Rijksgraafschap Friedberg-Scheer

Friedberg-Scheer was een tot de Zwabische Kreits behorend rijksgraafschap binnen het Heilige Roomse Rijk.

Graafschap Friedberg

De burcht Friedberg in Beieren wordt in 1274 voor het eerst vermeld als middelpunt van het graafschap in de Tiengouw en de Ergouw. Het graafschap omvatte de bezittingen van de graven van Veringen-Nellenburg, die in 1282 aan koning Rudolf waren gekomen. De Habsburgers hebben het graafschap in 1315 onder de naam Friedberg verpand aan de graaf van Montfort. De graven van Montfort hebben het graafschap in 1369 verenigd met de heerlijkheid Scheer.

Heerlijkheid Scheer

In 1267 is de burcht Scheer in handen van Hugo van Montfort, die familie is van de paltsgraaf van Tübingen. In 1289 bevestigt koning Rudolf de stadsrechten van de nederzetting bij de burcht. In 1290 verwerft de koning de burcht en de stad van Hugo. Al in 1314 verpanden de Habsburgers het bezit weer aan de graven van Montfort. De graven van Montfort hebben de heerlijkheid in 1369 verenigd met het graafschap Friedberg.

Huis Waldburg

Het wapen van Waldburg (1450-1480)

In 1454 koopt Everhard I, drossaard van Waldburg het graafschap Friedberg-Scheer en in 1455 Sonnenberg in Vorarlberg van de graaf van Werdenberg. Everhard is de stichter van de tak Waldburg-Sonnenberg. Op 11 augustus 1463 wordt hij tot rijksgraaf van Sonnenberg verheven. In 1473 wordt de graaf echter uit Sonnenberg verdreven en komt dit gebied aan de Habsburgse graaf van Tirol.

Na het uitsterven van Waldenburg-Sonnenberg in 1511, valt Friedberg-Scheer aan de tak Waldburg-Trauchberg. In 1612 splitst deze tak opnieuw in Waldburg-Friedberg-Scheer en Waldburg-Trauchburg. Deze tak wordt op 27 september 1628 in de gravenstand verheven. De nieuwe tak Waldenburg-Friedberg-Scheer sterft op zijn beurt uit in 1717 en wordt opnieuw verenigd met Waldburg-Trauchberg.

In 1764 is het zeker dat het huis Waldburg-Trauchberg op korte termijn zal uitsterven en daarom wordt de opvolging geregeld in het reces van Scheer van 23 oktober 1764. Na het kinderloos overlijden van de rijks-erfdrost en graaf Leopold August te Friedberg en Trauchburg, vrijheer op Waldburg, heer te Scheer, Dürmentingen, te Bussen en Kissleg waren de naaste wettige verwanten:

• zijn broer Frans Karel, bisschop te Chiemsee, graaf te Trauchburg

en de verre verwanten uit de andere takken

• Frans Ernst, graaf van Waldburg-Wurzach
• Josef Frans, graaf van Waldburg-Wolfegg
• Gebhard Xavier, graaf van Waldburg-Waldsee

Na de dood van de bisschop van Chiemsee verkopen de andere graven op 22 oktober 1785 het hele graafschap Friedberg-Scheer met de heerlijkheden Dürmentingen en Bussen aan vorst Karl Anselm van Thurn und Taxis voor de som 2.100.000 gulden. In 1786 wordt de verkoop door de keizer goedgekeurd.

Huis Thurn und Taxis

Vorst Karel Anselm von Thurn und Taxis wordt door de koop rijksvorst en krijgt een zetel en een stem in de Rijksdag.

In de Rijnbondakte van 12 juli 1806 wordt de soevereiniteit over de landen van Thurn und Taxis overgedragen aan het koninkrijk Beieren, het koninkrijk Württemberg en het vorstendom Hohenzollern-Sigmaringen. Friedberg-Scheer gaat in die regeling deel uitmaken van Württemberg.

Lijst van regenten

regering	naam	geboren	overleden	familie
1454-1479	Everhard I		22-9-1479	Waldburg-Sonnenberg
1479-1511	Andreas		24-6-1511	zoon
1511-1557	Willem de Oudere	1470	17-3-1557	tak Waldburg-Trauchburg
1557-1566	Willem de Jongere	6-3-1518	17-1-1566	zoon
1566-1578	voogdij
1578-1612	Christof	24-8-1551	28-2-1612	zoon
1612-1652	Willem Hendrik	26-1-1580	7-5-1652	zoon
1652-1672	Christof Karel	24-8-1613	28-3-1672	zoon
1672-1679	Frans Eusebius Mathias		1679	zoon
1678-1717	Maximiliaan Wunibald	1647	16-4-1717	zoon
1717-1756	Josef Willem Eusebius	20-1-1694	19-3-1756	tak Waldburg-Trauchberg
1756-1764	Leopold August	29-9-1728	1-10-1764	zoon van broer
(1764-1772)	Frans Karel Eusebius	23-8-1701	6-7-1772	broer
1764-1785	erfgenamen
1785-1805	Karel Anselm	2-6-1733	13-11-1805	Thurn und Taxis
1805-1806	Karel Alexander	22-2-1770	15-7-1827	zoon