Pipamperon
| Pipamperon | ||||
|---|---|---|---|---|
| Chemische structuur | ||||
| ||||
| Gebruik | ||||
| Toediening | Oraal | |||
| Databanken | ||||
| ATC-code | N05AD05 | |||
| PubChem | 4830 | |||
| Farmacotherapeutisch Kompas | Pipamperon | |||
| Chemische gegevens | ||||
| Molecuulformule | C21H30F1N3O2 | |||
| IUPAC-naam | 1-[4-(4-fluorophenyl)-4-oxo-butyl]-4- (1-piperidyl)piperidine-4-carboxamide | |||
| Molmassa | 375,480 g/mol | |||
| ||||
Pipamperon is een antipsychoticum (een butyrofenonderivaat) dat wordt gebruikt bij de behandeling van schizofrenie en moeite hebben om te kunnen slapen en/of wegens emotionele gebeurtenissen. Ook wordt het gebruikt bij agressie. Het wordt in de handel gebracht onder de merknaam Dipiperon door Janssen Pharmaceutica sinds 1960.
Dipiperon is te verkrijgen in tabletten en druppels. Een bijzonderheid is dat Dipiperon in lage dosering de stemming afvlakt en in hogere doseringen (>80mg) ook actief tegen psychosen werkt. Haloperidol is vaak beter geschikt tegen psychosen en schizotypisch gedrag. Het wordt in lage dosering ook voorgeschreven tegen agressie. Therapie is vaak beter omdat Dipiperon ook voor gewichtstoename zorgt en niet zelden tot morbide obesitas. De hoogste dosering is 360mg (9 tabletten) per etmaal, maar in dat geval is het verstandig om een ander antipsychoticum in te zetten. Het werkt zwak tegen psychosen en Dipiperon vlakt vooral de emoties af. Deze bijwerking zorgt voor veel ontrouw in het medicijn (staken). Vandaar dat psychiaters vaak kiezen voor sterkere antipsychotica zoals Haloperidol (Haldol) en steeds minder Risperidone (Risperdal) vanwege de enorme gewichtstoename.
Dipiperon wordt soms ook ingezet bij de behandeling van symptomen van een aan autisme verwante stoornis. Een dosering van 20-40mg per dag kan al effectief zijn in het gedrag en de onrust van mensen met autisme mits er geen psychose in beeld is. In dat geval voldoet een ander antipsychoticum beter. Een dosis van 20-40mg per dag zorgt zelden voor overgewicht. Pas bij hogere doseringen kan de patiënt flink aankomen door een veranderde stofwisseling. Vaak zien we dan een verhoogd gehalte aan triglyceriden in het bloed en een affiniteit tot de acetylcholine receptoren.