisraël''; [[Arabisch]]: {{lang|ar|دولة اسرائيل}} - ''Dawlat Israïl''), is een land in [[Azië]], het [[Midden-Oosten]] en de [[Levant]]. Israël grenst aan [[Libanon (hoofdbetekenis)|Libanon]], [[Syrië]], [[Jordanië]], [[Egypte (land)|Egypte]] en de [[Palestijnse gebieden]], waarbij Israël sinds 1967 de [[Westelijke Jordaanoever]] en de [[Golanhoogvlakte|Golanhoogten]] bezet houdt en deels onder zijn bestuur heeft gebracht. Het land heeft een kust aan de [[Middellandse Zee]] en een haven aan de [[Golf van Akaba]], een zee-arm van de [[Rode Zee]].

In het [[Geschiedenis van Palestina (regio)|land Kanaän]] vormden zich al tijdens de [[IJzertijd|ijzertijd]] de [[Israëlieten|Israëlitische]] koninkrijken [[Koninkrijk Israël|Israël]] en [[koninkrijk Juda|Juda]], maar de [[geschiedenis van Israël|moderne Israëlische geschiedenis]] begint in de twintigste eeuw, waarin de [[Balfour-verklaring]] een cruciale rol speelde. Het [[Mandaatgebied Palestina|Brits Mandaat Palestina]], dat op zijn beurt is ontstaan na de opsplitsing van het [[Ottomaanse Rijk]] in 1920, werd in 1947 door de [[Verenigde Naties]] [[Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties|verdeeld]] in een onafhankelijke [[Joden|Joodse]] en een onafhankelijke [[Arabieren|Arabische]] staat, met een aparte status voor [[Jeruzalem]]. Het verdelingsplan, omarmd door [[Jewish Agency for Israel|joodse leiders]] maar afgewezen door de Arabieren, leidde tot de [[Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948]]. De onafhankelijke staat Israël werd ondertussen, in mei 1948, uitgeroepen en een jaar later met Resolutie 273 toegelaten tot het lidmaatschap van de [[Handvest van de Verenigde Naties|Verenigde Naties]].

Sinds zijn oprichting in 1948 is de staat Israël verwikkeld in een [[Arabisch-Israëlisch conflict]] over het grondgebied van [[Palestina (regio)|Palestina]]. Na de [[Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948|oorlog van 1948/1949]] veroverde Israël in 1967 tijdens de [[Zesdaagse Oorlog]] het overige gebied van Palestina en vocht in 1973 de [[Jom Kipoer-oorlog|Jom Kipoeroorlog]] waarin Israël meerdere gebieden veroverde. Dit alles leidde tot grote spanning met de [[Palestijnse volk|Palestijnse bevolking]], wat tijdens de [[Eerste Intifada|Eerste]] en [[Tweede Intifada]] tot uitbarsting kwam. Sinds 1967 worden de [[Westelijke Jordaanoever]], [[Oost-Jeruzalem]], de [[Gazastrook]] en de Syrische [[Golanhoogvlakte|Golanhoogten]] [[door Israël bezette gebieden|door Israël bezet]].

Israël is een [[representatieve democratie]]<ref>{{Citeer boek|auteur=Augustus Richard Norton |titel = Civil society in the Middle East. 2|datum = 2001|pagina's = |ISBN = 90-04-10469-0|bezochtdatum =}}</ref> met een parlementair stelsel, [[evenredige vertegenwoordiging]] en [[algemeen kiesrecht]].<ref>{{Citeer boek|auteur = Rudolph Rummel |titel = Power Kills: Democracy As a Method of Nonviolence|datum = 1997|pagina's = |ISBN = 0-7658-0523-5|bezochtdatum =}}</ref> Het verschil in behandeling van de bevolking in de door Israël bezette gebieden ten opzichte van Joodse inwoners van het land, wordt door de Verenigde Naties echter als [[Israël en apartheid|apartheid]] benoemd.<ref name="news.un.org">{{Citeer web|url = https://news.un.org/en/story/2022/03/1114702|titel = Israel’s occupation of Palestinian Territory is ‘apartheid’: UN rights expert|bezochtdatum = 27-10-2022|auteur = |datum = |uitgever =|archiefurl=https://web.archive.org/web/20151101085541/http://hdr.undp.org:80/en/content/human-development-index-hdi-table|archiefdatum=2015-11-01|dodeurl=nee}}</ref>

Het land had in 2017 de hoogste levensstandaard in het Midden-Oosten.<ref>{{Citeer web|url = https://hdr.undp.org/en/content/human-development-index-hdi-table|titel = Human development index (HDI)|bezochtdatum = 11-4-2019|auteur = |datum = 25-3-2022|uitgever =|archiefurl=|archiefdatum=|dodeurl=}}</ref> Het is het meest ontwikkelde land in het Midden-Oosten en een van de meest ontwikkelde ter wereld.<ref>{{Citeer journal |achternaam=Nations |voornaam=United |titel=Human Development Report 2021-22 |url=https://hdr.undp.org/content/human-development-report-2021-22 |datum=2022-09-08 |uitgever=United Nations |taal=en}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://finance.yahoo.com/news/20-most-advanced-countries-world-182135654.html |titel=20 Most Advanced Countries in the World in 2023 |datum=2023-03-26 |bezochtdatum=2023-10-23 |werk=Yahoo Finance |taal=en-US}}</ref> Het land scoort het hoogst in het Midden-Oosten wat betreft gemiddelde rijkdom per volwassene,<ref>{{Citeer web |url=https://www.credit-suisse.com/about-us/en/reports-research/global-wealth-report.html |titel=Global Wealth Report |bezochtdatum=2023-10-29 |werk=Credit Suisse |taal=en}}</ref> innovatie<ref>{{Citeer web |url=https://www.wipo.int/global_innovation_index/en/2023/index.html |titel=Global Innovation Index 2023, 15th Edition |achternaam=WIPO |bezochtdatum=2023-10-29 |werk=www.wipo.int |taal=en}}</ref> en economisch concurrentievermogen.<ref>{{Citeer web |url=https://www.imd.org/centers/wcc/world-competitiveness-center/rankings/world-competitiveness-ranking/2023/ |titel=World Competitiveness Ranking 2023 - IMD business school for management and leadership courses |datum=2023-07-11 |bezochtdatum=2023-10-29 |werk=www.imd.org |taal=en-US}}</ref> De levensverwachting behoorde in 2016 tot de hoogste in de wereld.<ref>[https://www.who.int/countries/isr/en/ WHO Israel]. [https://web.archive.org/web/20200902231618/https://www.who.int/countries/isr/en/ Gearchiveerd] op 2 september 2020.</ref> Israël is een hoogontwikkelde economie en lid van de [[Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling|OESO]] en een groot aantal [[intergouvernementele organisatie]]s. Het land staat op de 29e plaats in de wereld qua nominaal bbp en op de 13e plaats wat betreft het bbp per hoofd van de bevolking.<ref>{{Citeer web |url=https://www.imf.org/en/Countries/ISR |titel=Israel and the IMF |bezochtdatum=2023-10-19 |werk=IMF |taal=en}}</ref>Het werd vanaf 2022 gerangschikt als het 6e meest geavanceerde en technologische land ter wereld.<ref>{{Citeer web |url=https://gfmag.com/data/non-economic-data/most-advanced-countries-in-the-world/ |titel=Most Technologically Advanced Countries In The World 2023 |achternaam=Getzoff |voornaam=Marc |datum=2023-08-09 |bezochtdatum=2023-11-16 |werk=Global Finance Magazine |taal=en-US}}</ref>Het is ook een van de rijkste landen in het Midden-Oosten en Azië, gemeten naar het bbp per hoofd van de bevolking.<ref>{{Citeer web |url=https://finance.yahoo.com/news/30-wealthiest-countries-per-capita-111348314.html |titel=30 Wealthiest Countries by Per Capita Net Worth |datum=2023-09-09 |bezochtdatum=2023-11-28 |werk=Yahoo Finance |taal=en-US}}</ref>

== Naam ==
De naam Israël betekent "Strijder met God" en is ontleend aan de [[Hebreeuwse Bijbel]]. Deze naam wordt vermeld in [[Genesis (boek)|Genesis]] 32, waarin [[Jakob (aartsvader)|Jacob]] de naam Israël krijgt na een worsteling bij de rivier de [[Jabbok]]; vanaf hoofdstuk 34 wordt die naam gebruikt om de nakomelingen van Jakob, [[Israëlieten]], mee aan te duiden.

In de dagen voorafgaande aan de oprichting van de staat Israël is er heftig gediscussieerd over welke naam de officiële naam van de nieuwe staat zou worden. Vanuit de opties [[Palestina (regio)|Palestina]], [[Zion]] en Israël is uiteindelijk de oude Bijbelse variant gekozen.

== Geschiedenis ==
{{Zie hoofdartikel|Geschiedenis van Israël|Arabisch-Israëlisch conflict}}
[[Bestand:Declaration of State of Israel 1948 2.jpg|miniatuur|[[David Ben-Gurion]] kondigt de oprichting van de staat Israël aan op 14 mei 1948 onder een portret van [[Theodor Herzl]].]]
Na de [[Eerste Wereldoorlog]] werd het [[Ottomaanse Rijk]] in 1920 gesplitst en kreeg het [[Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland|Verenigd Koninkrijk]] het bestuur over [[Palestina (regio)|Palestina]]. In 1922 werd Palestina ten westen van de [[Jordaan (rivier)|Jordaan]] afgesplitst als Brits [[Mandaatgebied Palestina]], het gebied ten oosten van de Jordaan werd [[Trans-Jordanië]].

Na de Tweede Wereldoorlog was [[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]] erg verzwakt en mede vanwege de vele gewelddadige confrontaties tussen de Arabische en Joodse bevolkingsgroepen in het Mandaatgebied Palestina zagen de Britten zich genoodzaakt om het bestuur over Brits [[Mandaatgebied Palestina]] te beëindigen. Hiervoor werd de datum van 15 mei 1948 vastgesteld. Een jaar daarvoor stelden de [[Verenigde Naties]] een comité in, de UNSCOP, met de opdracht de toekomst van het Brits Mandaatgebied te onderzoeken en in kaart te brengen.<ref>[https://web.archive.org/web/20120806072438/http://unispal.un.org/UNISPAL.NSF/0/F5A49E57095C35B685256BCF0075D9C2 Special Committee on Palestine], 15 mei 1947</ref>

Op 3 september 1947 kwam de UNSCOP met een verslag, waarin het plan, [[Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties]] was opgenomen om het Mandaatgebied Palestina te verdelen in een Arabische staat (42,9%), een Joodse staat (56,4%), en [[Jeruzalem]] (0,7%) onder internationaal bestuur. De grootste Joodse delegaties gingen hiermee akkoord, maar de Arabische delegaties weigerden een [[tweestatenoplossing]] omdat zij Palestina als een geheel wilden houden, en een in verhouding te klein deel kregen toegewezen.<ref name="benny">Benny M. ‘1948: a history of the first Arab-Israeli war’ Yale University, 2008</ref> Op 29 november 1947 nam de [[Algemene Vergadering van de Verenigde Naties]] het verdelingsplan aan als [[Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties|resolutie 181]]. Nadat bekend was geworden dat resolutie 181 niet geaccepteerd werd door de Arabische delegaties, brak er een burgeroorlog uit tussen Joodse en Palestijns-Arabische gemeenschappen in het Mandaatgebied, waarbij ook de Arabische buurlanden betrokken raakten.

Enkele uren voordat het Britse mandaat officieel afliep riep de Joodse gemeenschap onder leiding van [[David Ben-Gurion]] op 14 mei 1948 de onafhankelijke staat Israël uit.<ref>[http://www.mfa.gov.il/mfa/foreignpolicy/peace/guide/pages/declaration%20of%20establishment%20of%20state%20of%20israel.aspx The Ministry of Foreign Affairs of Israel]</ref> De burgeroorlog mondde uit in de [[Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948]]. De troepen uit omringende Arabische landen vielen Palestina binnen en bevochten de Israëlische troepen. Het Israëlische leger wist de Arabische troepen te verslaan. In deze oorlog veroverde Israël 78% van het grondgebied, waaronder [[West-Jeruzalem]], aanzienlijk meer dan in het [[Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties|UN Verdelingsplan]] voor een Joodse staat was vastgelegd.<ref name="benny" />

=== 1949 - 1956 ===
In 1949 sloot Israël op het eiland [[Rodos (eiland)|Rhodos]] wapenstilstandsakkoorden met resp. [[Koninkrijk Egypte|Egypte]], [[Libanon]], [[Jordanië]], en [[Syrië]].<ref>Ben-Dror, Elad (2016) ''Ralph Bunche and the Arab-Israeli Conflict: Mediation and the UN 1947–1949'',Routledge</ref> De wapenstilstandsgrens tussen Israël en de Arabische legers werd bekend als de [[Groene Lijn (grens)|Groene lijn]]. In datzelfde jaar op 11 mei 1949 werd Israël toegelaten als lid van de [[Verenigde Naties]], nadat de Israëlische regering bij monde van haar minister van Buitenlandse Zaken [[Moshe Sharett]] had toegezegd álle resoluties van de Verenigde Naties te zullen naleven, waaronder de [[implementatie]] van Resolutie 181 (VN-Verdelingsplan) en Resolutie 194 (recht op terugkeer van de vluchtelingen).<ref>[https://www.jewishvirtuallibrary.org/un-general-assembly-resolution-273-iii-may-1949 UN General Assembly Resolutions: Resolution 273(III)] UN-Resolutie 273(III). [https://web.archive.org/web/20230418145530/https://www.jewishvirtuallibrary.org/un-general-assembly-resolution-273-iii-may-1949 Gearchiveerd] op 18 april 2023.</ref><ref>''Recalling its resolutions of 29 November 1947 and 11 December 1948 and taking note of the declarations and explanations made by the representatives of the Government of Israel before the Ad Hoc Political Committee in respect of the implementation of the said resolutions". "Decides that Israel is a peace-loving State which accepts the obligations contained in the Charter and is able and willing to carry out those obligations.''</ref> Israël werd [[Resolutie 194 Algemene Vergadering Verenigde Naties|toegelaten als vredelievende staat]], die het [[Handvest van de Verenigde Naties]] en daaruit voortvloeiende verplichtingen had geaccepteerd.

Van alle kanten stroomden nu Joodse immigranten toe, die conform de Israëlische [[Wet op de Terugkeer]] van 1950 moesten worden opgevangen. Zij werden o.a. ondergebracht in de huizen van de [[Palestijnse vluchtelingen|gevluchte of verjaagde]] Palestijnse bewoners.<ref>Pappe noemt een aantal van bijna 800.000.</ref> De eigendommen daarvan (huizen, landerijen enz.) werden met de Absentees Property Law (1950)<ref>[https://web.archive.org/web/20140716052248/http://geocities.com/savepalestinenow/israellaws/fulltext/absenteepropertylaw.htm Absentees' Property Law]</ref> [[Confiscatie|geconfisqueerd]] door de staat Israël.

De in Israël overgebleven Palestijnse minderheid zou tot in 1966 onder strikt militair bestuur blijven. Feitelijk waren zij rechteloos. Een tragisch voorbeeld daarvan is het [[Bloedbad van Kafr Qasim]] van 1956.

In 1950 werd ook het plan opgesteld om water van het [[Meer van Galilea]] naar andere delen van Israël, met name de [[Negev]], te leiden d.m.v. de [[National Water Carrier]]<ref>{{Citeer web |url=http://research.haifa.ac.il/~eshkol/kantorb.html |titel=The National Water Carrier |bezochtdatum=30 januari 2019 |archiefdatum=2 oktober 2018 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20181002192717/http://research.haifa.ac.il/~eshkol/kantorb.html |dodeurl=ja }}</ref> Noodzakelijk vanwege de sterke bevolkingsaanwas en om de aan het [[Joods Nationaal Fonds]] in beheer gegeven landbouwgronden te irrigeren. (Water zou een belangrijke rol gaan spelen in de aanloop naar de [[Zesdaagse Oorlog]] ).
Nu kon de socialistische regering Ben Goerion zich geheel wijden aan de opbouw van haar “Joodse staat”. De landbouw met het systeem van [[kibboets]]en en [[moshav]]im speelde daarbij een belangrijke rol. Bij de eerste gebeurde álles collectief: het opvoeden van de kinderen, werk, vrije tijd en bestuur.

Vanaf het begin werd Israël geconfronteerd met een economische [[boycot]] van Arabische landen.<ref>Nancy Turck, [http://www.jstor.org/discover/10.2307/20039682?uid=3738736&uid=2&uid=4&sid=21102042008333 The Arab Boycott of Israel] in "Foreign Affairs", Vol. 55, No. 3 (april 1977), pp. 472-493</ref> Zij antwoordde hierop met een vierjarenplan om zelfvoorzienend te worden. In 1953 kwam er een kapitaalimpuls uit de V.S. en Europa.<ref>Het Palestijns-israëlisch conflict, Dan Cohn-Sherbok, Werelddossier, Tirion, Baarn, 2001 (in ned. vertaald 2002), pagina 63</ref>
De [[Verenigde Staten]] en de [[Sovjet Unie]] hadden Israël vrijwel meteen erkend. Toen echter eerstgenoemden hun steun in oktober 1953 opschortten i.v.m. haar aanvallen op Arabische grensdorpen zocht Israël steun bij Frankrijk (en het Verenigd Koninkrijk) zoals zou blijken met de [[Suez-crisis]] van 1956.<ref>Cohn-Shertok, o.c. pagina 64.</ref>

=== 1956 - 1980 ===
In 1956 brak de [[Suezcrisis]] uit, een oorlog tussen Israël, het [[Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)|Verenigd Koninkrijk]] en [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]] enerzijds, en [[Egypte (land)|Egypte]] anderzijds. De Egyptische president [[Nasser]] had het in Egypte gelegen Suezkanaal [[Nationalisatie|genationaliseerd]] en gaf geen doorgang aan Israëlische schepen. Israël veroverde in deze oorlog de [[Sinaï (schiereiland)|Sinaï]] om daardoor de scheepvaart via het [[Suezkanaal]] naar de havenstad [[Eilat]] weer mogelijk te maken. Bij de wapenstilstand van 1957 kreeg Israël een vrije doorvaart door het kanaal en werd er een VN-troepenmacht in de Sinaï gestationeerd. Het Israëlische leger trok zich deels terug uit de Sinaï en de [[Gazastrook]].

[[Bestand:Israeli tanks advancing on the Golan Heights. June 1967. D327-098.jpg|miniatuur|Israëlische tanks op de [[Golanhoogten]] tijdens de [[Zesdaagse Oorlog]].]]
In 1964 werd de [[Palestijnse Bevrijdingsorganisatie]] (PLO) opgericht met als doel het 'bevrijden' van Palestina met de grenzen van het Britse [[Mandaatgebied Palestina]], zoals dat tot 1948 bestond.

In juni 1967 veroverde Israël de Gazastrook en het schiereiland Sinaï op Egypte, de [[Westelijke Jordaanoever]] op [[Jordanië]] en de [[Golanhoogten]] op [[Syrië]]. Veel [[Palestijnen]] en Syriërs werden verdreven of vluchtten uit deze door Israël ingenomen gebieden, waardoor de geopolitieke situatie in deze gebieden veranderde. Door de verovering en [[Bezetting (militair)|bezetting]] van de Westelijke Jordaanoever kwamen ongeveer miljoen Palestijnen onder Israëlische militaire controle, hetgeen sindsdien spanningen in die gebieden en in de Israëlische samenleving veroorzaakt.

Na deze [[Zesdaagse Oorlog]] polariseerde de situatie in het Midden-Oosten verder. Israël begon met de bouw van Joodse [[Israëlische nederzetting|nederzettingen]] in de bezette gebieden waarop [[Palestijnen]] aanvallen op Joodse doelen binnen en buiten Israël intensiveerden. Het kwam ook regelmatig tot schermutselingen tussen Israël en zijn buurlanden. Op Grote Verzoendag ([[Jom Kipoer]]) in 1973, een van de belangrijkste godsdienstige dagen in de Joodse kalender, openden Egypte en Syrië een aanval op Israël. Israël was aanvankelijk verrast door de aanval, maar wist na enkele nederlagen de status quo van voor deze [[Jom Kipoeroorlog|oorlog]] te herstellen.

In 1977 bracht [[Anwar Sadat]], de Egyptische president, een bezoek aan Israël en sprak in Jeruzalem het parlement de [[Knesset]] toe. Hiermee opende hij een weg voor hervatting van vredesgesprekken. In 1978 kwamen met bemiddeling van de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]] onder leiding van [[president van de Verenigde Staten|president]] [[Jimmy Carter]] de [[Camp Davidakkoorden]] tot stand. Een [[vredesverdrag]] tussen Egypte en Israël volgde, waarna Israël zich uit de Sinaï terugtrok. Op 26 maart 1979 werd de vrede getekend en was Egypte het eerste Arabische land dat Israël erkende. De vrede met Israël (en daarmee het doorbreken van de Arabische eenheid) had tot gevolg dat dit land tijdelijk geschorst werd uit de [[Arabische Liga]]. Dit leidde indirect tot de moordaanslag op Sadat in 1981.

=== 1980 - 2000 ===
[[Bestand:Bill Clinton, Yitzhak Rabin, Yasser Arafat at the White House 1993-09-13.jpg|miniatuur|[[Yitzhak Rabin]], [[Bill Clinton]] en [[Yasser Arafat]] tijdens de ondertekening van de [[Oslo-akkoorden]] in het Witte Huis op 13 september 1993: zowel Rabin als Arafat wonnen de [[Nobelprijs voor de Vrede]].]]
In 1987 ontstond er in de bezette gebieden een opstand die tot in 1993 zou duren. Deze [[Eerste Intifada]] was een volksprotest tegen de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever. Op 13 september 1993 werden in [[Oslo]] de [[Oslo-akkoorden]] gesloten. Hierbij werd de [[Palestijnse Bevrijdingsorganisatie]] (PLO) met als vertegenwoordiger [[Yasser Arafat]] door Israël erkend als wettige vertegenwoordiger van de Palestijnse belangen. Bovendien werd de [[Palestijnse Autoriteit]] opgericht. De PLO erkende de staat Israël en beloofde het terrorisme tegen Israël te staken. [[Yasser Arafat]], [[Yitzhak Rabin]] en [[Shimon Peres]] ontvingen hiervoor in 1994 de [[Nobelprijs voor de Vrede]].

Met [[Jordanië]] werd op 26 oktober 1994 een vredesverdrag gesloten, waarbij Israël door Jordanië werd erkend. Op 4 november 1995 werd premier Rabin tijdens een vredesmanifestatie in [[Tel Aviv]] vermoord door een [[Yigal Amir|Joodse extremist]].<ref>[https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6715/de-moord-op-israels-premier-yitzhak-rabin.html De moord op Israëls premier Yitzhak Rabin] Historisch Nieuwsblad, 2005. [https://web.archive.org/web/20180826113340/https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6715/de-moord-op-israels-premier-yitzhak-rabin.html Gearchiveerd] op 26 augustus 2018.</ref>

=== Na 2000 ===
Na een periode van relatieve rust brak in het jaar 2000 een [[Intifada|Tweede Intifada]] uit. Tussen 29 september 2000 tot en met 27 september 2006 werden in de bezette gebieden 3733 Palestijnen gedood, waaronder 767 kinderen, en binnen Israël werden 60 Palestijnen door Israëlische veiligheidstroepen gedood. Aan Israëlische kant vielen 697 doden in de [[door Israël bezette gebieden]], en in Israël zelf door onder meer zelfmoordaanslagen van [[Palestijnen]]. Palestijnen doodden 314 leden van de Israëlische veiligheidstroepen en<ref>[http://www.btselem.org/press_releases/20060928 Six years of Intifada] btselem.org, 28 sept. 2006</ref> in oktober 2000<ref>{{Citeer web|url=https://www.camera.org/index.asp?x_context=2&x_outlet=118&x_article=1148|titel=Timeline of Hezbollah Violence|bezochtdatum=7-3-2015|auteur=|datum=|uitgever=Committee for Accuracy in Middle East Reporting in America|archiefurl=https://web.archive.org/web/20150321074637/https://www.camera.org/index.asp?x_context=2&x_outlet=118&x_article=1148|archiefdatum=2015-03-21|dodeurl=nee}}</ref> vond een aanval vanuit [[Libanon]] door [[Hezbollah]] plaats op een Israëlische grenspost en raketbeschietingen op Israëlische doelen. Het Israëlische leger voerde een vergeldingsaanval op Hezbollah waarbij ruim 1100 doden vielen. Het Libanese leger hield zich hierbij afzijdig.<ref>[https://hrw.org/reports/2007/lebanon0907/ "Human Rights Watch - Civilian Casualties in Lebanon during the 2006 War"] HRW, 2007</ref>

In 2002 begon Israël met de bouw van de [[Israëlische Westoeverbarrière]] (ook Israëlische Muur genoemd) langs en binnen de grenzen van de [[Westelijke Jordaanoever]] en de [[Gazastrook]]. Die barrière bestaat uit 10 meter hoge betonnen muren, torens en controlepoortjes/checkpoints, wegen, hekken, prikkeldraad en greppels, van circa 620–760&nbsp;km lang langs en buiten de [[Groene Lijn (grens)|groene lijn]], de [[wapenstilstand]]sgrens van 1949 met [[Jordanië]]. Die Groene Grenslijn is evenwel niet op Israëlische landkaarten aangegeven. Volgens de Israëlische minister van Volkshuisvesting is het vertrouwelijke militaire informatie die niet vrijgegeven kan worden vanwege de bezorgdheid dat het de internationale betrekkingen van de staat zou kunnen ondermijnen. Een verzoek daartoe valt onder de uitzonderingen in de 'Wet op de [[Vrijheid van informatie]]'(Freedom of Information Law)<ref>[https://www.haaretz.com/israel-news/where-exactly-is-the-green-line-that-s-classified-military-material-1.5827495 Where Exactly Is the Green Line Between Israel and the West Bank? That’s Classified Military Material] Haaretz, 19 februari 2018. [https://web.archive.org/web/20220525072121/https://www.haaretz.com/israel-news/where-exactly-is-the-green-line-that-s-classified-military-material-1.5827495 Gearchiveerd] op 25 mei 2022.</ref>

Het [[Internationaal Gerechtshof]] (14 van de 15 rechters) oordeelde op 9 juli 2004 dat "deze muur" strijdig is met het [[Internationaal Recht]]. De [[Algemene Vergadering van de Verenigde Naties]] volgde deze uitspraak en riep alle lidstaten op alles in hun vermogen te doen om deze uitspraak te doen eerbiedigen.<ref>[http://driesvanagt.nl/index-type=tekst&item=31.php.html Een schreeuw om recht, de tragedie van het Palestijnse volk], Dries van Agt, De Bezige Bij, Amsterdam, 2009,pag. 60-61. [https://web.archive.org/web/20230809081406/http://driesvanagt.nl/index-type=tekst&item=31.php.html Gearchiveerd] op 9 augustus 2023.</ref> [[Ariel Sharon|Sharon]] werd tot premier gekozen en zijn regering stelde dat de barrière de veiligheid van Israël zou vergroten.

In 2004 stemde de Knesset in met het plan van de regering-Sharon tot terugtrekking uit de Gazastrook en ontmanteling van de Joodse [[Israëlische nederzetting]]en aldaar. Vooral vanuit [[Orthodox jodendom|orthodox-joodse]] hoek bestond grote weerstand tegen het plan, dat in 2005 werd uitgevoerd. Tegelijkertijd werd evenwel een viertal Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever uitgebreid evenals de bouw van de Israëlische Muur.

In 2006 werden de verkiezingen in de [[Palestijnse gebieden]] gewonnen door [[Hamas]]. Hierop volgde een economische en politieke boycot van de [[Palestijnse Autoriteit]] door Israël, de VS en de EU die Hamas als een terroristische organisatie aanmerkten. Spoedig gevolgd door een vrijwel hermetische [[Blokkade (militaire strategie)|blokkade]] door Israël van de Gazastrook ter land (ten noorden en ten oosten) en door Egypte (in het zuiden), ter zee en in de lucht.

Op 19 juli 2018 werd door de Knesset met een krappe meerderheid van 62 tegen 55 stemmen een 14e basiswet, de '[[Wet op de Natiestaat]]' (Nation-State Law), aangenomen die stelt dat Israël de natiestaat van het Joodse volk is en [[Hebreeuws]] de enige officiële taal.

Op 7 oktober 2023 vielen [[Hamas]]-strijders Zuid-Israël binnen. Ze gebruikten bulldozers en paragliders om langs grenshekken te komen. De aanval onder de codenaam [[Operatie Al-Aqsa-storm]] was gericht op burgers en voornamelijk civiele doelen, zoals de [[kibboets]]<nowiki/>en. Daarbij werden ruim 700 Israëlische burgers op brute wijze afgeslacht en nog eens ruim 400 buitenlandse burgers en veiligheidstroepen vermoord. Tevens werden 250 burgers ontvoerd en gegijzeld. Daarmee is het de grootste terroristische aanval op Israël ooit en de eerste [[Pogrom]] sedert de [[Holocaust]]. 

In reactie daarop vond een grootschalige mobilisatie in Israël plaats. Bombardementen op Gaza startten op 9 oktober. Na weken van inleidende tankbeschietingen volgde na de [[Grote Verzoendag]] ([[Jom Kipoer]] viel op 25 oktober 2023) een volledige invasie door het Israëlisch leger (IDF) van Gaza.

Al vanaf 8 oktober waren er ook raketbeschietingen door [[Hezbollah]] in het Noorden van Israël met opvolgende gevechtshandelingen.

== Geografie ==
[[Bestand:Satellite image of Israel in January 2003.jpg|miniatuur|Satellietlandschap uit 2003, met daarin Israël en Palestina]]
Het klimaat behoort tot het [[Middellandse Zeeklimaat]]: hete en droge zomers en natte zachte winters. In het centrum en noorden (grotere hoogte) en de kuststrook (invloed van de zee) van Israël is het klimaat meestal gematigd. Het zuiden is heet en droog. De meeste neerslag valt in de kustgebieden en het heuvelachtige centrum in de winter en het voorjaar. Incidenteel kan er sneeuw vallen in de hogere gedeelten zoals in Jeruzalem.

[[Bestand:Machtesh ramon mitzpe ramon on the edge-by avi-yotham-2010.jpg|miniatuur|links|[[Ramon-krater]], een uniek soort krater in de [[Negev]]woestijn]]
Israël ligt tussen de geografische coördinaten: 31 30 N, 34 45 O. De grens heeft een lengte van in totaal 1006&nbsp;km: met [[Egypte (land)|Egypte]] 255&nbsp;km, met de [[Gazastrook]] 51&nbsp;km, met [[Jordanië]] 238&nbsp;km, met [[Libanon]] 79&nbsp;km, met [[Syrië]] 76&nbsp;km en met de [[Westelijke Jordaanoever]] 307&nbsp;km. De kustlijn is 273&nbsp;km lang. Israël maakt continentale aanspraken tot op de diepte van [[bodemexploitatie]] en beschouwt 12 zeemijlen als zijn [[territoriale wateren|territoriale zee]].

Tot de geografische vormen rekent men onder meer de [[Negev]]woestijn in het zuiden, de lage kustgebieden, een in het noorden gelegen gebergte en de [[Jordaan (rivier)|Jordaanvallei]]. Het laagste punt is de [[Dode Zee]] (-421 m) en het hoogste de [[Meronberg]] op 1208 m. Het landgebruik is als volgt: vruchtbaar: 17%; In gebruik voor landbouw: 4%; In gebruik voor veeteelt: 7%; Bossen en bosgronden: 6%; anders: 66% (1993). Het geïrrigeerd land beslaat een oppervlakte van 1800&nbsp;km² (1993). Op 22 maart 2008 maakte het Israëlische waterschap in een rapport bekend dat de ergste watercrisis in tien jaar dreigde te ontstaan. Oorzaken die genoemd werden waren waterverbruik, vervuilde waterbronnen en veel groenverlies.<ref>[http://www.nd.nl/artikelen/2008/maart/21/ernstige-watercrisis-dreigt-in-israel Ernstige watercrisis dreigt in Israël]. [[Nederlands Dagblad]], 21 maart 2008. [https://web.archive.org/web/20140714225511/http://www.nd.nl/artikelen/2008/maart/21/ernstige-watercrisis-dreigt-in-israel Gearchiveerd] op 14 juli 2014.</ref>

{{Zie ook|Zie ook de [[lijst van Israëlische steden]] en de [[lijst van Israëlische plaatsen]]}}

=== Milieu ===
De voornaamste vraagstukken op [[milieu]]gebied, beperkte natuurlijke [[zoetwater]]bronnen en dito landbouwgrond, vergen serieuze maatregelen en leggen beperkingen op. Andere vraagstukken zijn [[woestijn]]vorming, luchtvervuiling door de uitstoot van schadelijke stoffen, industrie en verkeer, grondwatervervuiling door industrieel en huishoudelijk [[afval (vuilnis)|afval]], chemische [[meststof]]fen en [[Chemisch bestrijdingsmiddel|pesticide]]n. [[Zandstorm]]en kunnen er tijdens voorjaar en zomer voorkomen.

Israël neemt deel aan verdragen ten aanzien van: [[biodiversiteit]], [[opwarming van de Aarde|klimaatverandering]], woestijnvorming, [[Bedreigde soort|bedreigde diersoorten]], [[Gevaarlijk afval|gevaarlijke afvalstoffen]], [[nucleaire test]]stop, bescherming [[ozonlaag]], [[aardolie|olielozingen]] op zee en draslanden. Voorts heeft het het [[Kyoto-protocol]] ondertekend (maar niet geratificeerd), en het Protocol tot conservering van het leven in zee.

== Bevolking ==
[[Bestand:Aliyah 1948-2015.png|miniatuur|Immigratie naar Israël piekte eind jaren 40 en begin jaren 90.]]
Tijdens de oprichting van de staat Israël bedroeg de Joodse populatie 650.000 mensen. Dat aantal kwam mede tot stand dankzij de komst van 480.000 legale en illegale Joodse immigranten in het Britse [[Mandaatgebied Palestina]].<ref>[https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Immigration/Aliyah_during_war.html Immigration to Israel] JVL. [https://web.archive.org/web/20220601221634/https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Immigration/Aliyah_during_war.html Gearchiveerd] op 1 juni 2022.</ref> Daartoe behoorden onder anderen Joden die sinds 1933 [[nazi-Duitsland]] waren ontvlucht. In de jaren 1948-1951 kwamen 723.090 Joden naar Israël, van wie ruim de helft afkomstig was uit de Arabische wereld en de anderen voornamelijk uit Oost-Europa.<ref>Dvora Hacohen (2003) ''Immigrants in Turmoil: Mass Immigration to Israel and Its Repercussions in the 1950s and After'' Syracuse University Press</ref>

In de jaren 1990-2005 immigreerden 1.002.400 Joden naar Israël, van wie 908.400 uit de voormalige [[Sovjet-Unie]]. Uit [[Ethiopië]] immigreerden tot 2005 94.700 Joden naar Israël, van wie sinds 1990 49.700.

Vrouwen vormen met 50,5% een kleine meerderheid van de bevolking. De [[mediaan (statistiek)|mediane]] leeftijd is 28,2 jaar. 92% van de bevolking woont in steden of stedelijke plaatsen en 8% in dorpen. Minder dan 2% woont in een [[kibboets]] (in 1948 was dat nog 6%).
De jaarlijks bevolkingsgroei is 1,8%, voornamelijk (88%) door natuurlijke groei, de rest door een positieve immigratiebalans.{{Bron?|cijfers voor deze getallen?|2017|01|02}}

Eind 2019 was het bevolkingsaantal van Israël 9.136.000.<ref name="cbspop">[https://www.cbs.gov.il/he/mediarelease/DocLib/2019/413/11_19_413b.pdf Population of Israel on the Eve of 2020]. [https://web.archive.org/web/20230226172436/https://www.cbs.gov.il/he/mediarelease/DocLib/2019/413/11_19_413b.pdf Gearchiveerd] op 26 februari 2023.</ref> Daarbij is meegeteld: [[Oost-Jeruzalem]] (met zijn [[Palestijnen|Palestijnse]] inwoners) dat na 1967 door Israël [[Annexatie|geannexeerd]] is, en 20.500 Israëlische kolonisten in het geannexeerde Syrische gebied van de [[Golanhoogten]] (beide annexaties zijn illegaal volgens de VN [[Resolutie 2334 Veiligheidsraad Verenigde Naties]] van 23 december 2016). In 2018 woonden 448.672 inwoners in de Israëlische nederzettingen.<ref>[http://www.myesha.org.il/?CategoryID=335&ArticleID=9165 Jesha-raad]</ref> Deze inwoners zijn ook opgenomen in de Israëlische bevolkingscijfers.

Israël is dankzij de Joodse immigratie<ref>[https://www.jewishvirtuallibrary.org/total-immigration-to-israel-by-year Immigration tot Israël by year]. [https://web.archive.org/web/20230418145530/https://www.jewishvirtuallibrary.org/total-immigration-to-israel-by-year Gearchiveerd] op 18 april 2023.</ref> in de loop van de jaren het enige land ter wereld met een [[Joden|Joodse]] bevolkingsmeerderheid.<ref>[https://www.jewishvirtuallibrary.org/population-of-israel-palestine-1553-present Population of Israel/Palestine 1553 - present (2013)] Jewish Virtual Library. [https://web.archive.org/web/20230414151107/https://www.jewishvirtuallibrary.org/population-of-israel-palestine-1553-present Gearchiveerd] op 14 april 2023.</ref>

=== Bevolkingsgroepen ===
De voornaamste [[etnische groep|bevolkingsgroepen]] zijn:
* de [[Joden]] (74%).<ref name="cbspop" /> De meerderheid van hen (75%) is na 1948 in Israël geboren (anno 2017).<ref>[https://www.jewishvirtuallibrary.org/latest-population-statistics-for-israel Vital Statistics: Latest Population Statistics for Israel]. Jewish Virtual Library. [https://web.archive.org/web/20230804050615/https://www.jewishvirtuallibrary.org/latest-population-statistics-for-israel Gearchiveerd] op 4 augustus 2023.</ref> De Joodse bevolking leeft verspreid door het hele land, met grote concentraties in de steden zoals [[Tel Aviv]], in en rond het westelijke deel van [[Jeruzalem]], langs de kusten en in de valleien van [[Galilea (streek)|Galilea]].
* de [[Palestijnen]], van wie in 2006 de meerderheid in Israël geboren was.{{Bron?||2020|06|07}} Als [[Arabische Israëliërs|Palestijnse Israëliërs]] vormen zij 21%.<ref name="cbspop" /> van de bevolking, en wonen voornamelijk in steden in Galilea en langs de [[Groene Lijn (grens)|Groene Lijn]], in de [[Driehoek (Israël)|Driehoek]]. Zij hebben evenwel niet dezelfde rechten als de Joodse Israëliërs<ref>{{Citeer web |url= https://www.vox.com/world/2018/7/31/17623978/israel-jewish-nation-state-law-bill-explained-apartheid-netanyahu-democracy|titel= Israel’s hugely controversial “nation-state” law, explained|auteur= Miriam Berger |uitgever= www.vox.com |datum= 2018-07-21 |bezochtdatum=2023-10-14|taal=en}}</ref>. De [[Bedoeïenen in Israël|Bedoeïenen]] behoren ook tot deze bevolkingsgroep.
* andere kleine gemeenschappen, zoals [[Druzen]], [[Adygeeërs (algemeen)|Tsjerkessen]] [[Armenië]]rs en [[Arameeërs]].

=== Religie ===
[[Bestand:Westernwall2.jpg|miniatuur|De [[Rotskoepel]] en de [[Westmuur]] in Jeruzalem]]
Van de Joodse bevolking is circa een derde religieus en twee derde seculier, waarvan een groot deel wel 'traditioneel' is, wat duidt op een sterke affiniteit met [[Orthodox jodendom]] zonder een volledig religieus leven te leiden. In totaal: 10% [[charedisch jodendom]], 10% religieus ([[modern-orthodox jodendom]]/[[religieus zionisme]]), 14% religieus-traditioneel, 22% niet-religieus traditioneel, 22% seculier.<ref>{{he}}[https://web.archive.org/web/20080407042911/http://www.cbs.gov.il/hodaot2007n/19_07_104b.doc Social Survey 2006]. Israëlisch Centraal Bureau voor Statistieken, 2007</ref>

Van de niet-joodse bevolking is 16,6% [[moslim]], 2,1% [[christendom|christen]] en de [[Druzen]] vormen 1,7% van de bevolking. Belangrijke Palestijns-Arabische concentraties bevinden zich in plaatsen in het oosten van de [[Sharon (Israël)|Sharonstreek]], langs [[Wadi Ara]], in Centraal-Galilea, in Oost-Jeruzalem en in [[Bedoeïenen in Israël|Bedoeïenen]] dorpen in de noordelijke [[Negev]]. Daarnaast zijn er minderheidsgodsdiensten, zoals [[Bahai|bahá'ís]].

=== Onderwijs ===
Israël kent vier schooltypes:<ref>[https://www.justlanded.com/english/Israel/Israel-Guide/Education/Schools-in-Israel Schools-in-Israel]. [https://web.archive.org/web/20230418145531/https://www.justlanded.com/english/Israel/Israel-Guide/Education/Schools-in-Israel Gearchiveerd] op 18 april 2023.</ref>
* Seculiere [[Overheidsschool|staatsscholen]] met een staats[[curriculum]] in het [[Hebreeuws]]. Hoewel [[Secularisme|seculier]] zijn er wel [[joodse studies]].<ref>[http://www.timesofisrael.com/education-ministry-pushes-more-jewish-studies-in-secular-schools/ timesofisrael.com]</ref> In principe worden deze onderwerpen 'neutraal' behandeld, maar critici zeggen dat dat in de praktijk vaak niet zo blijkt te zijn.<ref>[http://www.haaretz.com/israel-news/.premium-1.659955 Secular Israeli Parents Protest Orthodox Religious Coercion in Secular Schools]. [https://web.archive.org/web/20151228181555/http://www.haaretz.com/israel-news/.premium-1.659955 Gearchiveerd] op 28 december 2015.</ref> Op de landkaart van Israël bijvoorbeeld worden de grenzen met de landen waarvan Israël delen [[door Israël bezette gebieden|bezet]] houdt niet weergegeven.<ref>[http://www.haaretz.com/print-edition/features/putting-back-the-green-line-once-we-find-it-1.206551 Putting Back the Green Line - Once We Find It] Haaretz, 7 december 2006. [https://web.archive.org/web/20170622063619/http://www.haaretz.com/print-edition/features/putting-back-the-green-line-once-we-find-it-1.206551 Gearchiveerd] op 22 juni 2017.</ref>
* [[Jesjiva|Yeshiva]]-scholen hebben een gelijkaardig curriculum maar aangevuld met [[Torah]]- studies.
* Onafhankelijke religieuze scholen, die bijna alleen een religieuze [[opvoeding]] geven. Vooral voor [[Jodendom|ultraorthodoxe]] kinderen.
* Arabische seculiere scholen met onderwijs in het [[Arabisch]].<ref>[https://web.archive.org/web/20151222213606/http://www.badil.org/en/component/k2/item/1265-palestinian-history-and-identity-in-israeli-schools.html palestinian-history-and-identity-in-israeli-schools]</ref>
* [[Privaatonderwijs|Private scholen]], ook democratische scholen genoemd, met eigen doelgroepen of gekoppeld aan een buitenlands curriculum bijvoorbeeld Amerikaanse scholen.

Voor de toegang tot de universiteiten zijn er de ''bagrut''-toegangsexamens.

=== Talen ===
{{Zie hoofdartikel|Talen in Israël}}
De meest voorkomende talen in Israël zijn [[Hebreeuws]] en [[Arabisch]]. Het klassiek Hebreeuws was eeuwenlang een dode taal, maar werd in de negentiende eeuw weer tot leven geroepen en gemoderniseerd. [[Russisch]] is de derde meest gesproken taal, andere talen worden slechts door kleine groepen gesproken.

== Politiek en bestuur ==
=== Staatsinrichting ===
Israël is een [[eenheidsstaat|unitaire]] [[republiek]] en een [[parlementair systeem|parlementaire democratie]]. Israël heeft geen [[grondwet]]. In de onafhankelijkheidsverklaring uit 1948 stond dat de Israëlische staat binnen enkele maanden een grondwet moest voltooien, maar dat is tot op heden niet gebeurd.<ref>[https://www.knesset.gov.il/description/eng/eng_mimshal_hoka.htm The Constitution], website Knesset. Geraadpleegd op 13 december 2015</ref> Wel zijn er intussen 14 zogenaamde [[basiswetten]] aangenomen, die als hoofdstukken in een eventuele grondwet kunnen dienen en een speciale status genieten tussen de wetten. Het [[Hooggerechtshof van Israël|hooggerechtshof]] gebruikt deze wetten om andere door het parlement aangenomen wetten te toetsen, als er een procedure inzake de geldigheid van een wet aanhangig wordt gemaakt. Ook is er een commissie in het leven geroepen die zich bezighoudt met het opstellen van een grondwet, en een voorstel voor de Knesset moet voorbereiden.

Israël ziet zichzelf als een staat van het Joodse volk voor het Joodse volk: een Joodse staat. Dat blijkt al direct uit de tekst van de "Verklaring van de Vestiging van de Staat Israël" uit 1948.

Er bestaat een Israëlisch staatsburgerschap, geen Israëlische nationaliteit. Daarover is juridisch strijd gevoerd, maar deze werd beslecht door een uitspraak van het Israëlisch hooggerechtshof in oktober 2015.<ref>Israëls Hooggerechtshof haalt streep door "Israëlische nationaliteit", Jonathan Cook, Soemoed, blad van het [[Nederlands Palestina Komitee]], jaargang 44, nr.1 (jan-febr.2016),p.17</ref> De voorzitter van het Hooggerechtshof stelde dat er geen bewijs geleverd was voor het bestaan van een Israëlische etnische nationaliteit. Er zijn meer dan 130 nationaliteiten en/of [[etniciteit]]en in Israël. De Joodse komt het meest voor, gevolgd door de Arabische.

[[Bestand:Knesset in Jerusalem Israel.jpg|miniatuur|De [[Knesset]] in [[Jeruzalem]] is het Israëlische [[parlement]]]]
Het [[staatshoofd]], de [[president van Israël|president]], wordt gekozen door het parlement voor een termijn van zeven jaar. De huidige president is [[Yitzhak Herzog]] (sinds 2021). De president heeft beperkte bevoegdheden; een hiervan is het aanstellen van de kabinetsformateur. Na parlementsverkiezingen kiest deze de persoon die de beste kansen heeft een kabinet te vormen die het vertrouwen van de meerderheid van het parlement krijgt. Sinds 29 december 2022 is [[Benjamin Netanyahu]] [[Lijst van premiers van Israël|minister-president]], als leider van het [[37e regering van Israël|kabinet–Netanyahu VI]].

De wetgevende macht of het parlement is de [[Knesset]], die 120 leden telt. De Knesset wordt verkozen in algemene verkiezingen, waarin alle staatsburgers in Israël vanaf achttien jaar het kiesrecht genieten (inclusief personen die in ziekenhuizen, [[gevangenis|penitentiaire]] en psychiatrische instellingen verblijven). Buiten Israël kunnen alleen personen stemmen die op een officiële missie zijn.

Verkiezingen voor de Knesset worden ten minste iedere vier jaar gehouden, maar kunnen ook vervroegd worden als de Knesset dit beslist. Zetels worden verdeeld naar [[Evenredige vertegenwoordiging|evenredigheid]] met het totaal aantal stemmen behaald door de [[Lijst van politieke partijen in Israël|politieke partijen]], die aan een minimum van 3,25% van de stemmen voldoen (gelijk aan vier volwaardige zetels). Op [[Israëlische parlementsverkiezingen 2022|1 november 2022 zijn er nieuwe verkiezingen]] geweest, ditmaal voor de [[25e Knesset]]. De partijen zijn daarbij in drie blokken uiteengevallen: een religieus-rechts blok onder leiding van [[Benjamin Netanyahu|Netanyahu]]'s [[Likoed]], die overtuigend heeft gewonnen (beschikt over 64 zetels), een centrum-links blok onder [[Yair Lapid|Lapid]]'s [[Yesh Atid]] (beschikt over 46 zetels) en een [[Arabische Israëliërs|Arabisch]] blok (beschikt over 10 zetels), dat tegen het centrum-linkse blok aanleunt. De nieuwe Knesset is op 15 november ingezworen. Netanyahu is eind 2022 met een nieuw kabinet aangetreden, zijn zesde.

Er is een ongeschreven regel dat Palestijnse partijen uitgesloten zijn van deelname aan een kabinet. Palestijnse parlementsleden wordt het spreken in de Knesset soms onmogelijk gemaakt zodra ze kritiek hebben op het kabinet.<ref>[http://www.timesofisrael.com/the-politics-of-disqualification/ The politics of disqualification. ''As Zoabi spoke, "her remarks were marked by an uninterrupted flow of interjections by MKs in the hall and right-wing members of the elections committee," it reports.''] timesofisrael, 13 februari 2015</ref> In februari 2016 sprak toenmalig premier Netanyahu zich uit voor wetgeving die het mogelijk maakt om parlementsleden te diskwalificeren die medeleven betuigen aan nabestaanden van Palestijnen die gedood zijn bij aanvallen op Israëliërs.<ref>[http://www.timesofisrael.com/netanyahu-looking-to-oust-mks-who-meet-terrorists-families/ Netanyahu looking to oust MKs who meet terrorists’ families] timesofisrael, 7 februari 2016</ref>

In de jaren negentig werden naast de parlementsverkiezingen ook directe verkiezingen voor het premierschap gehouden. Dat gaf de kiezer meer macht en was bedoeld om de positie van de premier te versterken. Omdat men vaker de algemene belangen in de stem voor premier bevredigd zag, werkte het systeem ongunstig voor de grote politieke partijen en gunstig voor de kleine partijen. Hoewel de premier meer zeggenschap over zijn ministers kreeg, moest hij juist macht inleveren tegenover het parlement en werden de kabinetten minder stabiel. Uiteindelijk is men van dit systeem afgestapt.

=== Relatie tussen godsdienst en staat ===
Israël heeft geen volledige [[Scheiding van kerk en staat|scheiding van godsdienst en staat]].<ref name=":0">{{Citeer web|titel = Geen kans op scheiding kerk en staat in Israël|url = http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/i_geen_kans_op_scheiding_kerk_en_staat_in_israel_i_1_203704|werk = www.refdag.nl|bezochtdatum = 2015-12-09|voornaam = |achternaam =|archiefurl=https://web.archive.org/web/20151222075340/http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/i_geen_kans_op_scheiding_kerk_en_staat_in_israel_i_1_203704|archiefdatum=2015-12-22|dodeurl=nee}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20151209044005/http://www.thegoldencalfspeaks.com/judaism/zionism-and-israel/israel-is-not-a-secular-state/ israel-is-not-a-secular-state]</ref> De ultraorthodoxe bevolkingsgroep ([[Charedisch jodendom|charedim]]) heeft, hoewel zij slechts 10 procent van de bevolking uitmaakt, veel invloed. Deze groep stond oorspronkelijk zelfs niet achter de oprichting van de Joodse staat in 1948. Daarom heeft de eerste premier van Israël [[David Ben Gurion]] een aantal concessies gedaan. Seculiere Joden nemen het [[Ben Gurion|Ben Goerion]] met terugwerkende kracht kwalijk dat hij niet gezorgd heeft voor een scheiding van godsdienst en staat.<ref name=":0" />

====Grondwet====
Het land heeft geen grondwet omdat de ultraorthodoxe groep stelt dat de wetten van God de grondwet vormen. In de basiswetten is alleen opgenomen dat Israël een democratisch land is. Toenmalig minister-president Netanyahu gaf in 2015 aan dat hij in de wet wilde vastleggen dat de Staat Israël de [[natiestaat]] van het Joodse volk zal zijn, waarmee de scheiding tussen godsdienst en staat verder verminderd wordt.<ref>{{Citeer web|titel = Jodendom Online {{!}} Nieuws|url = https://www.jodendom-online.nl/news.php?view=item&id=3478|werk = www.jodendom-online.nl|bezochtdatum = 2015-12-09|archiefdatum = 2018-05-25|archiefurl = https://web.archive.org/web/20180525205736/https://www.jodendom-online.nl/news.php?view=item&id=3478|dodeurl = ja}}</ref>

====Koosjer====
Israël verbood tot 1993 de import van niet-koosjer vlees en aan [[Kasjroet|koosjere]] restaurants worden de zeer strikte orthodoxe regels opgelegd.<ref>[https://www.independent.co.uk/news/world/restaurants-rebel-against-kosher-laws-1589461.html restaurants-rebel-against-kosher-laws]. [https://web.archive.org/web/20230423153250/https://www.independent.co.uk/news/world/restaurants-rebel-against-kosher-laws-1589461.html Gearchiveerd] op 23 april 2023.</ref> Er zijn echter ook niet-koosjere restaurants die op zaterdag open zijn<ref>[https://www.aroundtheglobe.nl/reizen/israel/eten-drinken-israel-si15707.html www.aroundtheglobe.nl]. [https://web.archive.org/web/20171206210908/https://www.aroundtheglobe.nl/reizen/israel/eten-drinken-israel-si15707.html Gearchiveerd] op 6 december 2017.</ref> en varkensvlees serveren (verboden volgens zowel de Thora als de Koran).<ref>[https://www.slate.com/articles/news_and_politics/roads/2015/06/pork_in_israel_how_russian_immigrants_and_hipster_foodies_are_challenging.2.html pork_in_israel_how_russian_immigrants_and_hipster_foodies_are_challenging]</ref> Aan het leger en vele andere staatsinstellingen worden de joodse spijswetten opgelegd.

====Sjabbat====
Israël kent geen openbaar vervoer op de [[sjabbat]]. Afhankelijk van de locatie kunnen nog sterkere beperkingen gelden zoals het afsluiten van ultraorthodoxe wijken voor auto's. In de christelijke wijken en islamistische wijken worden de specifieke rustdagen, respectievelijk zondag en vrijdag gerespecteerd en is op zaterdag meer mogelijk.<ref>[http://www.refdag.nl/nieuws/buitenland/in_israel_worden_zowel_de_vrijdag_de_zaterdag_als_de_zondag_als_feestdag_gevierd_1_758684 in Israël worden zowel de vrijdag de zaterdag als de zondag als feestdag gevierd]. [https://web.archive.org/web/20151211044730/http://www.refdag.nl/nieuws/buitenland/in_israel_worden_zowel_de_vrijdag_de_zaterdag_als_de_zondag_als_feestdag_gevierd_1_758684 Gearchiveerd] op 11 december 2015.</ref>

==== Huwelijk en scheiding ====
Israël kende tot 2010 geen [[burgerlijk huwelijk]] en sindsdien maar in beperkte gevallen, namelijk alleen indien beide partners niet geregistreerd staan als behorende tot een erkende geloofsgemeenschap.<ref>[https://www.myjewishlearning.com/article/civil-marriage-in-israel/2/ Civil marriage in Israël]</ref> Joodse huwelijken in Israël worden, evenals echtscheidingen, alleen erkend indien deze worden gesloten of beëindigd door de bevoegde religieuze overheden overeenkomstig de [[Modern-orthodox jodendom|Joodse wetten]].<ref>[https://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/02/trouwen-in-israel-dan-moet-vaderjood-jennifer-z-1536674 "Trouwen in Israël? Als 'vaderjood' gaat dat niet zomaar"] nrc.nl 2 november 2015</ref> Voor de joden mag alleen een orthodoxe [[rabbijn]] een huwelijk sluiten. In de praktijk zijn er wel huwelijken tussen mensen van verschillend geloof (bijvoorbeeld tussen een Jood en een Arabier), maar dat kan tot protesten vanuit de orthodoxie leiden.<ref>{{Citeer web|titel = Protest in Israël tegen Joods-Arabisch huwelijk - Jonet|url = https://jonet.nl/protest-in-israel-tegen-joods-arabisch-huwelijk/|werk = Jonet|bezochtdatum = 2015-12-09|taal = nl|archiefurl=https://web.archive.org/web/20171121125841/https://jonet.nl/protest-in-israel-tegen-joods-arabisch-huwelijk/|archiefdatum=2017-11-21|dodeurl=nee}}</ref> Ook gaan liberale Israëliërs wel naar het buitenland om hun formeel huwelijk te sluiten.<ref>{{Citeer web|titel = Israël uit om te trouwen want de rabbi ligt dwars|url = https://www.volkskrant.nl/archief/israel-uit-om-te-trouwen-want-de-rabbi-ligt-dwars~a3531695/|werk = www.volkskrant.nl|bezochtdatum = 2015-12-09|archiefurl=https://web.archive.org/web/20151222124725/https://www.volkskrant.nl/archief/israel-uit-om-te-trouwen-want-de-rabbi-ligt-dwars~a3531695/|archiefdatum=2015-12-22|dodeurl=nee}}</ref> Huwelijken uitgevoerd in het buitenland worden door de staat wel erkend. Er wordt ook op afstand vanuit Israël via een videoverbinding in de Amerikaanse staat [[Utah]] getrouwd. Een Israëlische rechter heeft bepaald dat zo'n huwelijk ook erkend moet worden.<ref>[https://nos.nl/artikel/2436343-israeliers-mogen-van-rechter-online-trouwen-om-rabbijn-te-omzeilen Israëliërs mogen van rechter online trouwen om rabbijn te omzeilen]. [https://web.archive.org/web/20230427045701/https://nos.nl/artikel/2436343-israeliers-mogen-van-rechter-online-trouwen-om-rabbijn-te-omzeilen Gearchiveerd] op 27 april 2023.</ref> Voor joodse vrouwen is het erg problematisch om te kunnen scheiden.<ref>[https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/613084/jewish/The-Agunah.htm The Agunah] chabad.org. [https://web.archive.org/web/20230511180346/https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/613084/jewish/The-Agunah.htm Gearchiveerd] op 11 mei 2023.</ref><ref>[https://www.timesofisrael.com/wandering-in-the-desert-activists-demand-chained-women-be-let-go/ Wandering in the desert, activists demand ‘chained’ women be let go] timesofisraël, 25-02-2020. [https://web.archive.org/web/20230423141326/https://www.timesofisrael.com/wandering-in-the-desert-activists-demand-chained-women-be-let-go/ Gearchiveerd] op 23 april 2023.</ref>

====Bevolkingsgroepen====
Hoewel de overheid officieel seculier is worden de joden op allerlei manieren bevoordeeld. Zo worden in gebieden bestemd voor Joden (Jeruzalem) bouwvergunningen alleen verleend voor Joden en worden bouwvergunningen geweigerd en gronden onteigend van Palestijnen.<ref>[http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/10/15/palestijnen-oost-jeruzalem-nog-steeds-etnisch-weggezuiverd Palestijnen Oost-Jeruzalem nog steeds etnisch weggezuiverd] de wereld morgen.be, 15 oktober 2014</ref> Ook worden Palestijnen zonder enig proces in [[administratieve detentie]] genomen of naar elders verbannen.<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2015/06/israel-minimising-palestinian-presence-jerusalem-150601070235169.html Israel 'minimising Palestinian presence' in Jerusalem] Aljazeera, 7 juni 2015. [https://web.archive.org/web/20190530113443/https://www.aljazeera.com/news/2015/06/israel-minimising-palestinian-presence-jerusalem-150601070235169.html Gearchiveerd] op 30 mei 2019.</ref><ref>[https://news.yahoo.com/israel-banishes-palestinians-own-town-040918147.html?nf=1 Israel banishes Palestinians from own town.] ''It notes that east Jerusalem Palestinians cannot automatically pass on Jerusalem residency to their children or bring their relatives to the city. Permanent resident status can also be revoked, with Israeli authorities having done so for more than 14,400 Palestinians in nearly 50 years.'' yahoo.com, 12 januari 2016. [https://web.archive.org/web/20200805120020/https://news.yahoo.com/israel-banishes-palestinians-own-town-040918147.html?nf=1 Gearchiveerd] op 5 augustus 2020.</ref> Palestijnen die uit oorspronkelijk Arabische wijken zijn gevlucht naar het buitenland mogen bijna nooit terugkeren.<ref>[https://web.archive.org/web/20151210225228/http://www.israel-palestina.info/vluchtelingen-html/#Het_recht_op_terugkeer Het recht op terugkeer]</ref>
Bij de [[Israëlisch defensieleger|militaire dienstplicht]] wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende bevolkingsgroepen op grond van hun religie.

=== Bestuurlijke indeling ===
[[Bestand:Map of Israel, neighbours and occupied territories.svg|miniatuur|Israël en de [[door Israel bezette gebieden]].]]
Israël kent geen eenduidige regionale indeling, hoewel de zes districten van het ministerie van binnenlandse zaken bindend zijn voor o.a. planologie en statistieken. Regionale zaken worden door de regering en de gemeenten geregeld.

De districten (מָחוֹז, ''mechoz'', mv. ''mechozot'') zijn:
* [[Jeruzalem (district)|Jeruzalem]] (''Jeroesjalajiem''), hoofdstad [[Jeruzalem]]
* [[Noord (Israël)|Noord]] (''Tsafon''), hoofdstad [[Nazareth (Israël)|Nazareth]]
* [[Haifa (district)|Haifa]] (''Chefa''), hoofdstad [[Haifa]]
* [[Centrum (Israël)|Centrum]] (''Merkaz''), hoofdstad [[Ramla]]
* [[Tel Aviv (district)|Tel Aviv]] (''Tel Aviv''), hoofdstad [[Tel Aviv]]
* [[Zuid (Israël)|Zuid]] (''Darom''), hoofdstad [[Beër Sjeva]]

De districten Noorden, Haifa, Centrum en Zuiden zijn onderverdeeld in subdistricten (נָפָה,''nafa'', mv. ''nafot'').

Het administratieve bestuur (Civil Administration) voor de [[Israëlische nederzetting]]en op de [[Westelijke Jordaanoever]] van Palestina wordt door Israël aangeduid als 'district [[Judea en Samaria (district)|Judea en Samaria]]' (''Yehuda VeShomron''). De nederzetting [[Ariël (Westelijke Jordaanoever)|Ariël]] kreeg in 1998 van het Israëlische Ministerie van Binnenlandse Zaken stadsrechten. In 2009 werd de nederzetting hernoemd naar de toen voormalige premier [[Ariel Sharon]]

Op lokaal niveau bestaan de steden (עִירִיָּה, ''iriya''), de lokale gemeenten (מוֹעָצָה מְקוֹמִית, ''Mo'atza Mekomit'') en de regionale gemeenten (מוֹעָצָה אֵזוֹרִית,, ''Mo'atza Azorit''). Er zijn 70 steden, de grootste daarvan zijn [[Tel Aviv]], [[Haifa]], [[Rishon LeZion]] en [[Ashdod]]; [[Jeruzalem]] zou, met de [[annexatie]] van de Palestijnse dorpen meegerekend de op een na grootste stad zijn. Voorts zijn er industriële gemeenten. Gemeentebesturen beschikken over de nodige macht en zowel de burgemeesters als gemeenteraadsleden worden rechtstreeks door de geregistreerde inwoners verkozen, ook zij die de Israëlische nationaliteit niet bezitten{{Bron?|welke bevolkingsgroepen of personen?|2017|05|18}} (de twee industriële gemeenten hebben geen bevolking en verkiezingen).{{Bron?|welke en waar?|2017|05|18}}

=== Relatie met de VN en internationale organisaties ===
[[Bestand:Foreign relations of Israel (map).png|miniatuur|Landen waarmee Israël diplomatieke banden onderhoudt zijn blauw aangegeven op deze kaart. Groen gemarkeerde landen hebben hun banden opgeschort of verbroken, rode en oranje landen hebben nooit banden gehad.]]
Sinds de oprichting van Israël in 1948 en nadat Israël de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook had bezet, hebben zowel de [[Algemene Vergadering van de Verenigde Naties]] als de [[Veiligheidsraad]] vele resoluties met betrekking tot de situatie in Israël en Palestina uitgevaardigd. Bij de toelating als lid van de V.N. in 1949 was door de [[Veiligheidsraad]] al verwezen naar de implementatie van de [[Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties]] (november 1947) en [[Resolutie 194 Algemene Vergadering Verenigde Naties]] (december 1948). Vele Resoluties daarna bevatten een oproep tot het staken van geweld, zoals [[Resolutie 42 Veiligheidsraad Verenigde Naties|Resolutie 42]], maar ook herhaalde resoluties met betrekking tot de status van Jeruzalem en de [[Palestijnse vluchtelingen]] evenals Resoluties ter veroordeling van [[Strafbaar feit|illegale]] praktijken en schending van [[Rechten van de mens|mensenrechten]] en internationale verdragen (zoals de [[Vierde Geneefse Conventie]]) in de [[door Israël bezette gebieden]] (onder meer het rapport van de mensenrechtenraad van 22 maart 2016<ref>[https://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/HRC/31/L.37 Human Rights situation in Palestine and other occupied Arab territories] un.org. [https://web.archive.org/web/20210819025105/https://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/HRC/31/L.37 Gearchiveerd] op 19 augustus 2021.</ref>). Israël heeft deze VN-resoluties echter steeds genegeerd en naast zich neergelegd.

De [[Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties|VN-Mensenrechtenraad]], die in juni 2006 aantrad, heeft meerdere speciale noodzittingen gehouden over Israël, en alle leidend tot een resolutie die Israël veroordeelde, maar door Israël naast zich neergelegd. In 2008 uitte de toenmalige Nederlandse [[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]-minister [[Maxime Verhagen|Verhagen]] kritiek op de Verenigde Naties vanwege de, naar zijn mening, onevenwichtige houding van de VN.<ref>[http://www.elsevier.nl/web/10156236/Nieuws/Buitenland/Verhagen-hekelt-anti-Isral-cultuur-binnen-VN.htm Elsevier d.d. 30 januari 2008: Verhagen hekelt 'anti-Israël-cultuur' binnen VN]. [https://web.archive.org/web/20160507131032/http://www.elsevier.nl/web/10156236/Nieuws/Buitenland/Verhagen-hekelt-anti-Isral-cultuur-binnen-VN.htm/ Gearchiveerd] op 7 mei 2016.</ref> De aandacht van de VN voor Israël was, volgens Verhagen, disproportioneel vergeleken met de aandacht voor conflicten in andere landen in de wereld. In de [[Veiligheidsraad van de Verenigde Naties]] voorkwam het [[vetorecht]] van de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]] herhaaldelijk de veroordelingen van Israël.

Tussen 2012 en 2016 was de bezetting van de Palestijnse gebieden en de daaruit voortkomende conflicten onderwerp van 84% van de landenspecifieke resoluties van de [[Algemene Vergadering van de Verenigde Naties]].<ref>[https://www.unwatch.org/un-israel-key-statistics/ The UN and Israel: Key Statistics from UN Watch]</ref> Verder gingen alle resoluties van de ''[[Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties|Human Rights Council]]'', van de ''Commission on the Status of Women'' en van zes van de tien spoedzittingen over dit conflict. Na het [[conflict in de Gazastrook 2014]] probeerde de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken [[John Kerry]] de al jaren vastzittende vredesonderhandelingen tussen de Palestijnen en Israël weer vlot te trekken, echter zonder resultaat.

Op 23 december 2016 nam de Veiligheidsraad [[Resolutie 2334 Veiligheidsraad Verenigde Naties|resolutie 2334]] aan waarin Israël werd opgeroepen tot ''"onmiddellijke en volledige beëindiging van de bouw van nederzettingen in de bezette gebieden."''<ref>[https://www.un.org/webcast/pdfs/SRES2334-2016.pdf Resolution 2334 (2016)] un.org, 23 december 2016. [https://web.archive.org/web/20230703000353/https://www.un.org/webcast/pdfs/SRES2334-2016.pdf Gearchiveerd] op 3 juli 2023.</ref> De resolutie werd aangenomen met een onthouding van de [[Verenigde Staten]]. Dit was opvallend omdat de VS eerder bij soortgelijke resoluties een veto uitsprak. Daarin oordeelde de Veiligheidsraad dat de nederzettingen een flagrante schending waren van [[internationaal recht]]. In weerwil van deze resolutie nam het Israëlische kabinet na enkele maanden de '[[Settlement Regularisation Law]]' aan, waarmee Israël zichzelf machtigde om Palestijnen het recht op hun bezittingen te ontnemen ten gunste van de [[Israëlische nederzetting]]en.<ref>[https://mondoweiss.net/2018/09/legalize-landgrab-international/ Justifying landgrab, Israel says it is ‘allowed to ignore international law’ anywhere it wants] mondoweiss.net, 18 september 2018. [https://web.archive.org/web/20230421225717/https://mondoweiss.net/2018/09/legalize-landgrab-international/ Gearchiveerd] op 21 april 2023.</ref> Door de [[Europese Unie]] en vele landen werd dit veroordeeld. De Verenigde Staten weigerden commentaar.<ref>[https://www.i24news.tv/en/news/israel/136982-170207-u-s-refuses-to-comment-on-israel-s-controversial-outpost-legalization-bill International condemnations mount over passing of Israeli settlement law] i24news.tv, 2 juli 2017. [https://web.archive.org/web/20230422200517/https://www.i24news.tv/en/news/israel/136982-170207-u-s-refuses-to-comment-on-israel-s-controversial-outpost-legalization-bill Gearchiveerd] op 22 april 2023.</ref>

Naar aanleiding van de Israëlische beslissing in april 2019 om [[Omar Shakir]], de directeur van [[Human Rights Watch]] van Israël en Palestina, uit Israël te [[Deportatie|deporteren]], brachten 27 Europese landen (de EU minus Hongarije) in de UN-[[Veiligheidsraad]] een gezamenlijke verklaring uit waarbij Israël dringend werd verzocht om het werk van maatschappelijke organisaties, met name waar het gaat om het verdedigen van [[Rechten van de mens|mensenrechten]] niet te belemmeren.<ref>[http://webtv.un.org/meetings-events/watch/part-2-the-situation-in-the-middle-east-the-palestinian-question-security-council-8517th-meeting/6031225086001/?term= 29 Apr 2019 - Security Council meeting: The situation in The Middle East, including the Palestinian question] webtv.un.org, 29 april 2019. [https://web.archive.org/web/20200504225914/http://webtv.un.org/meetings-events/watch/part-2-the-situation-in-the-middle-east-the-palestinian-question-security-council-8517th-meeting/6031225086001/?term= Gearchiveerd] op 4 mei 2020.</ref> In 2021 kwam Human Rights Watch met het rapport ''A Threshold Crossed'', dat concludeerde dat Israël een [[Israël en apartheid|Apartheidsbeleid]] ten opzichte van de Palestijnse bevolking voert.<ref>{{Citeer web|url=https://www.trouw.nl/gs-b7b209f7|titel=Human Rights Watch: ‘Er zijn echt veel voorbeelden van Israëls apartheidsbeleid’|bezochtdatum=2021-04-28|auteur=Isabel Bolle|datum=2021-04-27|werk=Trouw|taal=nl-NL}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.hrw.org/report/2021/04/27/threshold-crossed/israeli-authorities-and-crimes-apartheid-and-persecution|titel=A Threshold Crossed|bezochtdatum=2021-04-28|datum=2021-04-27|werk=Human Rights Watch|taal=en|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210428073809/https://www.hrw.org/report/2021/04/27/threshold-crossed/israeli-authorities-and-crimes-apartheid-and-persecution|archiefdatum=2021-04-28|dodeurl=nee}}</ref> In 2022 kwam ook de Verenigde Naties tot deze conclusie.<ref name="news.un.org"/>

===UNESCO===
De [[Oude Stad (Jeruzalem)|Oude Stad]] van Jeruzalem met zijn Muren staat sinds 1982 op voorstel van [[Jordanië]] op de 'Werelderfgoedlijst' van de [[UNESCO]]. Het staat er als 'Bedreigd werelderfgoed'.<ref>[https://whc.unesco.org/en/danger/ Danger] unesco.org</ref> De UNESCO heeft meerdere moties aangenomen met kritiek op Israël over zijn voortdurende archeologische opgravingen in de Oude Stad van [[Oost-Jeruzalem]] als een schending van [[internationaal recht]]. Op 2 mei 2017 werd door de UNESCO opnieuw een motie van Algerije, Egypte, Libanon, Marokko, Oman, Qatar en Soedan aangenomen betreffende Jeruzalem en de [[Tempelberg]]/[[Haram al-Sharif]], ondanks diplomatieke druk van Israël en de Verenigde Staten, zij het nu met minder opponenten. Aan dit besluit was toegevoegd, dat Jeruzalem belangrijk is voor de drie [[Monotheïsme|monotheïstische]] wereldgodsdiensten: het jodendom, het christendom en de islam. De resolutie was daarmee afgezwakt ten opzichte van die van oktober 2016.<ref>[http://www.haaretz.com/israel-news/1.749273 UNESCO Adopts Another Contentious Resolution on Jerusalem] Haaretz, 26 oktober 2016</ref> Al vóór de stemming had premier Benjamin Netanyahu gezegd dat Israël geen geloof hecht aan de UNESCO.<ref>[http://www.haaretz.com/israel-news/1.786832 UNESCO Passes Resolution Critical of Israeli Conduct in Jerusalem and Gaza] Haaretz, 3 mei 2017</ref>
Als reactie op de beslissing heeft Netanyahoe zijn bijdrage aan de UNESCO met 1 miljoen dollar verminderd en de ambassadeur van [[Zweden]] op het matje geroepen.<ref>[https://imemc.org/article/1m-in-israeli-aid-for-unesco-cut-over-jerusalem-resolution/ $1m in Israeli Aid for UNESCO Cut over Jerusalem Resolution] imenc.org, 4 mei 2017. [https://web.archive.org/web/20230423134935/https://imemc.org/article/1m-in-israeli-aid-for-unesco-cut-over-jerusalem-resolution/ Gearchiveerd] op 23 april 2023.</ref>

=== Defensie ===
{{Zie hoofdartikel|Krijgswezen van Israël}}
[[Bestand:Flickr - Israel Defense Forces - Class Commanders Exercise at Elyakim (1).jpg|miniatuur|Groepscommandanten van het [[Israëlische defensieleger]] tijdens een oefening.]]
Israëls defensie is vrijwel uitsluitend de taak van het [[Israëlische defensieleger]] (Israel Defense Forces - IDF), dat actief is op de grond, in de lucht en op zee. De IDF wordt sinds 1967 meestal gezien als de sterkste en meest geavanceerde legermacht in het Midden-Oosten, een "lokale supermacht". In de 'Global Militarisation Index, gepubliceerd door het Bonn International Centre for Conversion (BICC), staat Israël aan de top van de meest gemilitariseerde landen.<ref>[http://www.ipsnews.net/2012/11/israel-ranked-as-worlds-most-militarised-nation/ israel ranked as worlds most militarised nation] ipsnews.net</ref>

De Israëlische wapensystemen en technologieën werden ontwikkeld door [[Westerse wereld|westerse]] landen, voornamelijk de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|VS]], door Israëls eigen [[militaire industrie]] (die ook weer technologieën exporteert, Israël staat op de 8e plaats op de wereldranglijst van wapenexporterende landen met een globaal aandeel van 3,1%<ref>{{PDFlink|1=[https://www.sipri.org/sites/default/files/2019-09/yb19_summary_nl.pdf SIPRI Yearbook 2019]|2=4&nbsp;MB}}. SIPRI.</ref>), en historisch ook [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]] en het [[Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)|Verenigd Koninkrijk]]. [[Duitsland]], met een collectief schuldgevoel als gevolg van de [[Holocaust|Shoah]], is bezig met de levering van 6 onderzeeboten, die kernraketten kunnen lanceren. Duitsland betaalt ongeveer 30% van de kosten.<ref>[https://www.duitslandinstituut.nl/artikel/23319/duitsland-levert-omstreden-onderzeeers-toch-aan-israel Duitsland levert omstreden onderzeeërs toch aan Israël]. Duitsland Instituut (24 oktober 2017). [https://web.archive.org/web/20230418145531/https://www.duitslandinstituut.nl/artikel/23319/duitsland-levert-omstreden-onderzeeers-toch-aan-israel Gearchiveerd] op 18 april 2023.</ref>

In september 2016 werd bekend dat de VS verspreid over de komende tien jaar, onder voorwaarden, 38 miljard dollar steun gaat geven. President [[Barack Obama]] voegde er wel aan toe dat hij blijvend zou aandringen op een [[Tweestatenoplossing]] voor het [[Arabisch-Israëlische conflict]].<ref>[http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/217813 Obama hails new defense aid to Israel ''....that we will also continue to press for a two-state solution to the longstanding Israeli-Palestinian conflict,....As I have emphasized previously, the only way for Israel to endure and thrive as a Jewish and democratic state is through the realization of an independent and viable Palestine.''] israelnationalnews.com, 15 september 2016</ref>

Israël wordt alom gezien als een [[kernmacht]]: het bezit nucleaire faciliteiten en algemeen wordt aangenomen dat het land in het bezit is van kernkoppen. Israël heeft het [[Non-proliferatieverdrag]] niet ondertekend en niet alle nucleaire instellingen worden van buitenaf geïnspecteerd. Het land houdt een "nucleaire ambiguïteit" vol: het heeft altijd ontkend in het bezit te zijn van kernwapens, maar zegt wel de capaciteit te hebben om ze te produceren.

Alle Israëli's, mannen en vrouwen, hebben [[dienstplicht]] op achttienjarige [[leeftijd]], maar kunnen om verschillende redenen in aanmerking komen voor [[Vrijstelling van militaire dienst in Israël|vrijstelling]]. Zo zijn personen met een Palestijnse etniciteit, personen die fulltime religie studeren en vrouwen die zichzelf 'religieus' noemen, getrouwd zijn of kinderen hebben hiervan gevrijwaard. [[charedisch jodendom|Charedische joden]] waren tot in 2014 volledig vrijgesteld van de dienstplicht om religieuze studies te volgen.<ref>[https://www.volkskrant.nl/buitenland/ultraorthodoxe-joden-moeten-in-israel-voortaan-ook-in-dienst~a3611723/ ultraorthodoxe-joden-moeten-in-israel-voortaan-ook-in-dienst]</ref> Ook islamitische en christelijke Arabieren zijn [[Israëlische defensieleger|vrijgesteld van de dienstplicht]].<ref>[https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/02/24/palestijn-al-vier-keer-veroordeeld-voor-weigering-dienstplicht-bij-israelisch-leger/ Palestijn al vier keer veroordeeld voor weigering dienstplicht bij Israëlisch leger]. dewereldmorgen.be (24 februari 2014). [https://web.archive.org/web/20230326184955/https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/02/24/palestijn-al-vier-keer-veroordeeld-voor-weigering-dienstplicht-bij-israelisch-leger/ Gearchiveerd] op 26 maart 2023.</ref> In tegenstelling tot het merendeel van de Palestijnse minderheid in Israël, die gevrijwaard is van dienstplicht, zijn [[Druzen]] sinds 1956 wel dienstplichtig.<ref>[https://www.crescas.nl/blog/webcolumnbouman/7szoz/Druzen/ Druzen]. crescas.nl (26 juni 2015).</ref> Ook de [[Bedoeïenen]] dienen in het Israëlische leger.<ref>[https://web.archive.org/web/20210925113838/https://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20020116/teksten/bui.bedoeienen.leger.israel.html 'Bedoeïenen alleen goed genoeg om te vechten']. Telegraaf (16 januari 2002).</ref> Dienstplicht duurt drie jaar voor mannen en twee jaar voor vrouwen (drie jaar in gevechtstaken). Na de dienstplicht worden Israëlische mannen bij de [[Israëlische defensieleger|IDF]] deel van het reserveleger, en hebben een aantal weken per jaar verplichte herhalingsoefeningen, tot hun veertigste. Vrouwen gaan meestal slechts een of twee jaar in reservedienst. 

== Economie ==
[[Bestand:Money IL WV.JPG|miniatuur|Het Israëlische betaalmiddel is de [[Israëlische sjekel|sjekel]].]]
Israël is een hoogontwikkelde economie met een [[bruto binnenlands product]] van $ 317,7 miljard en een [[bruto nationaal inkomen]] per hoofd van de bevolking van $ 36.250 (2016/[[Atlasmethode]]).<ref>[[Wereldbank]], [https://data.worldbank.org/country/israel Israel], World Bank Data. [https://web.archive.org/web/20230807022033/https://data.worldbank.org/country/israel Gearchiveerd] op 7 augustus 2023.</ref> Het land wordt gekenmerkt door een [[technologie|technologisch]] vooruitstrevende [[markteconomie]] met substantiële sturing vanuit de overheid. Het is afhankelijk van import van ruwe [[aardolie|olie]], granen, ruwe grondstoffen, militair materieel en [[water]]. Ondanks beperkte natuurlijke rijkdommen heeft Israël zijn agrarische en industriële sectoren intensief ontwikkeld. Het land is grotendeels onafhankelijk wat betreft de voedselproductie, behalve voor granen. Belangrijkste exportproducten zijn [[diamant]], technologisch hoogontwikkelde apparatuur en landbouwproducten (fruit en groenten).

Israël kampt met omvangrijke begrotingstekorten, die gedekt worden door grote bankoverschrijvingen uit het buitenland en door buitenlandse leningen. Ruwweg de helft van de buitenlandse overheidsschulden staan uit in de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]], die Israëls voornaamste leverancier is van economische en militaire hulp. De grootste instroom van Joodse immigranten uit de voormalige [[Sovjet-Unie]] vond plaats van 1989-1999, waarmee het totaal aantal Russische immigranten op 1 miljoen kwam, een zevende van de totale bevolking. Zij dragen met hun [[wetenschap]]pelijke en professionele ervaring veel bij aan de [[economie|economische]] toekomst van het land.

De instroom, gekoppeld aan de opening van nieuwe markten aan het einde van de [[Koude Oorlog]], versterkte en versnelde de groei van de economie van Israël. De groei begon echter te stagneren in 1996, toen de overheid strengere fiscale en monetaire maatregelen oplegde, waardoor de immigratiebonus zijn werking verloor. Wel brachten deze maatregelen de [[inflatie]] in 1999 tot een laagterecord.

Israël bezit de volgende natuurlijke rijkdommen: [[koper (element)|koper]], [[Fosfaat|fosfaten]], [[bromide]], [[kalium]], klei, zand, [[zwavel]], [[asfalt]], [[mangaan]], alsook een grote hoeveelheid [[aardgas]] (waarvan begin 2009 een groot veld voor de kust werd ontdekt),<ref>{{en}}[http://uk.reuters.com/article/idUKLI27068120090118 Israel eyes gas bonanza from large offshore find], [[Reuters]], 18 januari 2009</ref> en een kleine hoeveelheid ruwe [[aardolie|olie]].

De inkomensongelijkheid in Israël is vergelijkbaar met andere landen van de [[Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling|OESO]]. De armoede concentreert zich met name onder de [[Charedisch jodendom|Charedische joden]] en de Arabische Israëli's. Bij beide groepen is de arbeidsparticipatie van vrouwen laag.<ref>[https://www.oecd.org/economy/surveys/Israel-2018-OECD-economic-survey-overview.pdf OECD Economic Surveys Israel March 2018]. [https://web.archive.org/web/20221107043742/https://www.oecd.org/economy/surveys/Israel-2018-OECD-economic-survey-overview.pdf Gearchiveerd] op 7 november 2022.</ref>

=== Energie ===
[[Bestand:Solar dish at Ben-Gurion National Solar Energy Center in Israel.jpg|miniatuur|Zonne-energie in de [[Negev]]woestijn..]]
Tot 1999 kende Israël nauwelijks een energiesector. Er werd wel geboord naar olie en gas, maar nauwelijks iets gevonden, tot de ontdekking van [[Yam Tethys]]. Dit was de grootste gasvondst van het land met een aanvankelijke reserve van 32 miljard kubieke meter. De productie uit dit gasveld, gelegen in de [[Middellandse Zee]] bij de stad [[Ashkelon]], kwam op gang in 2004 en in 2009 werd er 2,9 miljard kubieke meter gas geproduceerd. In 2009 werd een nieuwe en grotere ontdekking gedaan circa 90 kilometer van [[Haifa]] en in 1700 meter diep water gelegen, [[Tamarveld|Tamar]]. Dit gasveld bevat ongeveer 238 miljard kubieke meter gas en kan Israël voor decennia van [[aardgas]] voorzien. Het eerste gas werd op 31 maart 2013 geproduceerd. In december 2009 werd een contract getekend met het [[nutsbedrijf]] [[Israel Electric Corporation]]. Dit bedrijf zou voor een periode van 15 jaar ten minste 2,7 miljard kubieke meter gas van het Tamarveld afnemen voor de opwekking van [[elektriciteit]]. In 2009 werd 40% van de elektriciteit opgewekt door gasgestookte centrales en het aandeel zou volgens de toenmalige verwachtingen verder toenemen tot 70% in 2013.

Naast de eigen gasproductie heeft Israël ook importcontracten gesloten met buurland [[Egypte (land)|Egypte]]. In het jaar 2000 werd [[East Mediterranean Gas]] opgericht en dit bedrijf heeft een mandaat om gedurende 20 jaar zeven miljard kubieke meter gas aan Israël te verkopen. In 2007 werd begonnen met de bouw van een [[pijptransport|pijpleiding]] tussen beide landen en in 2008 werd het eerste commerciële gas getransporteerd.<ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20120523173636/http://www.nobleenergyinc.com/_filelib/FileCabinet/PDFs/MISC/FINAL_Israel_article_O%26G_Investor_Magazine.pdf?FileName=FINAL_Israel_article_O&G_Investor_Magazine.pdf ''Israel gas'' - Oil and Gas Investor, November 2009]</ref>

Israel is bijna vanaf haar begin bezig met onderzoek op het gebied van [[zonne-energie]]. Het land heeft hier grote vorderingen gemaakt. In de [[Negev]]woestijn bevinden zich uitgebreide terreinen vol zonnecollectoren. Doel is dat in 2020 10% van de nationale energiebehoefte gedekt wordt door duurzaam opgewekte energie.

== Transport ==
[[Bestand:Tel Aviv Skyline (night) - 2.jpg|miniatuur|Skyline ten zuiden van [[Tel Aviv]].]]
De voornaamste vorm van vervoer in Israël is de [[auto]]. Israël beschikt over een goed onderhouden en [[wegen in Israël|uitgebreid wegennet]]. De verkeersregels zijn vrijwel identiek aan die van West-Europa. In Israël is bijzonder veel verkeerspolitie op de weg. Binnen de steden kan het verkeer bijzonder druk zijn: dit is met name in de regio Tel Aviv en in Jeruzalem het geval. Binnen de bezette gebieden zoals de West Bank zijn bepaalde wegen exclusief voor de Joodse bevolking voorbehouden.

[[Openbaar vervoer]] is ruimschoots aanwezig en bestaat voornamelijk uit [[autobus|bussen]]. Het spoornetwerk is ongeveer 1000&nbsp;km lang. Er is echter geen openbaar vervoer op de [[sjabbat]]. Treindiensten worden uitgevoerd door de [[Rakevet Yisra'el]]. De [[trein]] is voornamelijk langs de kust van belang, tussen Beer Sheva - Ben Gurion Luchthaven - Tel Aviv - Haifa - Nahariya. Met uitzondering van dit traject en enkele kleinere lijnen bestaat al het openbaar vervoer uit bussen. De buslijnen worden in het grootste deel van het land door Egged geëxploiteerd; in de regio Tel Aviv ook door Dan. Stadsbussen rijden zeer frequent.
Eind 2011 is de eerste tramdienst van het land van start gegaan in Jeruzalem.

Israël heeft [[lijst van luchthavens in Israël|meerdere vliegvelden]], waarvan [[Luchthaven Ben-Gurion]] de grootste is.
'''[[El Al]] Israel Airlines''' ([[Hebreeuws]]: אל על-''Naar boven'', [[Arabisch]]: إل عال) is de nationale [[luchtvaartmaatschappij]] van Israël. Op 31 augustus 2020 hebben Israëlische en Amerikaanse topfunctionarissen een vlucht gemaakt met een Boeing 737 van Tel Aviv naar [[Abu Dhabi (stad)|Abu Dhabi]], de hoofdstad van de [[Verenigde Arabische Emiraten]], waarbij er door het luchtruim van [[Saudi-Arabië]] is gevlogen.

== Cultuur ==
[[Bestand:Haifa-Bahai world center front.jpg|miniatuur|[[Haifa]], de [[Bahá'í]]-graftombe met tuinen]]
Bekende auteurs zijn [[Shmuel Yosef Agnon]], [[Nelly Sachs]] (beiden kregen in 1966 de [[Nobelprijs voor Literatuur]] toegekend), [[Amos Oz]] en [[David Grossman]].

De film ''[[Shtisel]]'' is een [[Dramafilm|televisiedramaserie]] over een fictieve [[Charedisch jodendom|ultraorthodox joodse]] familie die in de wijk Ge’oela van [[Jeruzalem]] woont. De serie liep tussen 2013 en 2016. In 2015 begon de politieke thrillerserie ''[[Fauda]]'', bedacht door acteur [[Lior Raz]] en journalist [[Avi Issacharoff]]. In 2018 verscheen de film ''[[The Unorthodox]]''. In 2019 won regisseur [[Guy Nattiv]] de Oscar [[91ste Oscaruitreiking#Beste korte film|voor beste korte film]], getiteld ''Skin''.<ref>[https://oscar.go.com/video/oscar-winners-2019/skin-accepts-the-oscar-for-short-film-live-action SKIN Accepts the Oscar for Short Film (Live Action)] Oscar, 23 februari 2019. [https://web.archive.org/web/20190226111156/https://oscar.go.com/video/oscar-winners-2019/skin-accepts-the-oscar-for-short-film-live-action Gearchiveerd] op 26 februari 2019.</ref>

Bekend van hun muziek zijn onder meer [[Asaf Avidan]], [[Itzhak Perlman]], [[Pinchas Zukerman]], [[Yardena Arazi]], [[Ofra Haza]] en [[Idan Raichel]]. Het [[Israëlisch Filharmonisch Orkest]] is het belangrijkste symfonieorkest van Israël, opgericht door de violist [[Bronisław Huberman]]. Sinds 1973 neemt het Aziatische land deel aan het [[Israël op het Eurovisiesongfestival|Eurovisiesongfestival]] vanwege het lidmaatschap van de [[Europese Radio-unie]]. Israël won het festival vier keer; in 1979, 1980, 1999 en 2018. In mei 2019 was Israël gastheer voor het [[Eurovisiesongfestival 2019]]. In latere jaren namen ook andere landen buiten Europa, zoals [[Australië (land)|Australië]], deel aan het festival.

Qua musea zijn het ''[[Israel Museum]]'' en ''[[Jad Wasjem]]'' in Jeruzalem bekend. Het oudste nationale theater is het ''Habima Theater'' in Tel Aviv uit 1918.

=== Werelderfgoed ===
* Bijbelse [[Tell (archeologie)|tels]] ([[Beër Sjeva|Tel Beër Sjeva]], [[Hazor|Tel Hazor]] en [[Tel Megiddo]])
* [[Heilige plaatsen van het bahá'í-geloof in Haifa en West-Galilea]]
* [[Massada]]
* [[Akko (stad)|Oude stad van Akko]]
* [[Wierookroute - Woestijnsteden in de Negev]] ([[Avdat]], [[Halutza]], [[Dimona (Israël)|Mamshit]] en [[Shivta]])
* [[Witte stad van Tel Aviv]]

=== Sport ===
{{Zie hoofdartikel|Israël op de Olympische Spelen}}
Israël [[Israël op de Olympische Spelen|debuteerde in 1952]] op de [[Olympische Spelen]], maar wist pas op de [[Olympische Zomerspelen 1992|Spelen van Barcelona 1992]] de eerste medailles te behalen. Dieptepunt waren de [[Olympische Zomerspelen 1972]] in [[München]] toen een aantal [[Palestijnen|Palestijnse]] [[guerrilla]]strijders twee Israëli's doodden en negen leden van de Israëlische ploeg gijzelden die later allen om het leven kwamen. In november 2013 wist [[Vladislav Bykanov]] zich als eerste Israëlische shorttracker te kwalificeren voor de [[Shorttrack op de Olympische Winterspelen 2014|Olympische Winterspelen in Sotsji]], op drie individuele afstanden.<ref>{{Citeer nieuws |last=Sinai |first=Allon |date=26 November 2013 |title=Israel announces its 5-athlete delegation to Sochi Olympics |url=https://www.jpost.com/Sports/Israel-announces-its-5-athlete-delegation-to-Sochi-Olympics-333031 |newspaper=[[Jerusalem Post]] |location= |publisher= |accessdate=10 January 2014|archiefurl=https://web.archive.org/web/20140916191856/https://www.jpost.com/Sports/Israel-announces-its-5-athlete-delegation-to-Sochi-Olympics-333031|archiefdatum=2014-09-16|dodeurl=nee}}</ref><ref>{{Citeer web |url=http://www2.isu.org/vsite/vnavsite/page/directory/0,10853,4844-205151-222374-nav-list,00.html?id=1469 |title=XXII Olympic Winter Games 2014 Sochi – Entries Short Track Speed Skating |publisher=[[International Skating Union]] |date=22 November 2013 |accessdate=22 November 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131202235443/http://www2.isu.org/vsite/vnavsite/page/directory/0,10853,4844-205151-222374-nav-list,00.html?id=1469 |archivedate=2 december 2013}}</ref>

[[Bestand:Chait_Sahnovsky_EC2006.jpg|miniatuur|links|Kunstschaatsers Chait en Sakhnovski in 2006]]
Voetbal en basketbal zijn de populairste sporten. De [[voetbal]]club [[Maccabi Tel Aviv FC]] uit [[Tel Aviv]] is onderdeel van de algemene sportvereniging [[Maccabi Tel Aviv Association]] en is de succesvolste voetbalclub van Israël. De club komt uit in de [[Ligat Ha'Al]], sinds 1999 de hoogste voetbaldivisie. Technisch directeur is sinds 2012 [[Jordi Cruijff]], trainer (2015/16) [[Peter Bosz]] en assistent-trainer (2016) [[Hendrie Krüzen]]; samen vormen ze de staf van de club. In 1964 won [[Israëlisch voetbalelftal (mannen)|Israëlisch voetbalelftal]] het [[Aziatisch kampioenschap voetbal 1964]] na twee keer eerder tweede te zijn geworden. In [[Aziatisch kampioenschap voetbal 1968|1968]] eindigden ze als derde in gastland [[Iran]]. Twee jaar later wist het elftal zich te kwalificeren voor het [[Wereldkampioenschap voetbal 1970]], maar kwam na twee keer gelijkspel en één keer verlies niet verder dan de eerste ronde. Het [[Israëlisch basketbalteam (mannen)|Israëlisch basketbalteam]] deed voor het eerst mee aan een internationaal toernooi in 1952 tijdens de Olympische Zomerspelen dat jaar. Tijdens het [[Europees kampioenschap basketbal mannen 1979]] in [[Italië]] eindigden ze als tweede.

In 1994 werd door president [[Ezer Weizman]] de [[Israel national trail]] geopend. Dit is een wandelroute die doorheen Israël loopt en is bedacht door Avraham Tamir - een journalist en hiker die onder andere de Appalachian trail heeft belopen - en Ori Dvir - een hiker en een van de oprichters van [[Society for the Protection of Nature in Israel]].

Bij de [[wereldkampioenschappen judo]] behaalde [[Yael Arad]] in [[Wereldkampioenschappen judo 1991|1991]] een eerste bronzen medaille. Tijdens de Olympische Zomerspelen 1992 en bij het WK in 1993 werd het zilver. [[Yarden Gerbi]] sleepte in 2013 [[Wereldkampioenschappen judo 2013|de wereldtitel binnen]]. Een jaar later behaalde ze zilver. Op de [[Medaillewinnaars WK Kunstschaatsen ijsdansen|WK kunstrijden]] van 2002 in [[Nagano (stad)|Nagano]], [[Japan (hoofdbetekenis)|Japan]] behaalden de eerste Israëlische [[kunstschaatsen|kunstschaatsers]] [[Galit Chait]] en [[Sergei Sakhnovski]] een bronzen medaille. Op 18 maart 2016 werd kunstschaatser [[Daniel Samohin]] in [[Debrecen]], [[Hongarije]] [[Wereldkampioenschappen kunstschaatsen junioren|wereldkampioen voor junioren]]. Een maand eerder zorgde shorttracker Bykanov tijdens de wereldbekerfinale in [[Dordrecht (hoofdbetekenis)|Dordrecht]] voor een Israëlische zege op de 1500 meter. Tussen 1979 en 1996 kende Israël een [[Association of Tennis Professionals|ATP]]-toernooi in [[Ramat HaSharon]], nabij [[Tel Aviv]]. In 1987 won [[Amos Mansdorf]] dit toernooi en kwam dat jaar op de 18e positie op de wereldranglijst. [[Shlomo Glickstein]] wist de meeste (44 red.) [[Davis Cup]]-wedstrijden voor Israël te winnen.{{Bron?|van wanneer tot wanneer?|2016|08|21}} [[Shahar Peer]] behaalde in 2011 de elfde plaats op de wereldranglijst.

De wielerploeg [[Israël Start-Up Nation]] is een [[UCI World Tour]]-wielerploeg met een Israëlische licentie die is opgericht in 2015. In mei 2018 is [[Ronde van Italië 2018/Proloog|de proloog]] van de [[Ronde van Italië 2018]] verreden in [[Jeruzalem]] met een wildcard voor de wielerploeg ''[[Israel-Premier Tech|Israel Cycling Academy]]''. Het was de eerste keer dat een ''[[Grote Ronde]]'' buiten [[Europa (werelddeel)|Europa]] startte<ref>[https://nos.nl/artikel/2192882-giro-zet-in-2018-definitief-stap-buiten-europa-start-in-israel.html Giro zet in 2018 definitief stap buiten Europa: start in Israël], NOS, 14 september 2017. [https://web.archive.org/web/20230421225719/https://nos.nl/artikel/2192882-giro-zet-in-2018-definitief-stap-buiten-europa-start-in-israel.html Gearchiveerd] op 21 april 2023.</ref> en was tevens de aftrap voor de zeventigste verjaardag van de staat met allerlei festiviteiten en sportactiviteiten.<ref>[https://nos.nl/artikel/2187027-giro-2018-start-met-proloog-in-jeruzalem.html 'Giro 2018 start met proloog in Jeruzalem'], NOS, 8 augustus 2017. [https://web.archive.org/web/20230423134935/https://nos.nl/artikel/2187027-giro-2018-start-met-proloog-in-jeruzalem.html Gearchiveerd] op 23 april 2023.</ref> Turnster [[Linoy Ashram]] wist in 2021 als eerste Israëlische vrouw een gouden olympische medaille te behalen.

=== Liederen ===
* [[Hatikwa]], het officiële volkslied van Israël
* [[Jeruzalem van goud]]

==Filmische documentatie==
*''Het Israël van [[Raoul Heertje|Heertje]] en [[Frans Bromet|Bromet]]'', 8-delige [[reportage]]serie van [[NTR]], uitgezonden op [[NPO 2]] (2019-2020).

== Zie ook ==
* [[Israël van A tot Z]]
* [[Wijnbouw in Israël]]
* [[Joodse geschiedenis]]
* [[Palestijnse vluchtelingen]]
* [[Lijst van resoluties van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties]]
* [[Lijst van resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties]]

== Externe links ==
* {{en}}[https://web.archive.org/web/20150714035817/http://www.gov.il/firstgov/english Officieel portaal van de Israëlische regering]
* {{en}}[http://www.mfa.gov.il/ Officiële website van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken]
* {{en}}[https://www.knesset.gov.il/description/eng/eng_mimshal_yesod1.htm Opsomming basiswetten op de officiële website van de Knesset]
* {{en}}[https://web.archive.org/web/20170202194227/https://freedomhouse.org/report/freedom-press/2016/israel report freedompress 2016freedomhouse.org]

{{Appendix|2=
{{References||2}}
}}
{{Zusterproject
| commonscat       = Israel
| wiktionary       = Israël
| wikiversity      = 
| wikibooks        = 
| wikisource       = 
| wikiquote        = 
| wikinews         = 
| wikidata         = 
| wikivoyage       = Israël
| wikiatlas        = Israel
}}
{{Navigatie landen Azië}}
{{Coor title dms|31|36|29|N|34|49|5|E|type:country_region:IL}}

{{DEFAULTSORT:Israel}}
[[Categorie:Israël| ]]
[[Categorie:Levant]]
[[Categorie:Midden-Oosten]]