RIG-I-like receptor
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/RIG-I_like_receptors_Figure_1.jpg/270px-RIG-I_like_receptors_Figure_1.jpg)
RIG-I-like receptoren (retinoic acid-inducible gene), afgekort als RLRs, zijn een groep van intracellulaire pattern-recognition-receptors die een belangrijke rol spelen in de herkenning van virussen.[1] Het eiwit RIG-I is de best gekarakteriseerde receptor in de RLR-familie. Samen met MDA5 en LGP2 zijn deze receptoren belangrijk voor het in gang zetten van de aangeboren immuunrespons tegen virussen in de meeste lichaamsweefsels van gewervelden.
RIG-I-like receptoren behoren tot de RNA-helicases. RIG-I en MDA-5 kunnen een binding aangaan met dubbelstrengse RNA-moleculen, die accumuleren in de cel tijdens infectie met RNA-virussen.[2] Dubbelstrengs RNA komt onder normale omstandigheden niet of nauwelijks voor in dierlijke cellen, waardoor RIG-I-like receptoren een (globaal) onderscheid kunnen maken tussen viraal en lichaamseigen RNA. RIG-I-like receptoren vormen een frontlijn van de antivirale afweer.
Antivirale respons[bewerken | brontekst bewerken]
Wanneer RIG-I-like receptoren een lichaamsvreemd dubbelstrengs RNA op het spoor komen, slaan ze alarm en zetten ze een signaalcascade in gang waarbij verschillende signaaleiwitten elkaar beurtelings activeren. Wanneer RIG-I of MDA-5 een viraal RNA detecteren, ontvouwen ze hun zogenaamde CARD-domeinen, die een interactie aangaan met het signaaleiwit MAVS. Naar MAVS worden diverse andere signaaleiwitten gerekruteerd, zoals TRAF3 en het IKKε/TBK1-complex. Uiteindelijk worden de transcriptiefactoren IRF3 of IRF7 geactiveerd die de expressie van type-I-interferonen en andere ontstekingsbevorderende cytokinen stimuleren.[2] Deze worden uitgescheiden door de cel en alarmeren naburige cellen dat er een virusinfectie gaande is. Het resultaat is dat deze cellen hun antivirale afweermechanismen inschakelen.
Regulatie[bewerken | brontekst bewerken]
Om overmatige of onbedoelde activatie van de RLR-pathway te voorkomen, is het van belang dat de RIG-I-like receptoren strikt worden gecontroleerd door regulerende mechanismen. Wanneer RLRs in de afwezigheid van een virusinfectie actief zijn, kan een steriele of chronische interferonrespons ontstaan.[2] Een van de manieren waarop RIG-I-like receptoren gereguleerd worden is door middel van posttranslationele modificaties zoals fosforylering of ubiquitinering. Er zijn ook aanwijzingen dat niet-coderende RNA-moleculen, zoals vault RNA, een rol spelen in de regulatie van RLRs.[3]
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Referenties
- ↑ (en) Loo Y, Gale M. (2011). Immune Signaling by RIG-I-like Receptors. Immunity 34 (5): 680–692. PMID: 21616437. DOI:10.1016/j.immuni.2011.05.003.
- ↑ a b c (en) Rehwinkel J, Gack MU. (2020). RIG-I-like receptors: their regulation and roles in RNA sensing. Nature Reviews Immunology 20 (9): 537–551. PMID: 32203325. DOI:10.1038/s41577-020-0288-3.
- ↑ (en) Stok JE, Vega Quiroz ME, van der Veen AG. (2020). Self RNA Sensing by RIG-I–like Receptors in Viral Infection and Sterile Inflammation. The Journal of Immunology 205 (4): 883–891. DOI:10.4049/jimmunol.2000488.