Jeanne Reyneke van Stuwe

Jeanne Reyneke van Stuwe
	Reyneke van Stuwe (1919)
Algemene informatie
Volledige naam	Jeanne Henriette Reine Reyneke Kloos - van Stuwe
Geboren	1 september 1874
Geboorteplaats	Soerakarta
Overleden	24 juli 1951
Overlijdensplaats	Den Haag
Land	Nederland
Beroep	Schrijfster
Werk
Genre	Romans
Stroming	Naturalisme
Bekende werken	Zijden en Keerzijden (1905-1920)
	Dbnl-profiel
Portaal	Literatuur

Jeanne Henriette Reine Reyneke Kloos - van Stuwe, vooral bekend als Jeanne Reyneke van Stuwe (Soerakarta, Java, 1 september 1874 - Den Haag, 24 juli 1951) was een Nederlandse schrijfster.

Familie

De naam Reyneke werd pas in 1876 officieel als haar vierde voornaam toegevoegd. Haar ouders waren de KNIL-luitenant Hendrik Wilhelm Carel Reyneke van Stuwe en Johanna Maria Wilhelmina de Jong. In de familie gaf men meerdere kinderen Reyneke als laatste voornaam. Bij rechterlijk vonnis in 1866 had Jeannes vader het recht verkregen om deze voornaam aan te nemen. Vervolgens liet hij zich Reyneke van Stuwe noemen, alsof hij een dubbele achternaam had.

Haar zuster Jacqueline Pierrette (1871-1955) was ook schrijfster, onder het pseudoniem Eline van Stuwe.

Levensloop

Op 4 januari 1900 huwde zij met de dichter en letterkundige Willem Kloos. In datzelfde jaar richtte zij het Letterkundig maandblad voor dames "Arcadia" op, dat na zes nummers verdween. Zij ging toen publiceren in het Artistiek weekblad voor Nederland "De Hofstad" en Kloos nam haar op in de redactie van het literair tijdschrift De Nieuwe Gids. Daarin verschenen van haar hand talloze besprekingen van romans (vooral van vrouwelijke auteurs) en kinderboeken, onder meer in de rubriek Feiten en Fantasieën. Hoewel zij van 1908 tot 1938 geen deel uitmaakte van de redactie, was zij ook in die jaren als medewerkster aan De Nieuwe Gids verbonden en oefende zij invloed uit "achter de schermen" (ook de titel van een controversieel artikel dat zij schreef in 1929). Na Kloos' dood in 1938 leidde zij samen met de rijke, Duitsgezinde en antisemitische publicist Alfred Haighton de redactie van De Nieuwe Gids. Hierdoor kwam het tijdschrift in nationaalsocialistisch vaarwater terecht, totdat het in 1943 werd opgeheven.

Werk

Jeanne Reyneke van Stuwe publiceerde de eerste echte sonnettenkrans in het Nederlands, in haar dichtbundel Impressies (1898). Zij publiceerde een groot aantal romans, vaak tweedelig en ondergebracht in grote romancycli. In de 16-delige cyclus Zijden en Keerzijden (1905-20) gaf zij een beeld van vele aspecten van het leven in Den Haag. Een tweede cyclus was Roman van vrouwenleven (5 titels, 1921-26). Zij bewonderde de naturalistische romans van Émile Zola en volgde die nauwgezet na, maar het gehalte van haar 'societyromans' was wisselend en kwam zelden uit boven dat van lectuur, al werd zij ook wel gewaardeerd in literaire kringen. In het in 1927 verschenen Liefdesbrieven (700 pagina's) zijn de tussen haar en Willem Kloos gewisselde brieven opgenomen.

Hoewel zij als romancière zeer populair was geweest, was na de Tweede Wereldoorlog de belangstelling voor haar oeuvre van ongeveer 60 romans volledig weggeëbd. Zij publiceerde nog twee boeken over haar echtgenoot en de Tachtigers, maar ook die deelden in het algemene gebrek aan interesse.

Werkenlijst (selectie)

Romans

De Heer van de State, 1898.
Hartstocht, 1899
Tragische levens, 1900
De loop der dingen, 1902
Ik, 1904
Huize Ter Aar, 1905
Arl, 1907
Vrije kracht. Uit het leven van Odilia Berghem, medisch studente, 1909.
Stemmingen, 1910
Naar het levend model. De kinderen van Huize Ter Aar, 1911
Liefde's schijn, 1912
Gelukkige menschen, 1913
Haagsch schimmenspel, 1915
De groote voltige, 1915
Câline, 1916
Durate, 1917
IJdelheid der ijdelheden, 1917
Circus-leven, 1917
Het gevleugelde wiel, 1918
Alarm! Militaire roman, 1919
In 's heiligen Bureaucratius' rijk, 1920
De man in 't spel, 1921
De comédie der liefde, 1922
De Frivola's. Danseuses fantaisistes, 1924
De onbluschbare vlam, 1925
Pandora's doos, 1926
Succes. Roman uit de groot-industrie, 1926
Krach. Roman uit de handelswereld, 1927
Het huwelijksduel. Een roman van den strijd der sexen, 1929
De roman der getrouwde vrouwen. Een studie van huwelijksleven, 1931
Emma, de bruid. Een psychologische roman, 1932
's Menschen vijand, 1934
De seizoenen der ziel. Psycho-analytische roman, 1937

Toneel

Judith. Drama in drie bedrijven of vier tableau's, 1903

Poëzie

Impressies, 1898
Verzen, 1899

Dagboeken

Zestien, 1904
Jeugd, 1927
Een vrouwenbiecht, 1928
Vijftien, 1929

Met Willem Kloos

Liefdesbrieven gewisseld tusschen Willem Kloos en Jeanne Reyneke van Stuwe van Juni 1898 tot 7 September 1899, 1927

Over Willem Kloos

Het menschelijke beeld van Willem Kloos, 1947, met nawoord door Lodewijk van Deyssel
De Waarheid, 1949

Literatuur

Bloeiende Oleanders (30 auteurs over Jeanne Reyneke van Stuwe), 1912.
Wim Zaal: Jeanne Reyneke van Stuwe, in: Nooit van gehoord. Stiefkinderen van de Nederlandse beschaving, 1969.
De oude heer in Den Haag, 1986. Correspondentie tussen P.H. Ritter jr. en het echtpaar Kloos, bezorgd door Jan van Herpen met nawoord door Harry G.M. Prick.

Externe links