Classificeerder
Een classificeerder of maatwoord is een woord of gebonden morfeem dat wordt gebruikt om de hoeveelheid van de referent van een zelfstandig naamwoord nader te specificeren.
Definitie
[bewerken | brontekst bewerken]Classificeerders hebben overeenkomsten met telwoorden. Classificeerdersystemen moeten worden onderscheiden van nominale klassen, waarbij zelfstandige naamwoorden eerder naar morfologie dan naar betekenis worden geclassificeerd. Classificeerders worden, in tegenstelling tot wat bij de markeerders van nominale klassen het geval is, niet beschouwd als grammaticale, maar als lexicale eenheden. Over het algemeen zijn het ook aparte lexemen. Wel vormen classificeerders en nominale klassen een soort van continuüm waarbinnen evolutie van de ene naar de andere soort mogelijk is, meestal in de richting van een nominale klasse.
Een classificeerder congrueert niet met het zelfstandig naamwoord waar bij het hoort als zodanig, maar met de referent van dat woord.
Voorbeelden van talen met classificeerdersystemen zijn: de Chinese talen, het Japans, Koreaans, Perzisch, de Austronesische talen, Mayatalen en sommige zuidelijke Athabaskische talen. Een taal kan tot enkele honderden classificeerders bevatten.
Voorbeelden
[bewerken | brontekst bewerken]Indo-europese talen
[bewerken | brontekst bewerken]- Nederlands: Een blad A4, twee man personeel
- Engels: a pair of trousers — een broek, a loaf of bread — een brood
- Perzisch: چهار حلقه لاستیک lett. "vier - ringvormenclassiceerder - band" — vier banden
Oost-aziatische talen
[bewerken | brontekst bewerken]Chinees
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Chinees maatwoord voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In Chinese talen is er een classificeerder voor mensen. Daarnaast zijn er de volgende classificeerders voor respectievelijk bomen, vogels en rivieren:
- 3 ge xuésheng (三個學生) lett. "3 - mensenclassificeerder - student" — 3 studenten
- 3 kē shù (三棵樹) lett. "3 - bomenclassificeerder - boom" — 3 bomen
- 3 zhī niăo (三隻鳥) lett. "3 - vogelclassificeerder - vogel" — 3 vogels
- 3 tiáo hé (三條河) lett. "3 - lange-golfachtige-vormenclassificeerder - rivier" — 3 rivieren
Wanneer op een vraag antwoord wordt gegeven, kan de referent soms helemaal worden weggelaten. Alleen het noemen van de classficeerder volstaat:
- V: duo shao tōng shui? (多少桶水?) — Hoeveel emmer (telwoord/classificeerder) water?
- A: liang tōng. (兩桶.) — Twee emmers
Vietnamees
[bewerken | brontekst bewerken]- 2 Con mèo lett. "2 - dierenclassificeerder - kat" — twee katten