Naar inhoud springen

Maagdenburger halve bollen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Encycloon (overleg | bijdragen) op 2 feb 2019 om 14:39. (→‎Wetenswaardigheden)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Schematisch:
- blauw: twee holle halve bollen,
- rood: afdichting,
- geel: afzuigen van de lucht.
Originele Maagdenburgse halve bollen met vacuümpomp, in het Deutsches Museum te München

De Maagdenburger halve bollen zijn twee losse halve bollen van sterk materiaal die tegen elkaar aan worden gehouden, waarna de ruimte binnen de zo ontstane bol vacuüm wordt gezogen. Door de luchtdruk op het buitenoppervlak blijven de halve bollen tegen elkaar aangedrukt.

Deze proef werd door Otto von Guericke, de toenmalige burgemeester van het Duitse Maagdenburg, in 1654 voor het eerst uitgevoerd. Zestien paarden waren niet in staat de twee bolhelften met een diameter van circa 50 cm van elkaar te scheiden. De kracht die overwonnen had moeten worden, bedroeg dan ook ruim 20.000 N, wat gelijk is aan het gewicht van een massa van 2 ton. Von Guericke demonstreerde zodoende de grootte van de luchtdruk op grondniveau, die het gevolg is van het gewicht van de aardatmosfeer. Von Guericke heeft zich ontwikkeld tot de grondlegger van de vacuümtechniek.

Wetenswaardigheden

  • Drs. P doet in zijn liedje 'Maagdenburger halve bollen' het hele proces uit de doeken.
  • Gerrit Komrij debuteerde in 1968 met de dichtbundel Maagdenburgse halve bollen.
Zie de categorie Magdeburg hemispheres van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.