Meester van de Antwerpse Aanbidding

Meester van de Antwerpse Aanbidding
Persoonsgegevens
Volledige naam	noodnaam, naam is onbekend
Geboren	vermoedelijk voor 1500
Overleden	vermoedelijk na 1520
Geboorteland	= ( Hertogdom Brabant); Habsburgse Nederlanden
Beroep(en)	Kunstschilder
Oriënterende gegevens
Stijl(en)	Noordelijke renaissance - Antwerps maniërisme - Vlaamse Primitieven
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

De Meester van de Antwerpse Aanbidding is een noodnaam voor een kunstschilder uit Antwerpen die in het eerste deel van de 16e eeuw, vermoedelijk tussen 1500 en 1520, actief was. Het is niet uitgesloten dat hij ook actief was in Brugge of Gent.^[1]

Naamgeving

Hij behoorde tot de groep van Antwerpse manieristen die hun naam kregen van Max Jakob Friedländer in 1915.^[2] Aan deze meester werd door Friedländer een groep van 10 werken toebedeeld (de D-groep)^[3] die hij de Groep van de Antwerpse Aanbidding noemde.

Stijlkenmerken

Hij schilderde onder meer de Antwerpse Aanbidding door de koningen (zie afbeelding), zijn eponiem werk. . Het Antwerps maniërisme komt hier tot uiting door de plooival van de kledij van de personages die ontsnapt aan Newtons Wetten van de zwaartekracht en hun weinig natuurlijke lichaamshoudingen. Het decor vertoont architectuur die aan de fantasie van de meester is ontsproten en zijn virtuositeit wil benadrukken. Ook in dit schilderij dragen de afgebeelde figuren exotische kleren en opzichtige hoofddeksels. Het doek werd geschilderd toen het Antwerps maniërisme zijn hoogtepunt beleefde, samen met de opkomst van de stad als metropool, en dit soort werken exporteerde men naar alle hoeken van Europa. Men kopieerde originele composities in varianten en recycleerde motieven. De verkoopbaarheid bepaalde het onderwerp en stijl.

Maar hoewel deze meester dezelfde stijl en compositieschema's gebruikt als zijn stadsgenoten uit die periode, kan men in zijn werk een grotere soepelheid, zin voor ruimtelijke ordening en meer logica in de vormgeving ontdekken. Deze meester levert werk af dat het commerciële massaproduct van zijn tijd toch iets overstijgt.^[4]

Werken

Hierbij vindt men een lijst van werken toegeschreven aan deze meester

Aanbidding door de koningen, ca. 1519, Antwerpen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten
Aanbidding door de koningen (inv. 2599), Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (het middenpaneel is zeer vergelijkbaar met dat van Antwerpen)
Aanbidding der wijzen (inv. 336), Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (het middenpaneel is zeer vergelijkbaar met dat van Antwerpen)
Vermenigvuldiging der Broden of Christus met de Kinderen, Keulen, Wallraf-Richartz-Museum
Maria Salome en haar familie, ca. 1520-1530, Antwerpen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten.
De presentatie in de tempel, De aanbidding van de herders en de annunciatie, eerste kwart 16de eeuw, Maastricht, Bonnefantenmuseum.
Koning David krijgt het water van de citerne van Bethlehem, ca. 1515-1520, Chicago (Illinois), Art Institute of Chicago.
Heilige Ambroius met stichter, Pavia, Museo Civico - Pinacoteca Malaspina
De Heilige Familie, Delft, Stedelijk Museum Het Prinsenhof

Weblinks

(nl) afbeeldingen van toegeschreven werken KIK-IRPA
(nl) Biografische gegevens op RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis.^[5]
(nl) Meester van de Aanbidding te Antwerpen op de website van Het Gulden Cabinet.
(nl) Aanbidding der wijzen op de website van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België.

Zie de categorie Meester van de Antwerpse Aanbidding van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

referenties

↑ Meester van de Aanbidding te Antwerpen op de website van Het Gulden Cabinet.
↑ Max J. Friedländer: Die Antwerpener Manieristen von 1520. In: Jahrbuch der königlich preußischen Kunstsammlungen 36 (1915), pp. 65–91, p. 65.
↑ Max J. Friedländer, 1915, pp. 80–81.
↑ D. De Vos, Meester van de Antwerpse Aanbidding, in: Anonieme Vlaamse Primitieven red. Aquilin Janssens de Bisthoven, Dirk De Vos, M. Baes-Dondeyne, Henri Pauwels, Brugge, 1969, pp. 156-157.
↑ Men kan klikken op het aantal treffers onder de titel 'Deze kunstenaar in andere databases', om de toegeschreven werken te bekijken.

[1] Meester van de Aanbidding te Antwerpen op de website van Het Gulden Cabinet.

[2] Max J. Friedländer: Die Antwerpener Manieristen von 1520. In: Jahrbuch der königlich preußischen Kunstsammlungen 36 (1915), pp. 65–91, p. 65.

[3] Max J. Friedländer, 1915, pp. 80–81.

[4] D. De Vos, Meester van de Antwerpse Aanbidding, in: Anonieme Vlaamse Primitieven red. Aquilin Janssens de Bisthoven, Dirk De Vos, M. Baes-Dondeyne, Henri Pauwels, Brugge, 1969, pp. 156-157.

[5] Men kan klikken op het aantal treffers onder de titel 'Deze kunstenaar in andere databases', om de toegeschreven werken te bekijken.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]