Koninklijke Hollandsche Lloyd
De Koninklijke Hollandsche Lloyd (KHL) was een Nederlandse rederij gevestigd in Amsterdam die, inclusief veranderingen in naam en structuur, heeft bestaan tussen 1899 en 1981 en hoofdzakelijk diensten onderhield op de oostkust van Zuid-Amerika. In 1981 werd de KHL overgenomen door Nedlloyd.
Geschiedenis
De formele geschiedenis van de KHL als vennootschap valt in drie perioden uiteen:
- NV Zuid-Amerika Lijn (ZAL), de rechtsvoorganger (1899-1908);
- NV Koninklijke Hollandsche Lloyd (KHL) zelf (1908-1936);
- NV tot voortzetting van den Koninklijken Hollandschen Lloyd (1936-1981), welke laatste in het spraakgebruik gewoon als KHL bleef aangeduid.
Op 10 juli 1899 werd in Amsterdam de Zuid-Amerika Lijn (ZAL) opgericht. Diverse tegenvallers en zware concurrentie brachten het bedrijf in moeilijkheden. Op initiatief en met steun van de Nederlandsche Handel-Maatschappij werd dit opgelost door een geheel nieuwe maar financieel sterkere vennootschap te beginnen die alle activiteiten van de Zuid-Amerika Lijn zou overnemen. Dit was de NV Koninklijke Hollandsche Lloyd (KHL), die op 15 januari 1908 werd opgericht.
In de jaren dertig kreeg ook de KHL het erg moeilijk en op 15 mei 1935 moest surseance van betaling worden aangevraagd. Wederom werd een nieuwe vennootschap in het leven geroepen, nu door Wm. H. Müller & Co te Rotterdam en de Koninklijke Nederlandse Stoomboot-Maatschappij (KNSM) te Amsterdam. Deze vennootschap werd op 30 november 1936 opgericht onder de naam NV tot voortzetting van den Koninklijken Hollandschen Lloyd. De directie van de vennootschap was in handen van Wm.H. Müller & Co.
Op 1 juli 1970 trok Wm.H. Müller & Co zich uit de scheepvaart terug en verkocht men de KHL aan de KNSM, die de maatschappij als een afzonderlijke eenheid binnen het bedrijf liet bestaan.
-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-
Als onderdeel van de KNSM werd de KHL in 1981 overgenomen door Nedlloyd.
Laatste K.H.L.dag was 13 maart 1981.
Kantoorpersoneel van het vrachtbureau werd opgesplitst naar kantoren van Ruys & Co. Amsterdam en Rotterdam. Andere afdelingen/personeel werden verplaatst naar Nedlloyd Rotterdam of middels een afvloeiingsregeling, indien van toepassing, uit de dienst gegaan.
Voor zover nog in herinnering, waren de afdelingen van het gebouw aan de Oostelijke Handelskade als volgt ingedeeld: Beneden bij de ingang rechts de portier met daar achter het vrachtbureau - afd. statistiek en een afdeling, waar de maritieme zaken behandeld werden. Links beneden de boekhouding - chef boekhouding en nog wat.
Boven waren de directiekamers - de personeelschef en o.a. de kantine.
Aan de kade waren de loodsen Argentinië, Uruguay en Brazilië gesitueerd. Loods Brazilië was gereserveerd voor de de geïmporteerde huiden (veel stankoverlast)- thans winkelcentrum (hier vermeld in 2018) Aan de overkant van de Oostelijke Handelskade waren nog woningen (behalve het Lloydhotel), die eigendom waren van de K.H.L.
De K.H.L kende ook nog andere laad- & loshavens, waaronder Hamburg Bremen en Las Palmas. Las Palmas werd aangedaan voor tomatenimport t.b.v.een Rotterdamse importeur.
Uit Argentinië werden grote hoeveelheden Exeter cornedbeef van de Londens firma I.P.L.L ofwel International Packers Ltd. London) geïmporteerd en opgeslagen in de loods voor doorverscheping met de Holland West Africalijn naar o.a. Lagos Accra en Takadori. Het vrachtbureau verzorgde de verschepingen.
Vrachtschepen van de United States Lines - Dodero Lines (Argentijns) - Lloyd Brasileiro meerden destijds eveneens af aan de kade van de K.H.L.(agentschap).
In 2008, 100 jaar na de oprichting van de NV Koninklijke Hollandsche Lloyd, is de merknaam nieuw leven ingeblazen door Hollandsche Lloyd N.V. gevestigd te Rotterdam. Hollandsche Lloyd N.V. is een rederij die innovatieve brandstofefficiënte zeeschepen ontwikkelt, bouwt en exploiteert.
Vaargebied
De KHL richtte zich vrijwel uitsluitend op lijndiensten voor vracht- en passagiersvervoer tussen West-Europa en Zuid-Amerika. Incidenteel werden schepen ingezet op West-Afrika. In de jaren dertig werd nauw samengewerkt met de Norddeutscher Lloyd en de Hamburg Südamerikanische Dampfschifffahrts-Gesellschaft. De schepen waren herkenbaar aan de uitgang ‘-land’ in de scheepsnaam. De schepen hadden in Amsterdam de Oostelijke Handelskade als thuisbasis, hier stonden de pakhuizen en was de technische en civiele dienst van de rederij gevestigd.
De K.H.L. had niet alleen de HSDG als agentschap. Lloyd Brasileiro Dodero Lines (Argentinië) United States Lines (USL) freighters behoorden eveneens tot de agentschappen. Tevens verzorgde de K.H.L. doorverschepingen van Argentijns cornedbeef (Exeter) naar West-Afrikaanse landen. De lading cornedbeef werd in grote hoeveelheden opgeslagen in een van de loodsen en doorverscheept naar Lagos - Takoradi via de Hollandse Stoomboot Maatschappij.
Gebouwen
Drie prestigieuze gebouwen in Amsterdam houden in de naamgeving en detaillering van in- en exterieur de herinnering aan de KHL levend. Om tegemoet te komen aan het gebrek aan hotelaccommodatie in Amsterdam voor de vele emigranten die de KHL naar Zuid-Amerika vervoerde, liet de rederij aan de zuidzijde van de Oostelijke Handelskade het Lloyd Hotel bouwen, dat in 1921 in gebruik werd genomen. Minder prestigieus is het in 1917 in eclectische stijl gebouwde 'Koffiehuis' van de KHL (nu restaurant) en het 'Ontsmettingsgebouw' (nu een café) aan de Oostelijke Handelskade. Vooral de tegeltableaus met ankers en leeuwen, het gedetailleerde stucwerk, de visgraat eiken parketvloeren, de lambrisering en de gietijzeren radiatoren geven een getrouw beeld van hoe het er vroeger uit heeft gezien.
Rijksmonument
Toen in 1913 zes Amsterdamse rederijen besloten een gezamenlijk kantoorgebouw te laten bouwen, het in 1916 gereedgekomen Scheepvaarthuis, besloot de KHL hierin niet deel te nemen en een eigen kantoorgebouw neer te laten zetten, op de hoek van de Prins Hendrikkade en de Martelaarsgracht. In 1920 kon men dit nieuwe en imposante kantoorpand betrekken, het staat bekend als het Lloydgebouw. Vanwege de tegenvallende resultaten was men echter al in 1922 genoodzaakt het pand te verlaten en de kantoren over te brengen naar de Oostelijke Handelskade. Later is het Lloydgebouw in gebruik genomen door het Kadaster. Tegenwoordig is het door Park Plaza Hotels en Resorts verbouwd tot Art'otel. Art'otel opende eind 2013 zijn deuren.
Zie ook
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|