Naar inhoud springen

Koninklijke Java-China-Paketvaart Lijnen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Passagiershal van de Java-China-Japan-Lijn in de haven van Tandjong Priok bij Batavia (1931)

De Koninklijke Java-China-Paketvaart Lijnen NV (KJCPL) was een Nederlandse rederij gevestigd in Amsterdam die heeft bestaan tussen 1902 en 1970. Tot 1947 was de naam Java-China-Japan Lijn (JCJL), buiten Nederland stond de maatschappij bekend als Royal Interocean Lines (RIL). De rederij onderhield scheepvaartverbindingen tussen Java en China. In 1970 fuseerde de KJCPL met enkele andere Nederlandse rederijen tot de Nederlandsche Scheepvaart Unie (NSU), vanaf 1977 bekend als Nedlloyd.

De basis voor de KJCPL werd gelegd in 1888 toen door de Stoomvaart Maatschappij Nederland (SMN) en de Rotterdamsche Lloyd (RL), de Koninklijke Paketvaart Maatschappij (KPM) werd opgericht. De KPM richtte zich primair op de scheepvaartverbindingen voor passagiers en vracht tussen de eilanden van het voormalig Nederlands-Indië, de zogenaamde ‘inter-insulaire vaart’. De gebruikelijke term voor dit soort geregelde diensten was aan het eind van de negentiende eeuw ‘paketvaart’, uitgevoerd met ‘paketschepen’, waarbij het voorvoegsel ‘paket’, in de betekenis van postpakket, nog met één ‘k’ werd geschreven; later werd de algemene schrijfwijze ‘pakket’, ‘pakketvaart’ en ‘pakketschepen’, maar de naam van de maatschappij bleef ongewijzigd. Voor passagiers, vracht en post waren de diensten van de KPM in die tijd onmisbaar.

Op 15 september 1902 werd door dezelfde rederijen (SMN, RL en KPM) de Java-China-Japan Lijn (JCJL) opgericht, waarbij met name KNSM-directeur Ernst Heldring de initiatiefnemer was. Hij werd lid van de Raad van Commissarissen. De nieuwe maatschappij voorzag in het groeiende verkeer tussen Nederlands-Indië en het Verre Oosten.

In 1947 werden de lijnen van de KPM buiten Indonesië samengevoegd met de Java-China-Japan Lijn en werd het predicaat Koninklijk verkregen, waarna de nieuwe naam Koninklijke Java-China-Paketvaart Lijnen (KJCPL) werd, terwijl buiten Nederland de naam Royal Interocean Lines (RIL) werd gebruikt. Er werden regelmatige diensten onderhouden tussen Japan, Filipijnen, Maleisië, West, Zuid en Oost-Afrika, Zuid-Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en India

Per 1 januari 1967 vond een volledige fusie plaats tussen de KJCPL en de KPM, inclusief haar dochterondernemingen. Het gehele varende personeel en het grootste deel van het walpersoneel der KPM ging over in dienst van de KJCPL.

Op 20 januari 1970 fuseerde de KJCPL met vier andere Nederlandse rederijen tot de Nederlandsche Scheepvaart Unie (NSU), vanaf 1977 bekend als Nedlloyd. De KJCPL bracht een vloot van 61 schepen in, met een gezamenlijk tonnage van 503.081 brt, aangevuld met diverse dochtermaatschappijen en minderheidsdeelnames in andere bedrijven. Het archief van de KJCPL werd door Nedlloyd overgedragen aan het Nationaal Archief.

Volledig overzicht van schepen, ook van de 'combinatieschepen' (KPM onder RIL-vlag)
Naam Gebruiksperiode door RIL Type
Boissevain 1937-1968 Passagiersschip
Camphuys 1967-1970 Vracht/Passagiersschip
Maetsuycker 1937 Passagiersschip
Munttoren 1957 Olietanker
Nieuw Holland (1) 1947-1959 Passagiersschip
Nieuw Holland (2) 1971-1974 Passagiersschip
Ruys 1937-1968 Passagiersschip
Roggeveen 1954-1966 Vrachtschip
Schouten 1954-1966 Vrachtschip
Straat Accra 1968-1970 Vrachtschip
Straat Adelaide 1968-1970 Vrachtschip
Straat Agulhas 1969-1977 Vrachtschip
Straat Algoa 1969-1977 Vrachtschip
Straat Amsterdam 1967 Vrachtschip
Straat Auckland 1969-1970 Vrachtschip
Straat Bali 1953-1977 Vrachtschip
Straat Banka 1952-1971 Vracht/Passagiersschip
Straat Chatham 1962-1977 Vrachtschip
Straat Clarence 1959-1977 Vrachtschip
Straat Clement 1959-1973 Vrachtschip
Straat Colombo 1962-1973 Vrachtschip
Straat Cook 1956-1974 Vrachtschip
Straat Cumberland 1960-1977 Vrachtschip
Straat Fiji 1966-1977 Vrachtschip
Straat Florida 1966-1977 Vrachtschip
Straat Forcados 1973-1977 Vrachtschip
Straat Franklin 1963-1977 Vrachtschip
Straat Frazer 1963-1973 Vrachtschip
Straat Freetown 1963-1973 Vrachtschip
Straat Fremantle 1964-1973 Vrachtschip
Straat Fresco 1973-1977 Vrachtschip
Straat Fukuoka 1973-1977 Vrachtschip
Straat Fushimi 1965-1977 Vrachtschip
Straat Futami 1965-1977 Vrachtschip
Straat Hobart 1968-1977 Vrachtschip
Straat Holland 1967-1977 Vrachtschip
Straat Hong Kong 1968-1977 Vrachtschip
Straat Honshu 1968-1977 Vrachtschip
Straat Johore 1957-1977 Vrachtschip
Straat Kobe 1971-1977 Vrachtschip
Straat Korea 1971-1977 Vrachtschip
Straat Lagos 1967-1977 Vrachtschip
Straat Le Maire 1967-1976 Vrachtschip
Straat Lombok 1957-1975 Vrachtschip
Straat Luanda 1967-1977 Vrachtschip
Straat Luzon 1967-1977 Vrachtschip
Straat Madura 1956-1974 Vrachtschip
Straat Magelhaen 1958-1977 Vrachtschip
Straat Makassar (Zie Tjinegara (2))
Straat Malakka 1947-1967 Vrachtschip
Straat Mozambique 1954-1977 Vrachtschip
Straat Nagasaki 1972-1977 Vrachtschip
Straat Nagoya 1971-1977 Vrachtschip
Straat Napier 1972-1977 Vrachtschip
Straat Nassau 1972-1977 Vrachtschip
Straat Rio 1960-1977 Vrachtschip
Straat Singapore 1957-1977 Vrachtschip
Straat Soenda 1947-1967 Vrachtschip
Straat Talbot 1970-1977 Vrachtschip
Straat Tanga 1971-1972 Vrachtschip
Straat Tauranga 1970-1977 Vrachtschip
Straat Torres 1956-1975 Vrachtschip
Straat Towa 1966-1977 Vrachtschip
Straat van Diemen 1959-1977 Vrachtschip
Tasman 1947-1955 Passagiersschip
Tegelberg 1938-1968 Passagiersschip
Tjibadak 1929-1947 Vrachtschip
Tjibesar 1922-1947 Vrachtschip
Tjibodas (1) 1906-1931 Vrachtschip
Tjibodas (2) 1947-1969 Vrachtschip
Tjikampek (1) 1927-1932 Vrachtschip
Tjikampek (2) 1945-1970 Vrachtschip
Tjikandi 1921-1942 Vrachtschip
Tjikarang 1922-1942 Vrachtschip
Tjikembang (2) 1914-1939 Vrachtschip
Tjikini (1) 1907-1931 Vrachtschip
Tjikini (2) 1940, werd nooit afgebouwd Vrachtschip
Tjilatjap 1903-1926 Vrachtschip
Tjileboet 1918-1942 Vrachtschip
Tjiliwong (1) 1905-1932 Vrachtschip
Tjiliwong (2) 1959-1972 Vrachtschip
Tjiluwah 1950-1972 Passagiersschip
Tjimahi 1903-1915 Vrachtschip
Tjimanuk (1) 1911-1947 Vrachtschip
Tjimanuk (2) 1959-1972 Vrachtschip
Tjimenteng (1) 1926-1932 Vrachtschip
Tjimenteng (2) 1946-1947 Vrachtschip
Tjinegara (1) 1931-1942 Vracht/Passagiersschip
Tjinegara (2) 1956-1971 (voorheen Straat Makassar) Vracht/Passagiersschip
Tjipanas (1) 1903-1947 Vrachtschip
Tjipanas (2) 1948-1967 Vrachtschip
Tjipondok (1) 1926-1934 Vrachtschip
Tjipondok (2) 1947-1971 Vrachtschip
Tjisadane 1931-1947 Vrachtschip
Tjisalak 1917-1944 Vrachtschip
Tjisaroea 1926-1942 Vrachtschip
Tjisondari (1) 1915-1939 Vrachtschip
Tjisondari (2) 1955-1957 Vrachtschip
Tjitarum (1) 1910-1931 Vrachtschip
Tjitarum (2) 1959-1975 Vrachtschip
Tjitjalengka 1939-1947 Passagiersschip
Tjiwangi 1950-1974 Passagiersschip
Van Cloon 1954 Vrachtschip
Van Heutsz 1947-1956 Vracht/Passagiersschip
Van Neck 1954 Vrachtschip
Van Noort 1954 Vrachtschip
Van Riebeeck 1967-1969 Vrachtschip
Van Waerwijck 1954-1966 Vrachtschip
Westertoren 1954 Olietanker
[bewerken | brontekst bewerken]