Kula (ritueel)

Kula is een jaarlijks terugkerend magisch ritueel waarbij waardevolle voorwerpen in een wijde ring van eilanden in Zuidoost-Melanesië met de klok mee of tegen de klok in volgens een vaste route worden uitgewisseld. Rode schelpenkettingen worden kloksgewijs geruild, terwijl witte armbanden de andere richting opgaan. Omdat in principe een gesloten ruilcircuit wordt gevormd, komen de meeste voorwerpen uiteindelijk weer bij de oorspronkelijke bezitter terecht. Soms gebeurt dit pas na een aantal jaren.

Het ritueel wordt uitgevoerd volgens vaste regels en voorschriften. Afwijken hiervan kan kwalijke gevolgen hebben voor de overtreder. Ook gelden er een aantal taboes.

De kula begint met een expeditie van kano's naar een ander eiland. Hier vindt de ceremoniële uitwisseling van de voorwerpen plaats. Bij de uitwisseling worden soms mythische verhalen verteld. Meestal gaat een deelnemer aan de kula een vaste ruilrelatie aan met degene waarmee hij sieraden uitwisselt. Vrijwel elke handeling bij de transactie wordt omgeven door magie.

Het doel van dit ritueel is om het eigen prestige te vergroten, de onderlinge banden te versterken, vaste handelspartners te vinden en de vrede te bewaren. In sommige opzichten heeft het veel weg van een spel.

Het is uitvoerig beschreven door de Britse antropoloog van Poolse afkomst Bronisław Malinowski in Argonauts of the Western Pacific: An Account of Native Enterprise and Adventure in the Archipelagoes of Melanesian New Guinea (1922).