Radiator
Voor de gelijknamige band, zie Radiator (band).
.JPG)
Een radiator is een warmtewisselaar. Radiatoren worden gebruikt om warmte uit een doorstromende vloeistof af te staan aan langsstromende lucht. Radiatoren worden gebruikt in centrale verwarming (in Vlaanderen ook vaak chauffage genoemd) en in het koelsysteem van auto's, ze worden in het laatste geval radiateur genoemd.
Centrale verwarming
Een cv-radiator heeft, om de warmte-overdracht zo efficiënt mogelijk te maken, een zo groot mogelijk oppervlak. Dit zorgt voor een betere warmteafgifte. Men onderscheidt leden- en paneelradiatoren. Een ledenradiator of kolomradiator bestaat uit een rij aan elkaar gekoppelde verticale holle segmenten (de leden of kolommen). Het oppervlak van zo'n radiator is veel groter dan dat van een paneelradiator (ook wel plaatradiator genoemd), die bestaat uit een gesloten plaat die voorzien is van verticale kanalen. Om het oppervlak te vergroten, bestaat een paneelradiator vaak uit twee of drie van zulke platen. Om de convectie te vergroten, kunnen dunne geprofileerde platen achter of tussen de platen gemonteerd zijn, dit type radiator wordt soms ook wel 'convectorradiator' genoemd. Radiatoren zijn voorzien van een radiatorkraan, hiermee kan men de doorstroming van het opgewarmde water regelen.
De warmte-uitwisseling gebeurt doorgaans volgens het tegenstroomprincipe: het warme water stroomt van boven en koelt af naar onder toe, terwijl de opgewarmde lucht langs de radiator omhoog stroomt (omdat warme lucht een lagere dichtheid heeft dan koude lucht). De radiator verwarmt de ruimte door convectie en zo goed als niet door straling (dus radiatie), zoals volgt uit de Wet van Stefan-Boltzmann. Een betere benaming, hoewel ongebruikelijk, is dus eigenlijk convector.
Radiateur
In auto's wordt de radiateur gekoeld door de rijwind, daarnaast wordt deze ook geforceerd gekoeld door middel van een mechanisch of elektrisch aangedreven ventilator.
