Republikeinse Partij van Landbouwers en Boeren

Republikeinse Partij van Landbouwers en Boeren Republikánská strana zemědělského a malorolnického lidu Republikánska strana zemedelského a maloroľníckeho ľudu
Personen
Partijleider	(Lijst)
Geschiedenis
Opgericht	6 januari 1899
Opheffing	22 november] 1938
Algemene gegevens
Actief in	Tsjecho-Slowakije
Hoofdkantoor	Praag
Krant	Pĕtka
Richting	Centrumrechts
Ideologie	Agrarisme Conservatisme
Kleuren	​ Groen
Afkorting	RSZML
Jongerenorganisatie	Republikánský dorost československého venkova (Republikeinse Jongeren van het Platteland)
Internationale organisatie	Internationaal Agrarisch Bureau
Portaal    Politiek

Het logo van de partij, een klaver, aangebracht op de muur van een huis

De Republikeinse Partij van Landbouwers en Boeren (Tsjechisch: Republikánská strana zemědělského a malorolnického lidu, Slowaaks: Republikánska strana zemedelského a maloroľníckeho ľudu, RSZML) was een centrumrechtse agrarische politieke partij in Tsjecho-Slowakije die bestond tot aan het einde van de Eerste Tsjecho-Slowaakse Republiek in 1938. De partij beschikte over een sterke organisatie en veel agrarische standsorganisaties waren bij de RSZML aangesloten.

Geschiedenis

De Tsjechische Agrarische Partij (Česká strana agrární), opgericht in 1899, fuseerde in 1918 met een vergelijkbare agrarische partij in Slowakije tot de Republikeinse Partij van het Tsjecho-Slowaakse Platteland (Republikánská strana československého venkova). Op 29 juni 1922 werd de naam Republikeinse Partij van Landbouwers en Boeren (RSZML) aangenomen. De RSZML behoorde tijdens interbellum tot de grootste partijen in het parlement. Van 1922 tot 1938 bezette de partij zelfs de meeste zetels in de volksvertegenwoordiging. De agrarische partij was de motor achter de landhervorming (1919-1920) waardoor er een klasse van kleine en middelgrote boeren ontstond. De RSZML steunde protectionistische maatregelen om de belangen van de agrarische sector te behartigen. Haar aanhang bestond zowel uit kleine en middelgrote boeren, alsook eigenaren van grote boerenbedrijven. De partij was sterker in Tsjechië dan in Slowakije. Tussen 1922 en 1938 maakte de partij deel uit van alle regeringen van Tsjecho-Slowakije. Partijleiders Antonín Švehla en Rudolf Beran waren o.a. premier namens de RSZML. In 1938 steunde de partij het Verdrag van München, er van uitgaande dat daarmee de toekomst van Tsjecho-Slowakije verzekerd was. President Emil Hácha benoemde in 1938 Beran tot minister-president. Deze laatste introduceerde een tweepartijenstelsel met een rechtse en een links partij. De RSZML ging op in de rechtse partij, Partij voor Nationale Eenheid (Strana národní jednoty). Aan het begin van de Duitse bezetting (1939) werd het tweepartijenstelsel afgeschaft.

President Edvard Beneš van de Tsjecho-Slowaakse regering in ballingschap kwam in 1943 tijdens een ontmoeting met de leiders van de Communistische Partij van Tsjecho-Slowakije (KSČ) in Moskou overeen dat er in naoorlogse Tsjecho-Slowakije geen plaats zou zijn voor een heropgerichte agrarische partij.

Internationale affiliatie

De RSZML was medeoprichter van het Internationaal Agrarisch Bureau (1923), de Groene Internationale, een samenwerkingsverband van agrarische partijen in Europa.

Ideologie

De partij combineerde conservatisme, protectionisme en agrarisme. De RSZML was een voorstander van een unitair Tsjecho-Slowakije.

Verkiezingsresultaten

Kamer van Afgevaardigden

Jaar	%	Zetels	+/-
1920	9,74%	28 / 281	NIEUW
1925	13,66%	45 / 300	17
1929	15%	46 / 300	1
1935	14,3%	45 / 300	1

Senaat

Jaar	%	Zetels	+/-
1920	10,15%	14 / 142	NIEUW
1925	13,8%	23 / 150	9
1929	15,2%	24 / 150	1
1935	14,3%	23 / 150	1

Premiers namens de RSZML

• Antonín Švehla (1922-1926; 1926-1929)
• František Udržal (1929-1932)
• Jan Malypetr (1932-1935)
• Milan Hodža (1935-1938)
• Stefan Beran (1938-1939)

Partijleiders

• Antonín Švehla (1909-1933)
• Rudolf Beran (1935-1938)

Verwijzingen

Bronnen, noten en/of referenties