Naar inhoud springen

Mens erger je niet!

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Yt-power (overleg | bijdragen) op 17 apr 2017 om 17:55. (Strategie en tactiek)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Voor het boek en de film, zie Mens erger je niet (boek) en Mens erger je niet (film).
Mens erger je niet!
Speelbord met pionnen
Speelbord met pionnen
Aantal spelers 2, 3, 4 of 6
Leeftijd 5+
Portaal  Portaalicoon   Dagelijks leven
Speelbord
Close-up

Mens erger je niet! (of volgens de Nederlandse spellingregels mens-erger-je-niet) is een bordspel voor twee tot zes spelers.

De oorsprong van het spel ligt in India. Een vereenvoudigde versie van het traditionele Indiase spel Pachisi werd in 1896 onder de naam Ludo in Groot-Brittannië uitgebracht. Mens erger je niet! is de naam van dit spel in Nederland en Vlaanderen. De spelregels wijken iets af van Ludo. In Nederland wordt Mens erger je niet! door Jumbo op de markt gebracht.

Aantal spelers

De voorkant van het bord is geschikt voor 2 of 4 spelers, de achterkant voor 2, 3 of 6. Het is namelijk gewenst dat de spelers gelijkmatig langs het bord verdeeld zijn. Speelt men op de achterkant met vijf spelers, dan wordt een van de spelers niet direct door een andere speler achtervolgd, waardoor hij een oneerlijk voordeel heeft.

Spelregels

Bij dit spel heeft iedere speler vier pionnen die een ronde over het bord moeten maken om veilig op een van de eindcirkels te geraken. Eenmaal daar kan een pion niet meer worden verzet. Als dat met alle pionnen is gelukt, heeft men het spel gewonnen.

Elke speler heeft pionnen van een eigen kleur, een eigen beginpunt, en eigen eindcirkels waar andere pionnen niet mogen komen. De spelers gooien om beurten met een dobbelsteen en moeten een pion rechtsom het aantal cirkels verplaatsen dat de worp aangeeft. Wanneer een pion op een cirkel komt waar al een andere pion staat, dan wordt deze afgegooid (geslagen). Een afgegooide pion moet weer opnieuw in het spel worden gebracht en van voren af aan zijn ronde maken.

Als men het rijtje met de vier eindcirkels van de eigen kleur bereikt, mag men doortellend afhankelijk van het aantal gegooide ogen dit rijtje binnengaan. Het is niet verplicht om eerst 1 te gooien om het rijtje eindcirkels binnen te mogen lopen. Men zet het aantal stappen dat met de dobbelsteen is gegooid; als het eindpunt van de rij eindcirkels wordt bereikt, dan kan niet verder worden gezet

Zes

Wanneer een zes wordt gegooid moet de speler, indien voorradig, een nieuwe pion in het spel brengen. Daarna gooit hij nogmaals, en daarbij is hij verplicht met de zojuist net in het spel gekomen pion te spelen, met het risico een andere eigen pion af te gooien.

Wordt er een zes gegooid terwijl er geen nieuwe pionnen voorradig zijn, dan kan met een willekeurige pion gespeeld worden. Ook dan krijgt de speler een extra beurt en wordt er met een willekeurige pion gespeeld.

Strategie en tactiek

Hoewel Mens erger je niet! voornamelijk een geluksspel is, is het niet geheel ontbloot van strategische en tactische elementen. Deze komen voor zodra een speler twee of meer pionnen in het spel heeft en dus kan kiezen met welke pion hij speelt. Zo kan een speler proberen om:

  • zijn pionnen zo veel mogelijk buiten bereik van vijandelijke pionnen te houden;
  • een nog niet zo ver gevorderde pion laten staan om een vergevorderde pion van een tegenstander op te wachten;
  • een vijandelijke pion te achtervolgen;
  • geen pion op het startveld van een andere speler te zetten, maar juist een pion achter het startveld van die andere speler te houden.

In de laatste fase van het spel beschikt een speler die achterstaat (dus meer pionnen in het veld heeft) doorgaans over meer keuzemogelijkheden dan een speler die voorstaat. Zijn er meer dan twee spelers, dan kunnen die bovendien tijdelijk samenwerken (elkaar zo mogelijk niet afgooien). Het spel is dan ook vaak tot het einde toe spannend.

  • als je op je eigen pion terecht komt, als je bijv. 4 gooit, mag je de pion terug zetten en een andere pion pakken.

Aangepaste spelregels

Velen spelen dit spel met aangepaste regels. Een bekende variant is dat men niet hoeft te wachten op een zes, als men helemaal geen pion meer in het spel heeft. Soms staat men toe dat een pion ook achteruit mag slaan, of dat er binnen de eindcirkels gemanoeuvreerd wordt. Soms is er ook een blokkeerregel; als twee pionnen van dezelfde kleur op hetzelfde vakje terechtkomen, kunnen er geen andere pionnen langs, totdat een pion van een andere kleur op hetzelfde vakje als de "blokkeerder" komt.

Zie de categorie Mens erger je niet! van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.