Kolchoz

Oogst op een kolchoz in 1930.

Een kolchoz (Russisch: колхоз) was een collectieve boerderij ten tijde van de Sovjet-Unie. Het woord is een samenstelling van kollektivnoje chozjajstvo (коллективное хозяйство; letterlijk vertaald collectieve huishouding).

In tegenstelling tot op de sovchozen, waar boeren in staatsdienst werkten, werkten boeren op de kolchozen voor een aandeel in de winst, ze waren niet in dienst van de staat of iemand anders. De boerderijen waren eigendom van groepen samenwerkende boeren en van de staat, een vast inkomen was niet gegarandeerd. Wel mochten boeren op de kolchozen een stukje privé-land houden, een paar dieren en hun eigen huis bezitten. Een kolchoz moest jaarlijks een bepaald percentage van de productie afstaan aan de staat tegen een door de staat vastgestelde prijs.

Het systeem van kolchozen en sovchozen maakte deel uit van Stalins eerste vijfjarenplan van 1928, waarin naast de opbouw van een volwaardige industrie, werd gestreefd naar de collectivisatie van de landbouw en het vernietigen van de koelakken als klasse (dekoelakisatie).