Brontekst bekijken van Sint Eustatius

{{Zie artikel|Zie [[Sint Eustatius (plantage)]] voor de gelijknamige, voormalige plantage in Suriname}}
{{Infobox regio
| naam      = Sint Eustatius
| altnaam   = Statia
| plaatskop = [[Caribisch openbaar lichaam]] van [[Nederland]] {{NL-VLAG}}
| flag = Flag of Sint Eustatius.svg
| vlagartikel = Vlag van Sint Eustatius
| coa = Sint Eustatius wapen.svg
| wapenartikel = Wapen van Sint Eustatius
| map = Location SintEustatius.png
| lat_deg = 17
| lat_min = 29
| lon_deg = 62
| lon_min = 59
| talen = [[Engels]], [[Nederlands]]
| hoofdstad = [[Oranjestad (Sint Eustatius)|Oranjestad]]
| religie = <small>23,8% [[Rooms-katholieke Kerk|Rooms-katholiek]]<br />21,4% [[Methodisme|Methodist]]<br />26,8% [[Zevendedagsadventisme|7e-dagsadventist]]<br />20,8% overig<br />17,2% geen</small>
| regeringsvorm = Openbaar lichaam in Nederland
| km2 = 21
| pctwater = -
| inwoners = 3142<ref name="StatLine-2022">{{Citeer web |url=https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83774NED/table?ts=1663134216890 |titel=Caribisch Nederland; bevolkingsontwikkeling, geboorte, sterfte en migratie |datum=2022-04-28 |website=[[StatLine]] |uitgever=[[Centraal Bureau voor de Statistiek]] |bezochtdatum=2022-09-14}}</ref>
| census = 2021<ref name="StatLine-2022" />
| dichtheid = 152
| munteenheid = [[Amerikaanse dollar]]
| valutacode = USD
| tijdzone = [[UTC−4|−4]]
| volkslied = [[Golden Rock (volkslied)|Golden Rock]]
| feestdag = [[16 november]] <small>([[Dag van de Vlag (Caraïben)|Statia Day]])</small>
| tld = [[.nl|nl]]
| landcode = BQ, BES, 535
| tel = +599 318
| detailkaart1 = [[Bestand:Caribbean - SSS Islands.PNG|260px]]
| detailkaart = Statiaparks.png
| detailkaartbijschrift = Sint Eustatius
| Amsterdamse code = 11253
| image1 = AgeSexPyramid 2023 Sint Eustatius.svg
| caption1 = Bevolkingspiramide
}}
[[Bestand:Nieuws uit de West, vliegtocht boven St. Eustatius en Saba Weeknummer 48-26 - Open Beelden - 59008.ogv|thumb|Bioscoopjournaal uit 1948. Luchtopnames van de eilanden Sint Eustatius en Saba.]]
[[Bestand:Fort Oranje.jpg|thumb|Fort Oranje domineert de Oranjebaai|260x260px]]
'''Sint Eustatius''' is een van de [[Bovenwindse Eilanden (Kleine Antillen)|Bovenwindse Eilanden]] in het [[Caribisch Nederland|Caribische deel van Nederland]] dat sinds 2010 een [[Caribisch openbaar lichaam|openbaar lichaam]] vormt. Het eiland wordt door de lokale bevolking '''Statia''' ({{IPA|ˈsteɪʃə}}) genoemd<ref>{{Citeer web |url=https://www.statiagovernment.com/about-st.-eustatius |titel=About St. Eustatius |datum=2020-01-06 |bezochtdatum=2023-05-06 |werk=www.statiagovernment.com |taal=en-GB}}</ref>, een naam die ook door de overige [[Caraïbisch]]e bevolking en [[Diaspora (antropologie)|diaspora]] wordt gebruikt.<ref>{{Citeer boek |titel=The First Salute: A View of the American Revolution. |url=https://www.google.nl/books/edition/The_First_Salute/BjnpuH99ZiUC?hl=nl&gbpv=0 |achternaam=Tuchman |voornaam=Barbara W. |datum=2011 |isbn=9780307798572}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://bij1.org/reactie-bij1-op-excuses-slavernijverleden/ |titel=Reactie BIJ1 op excuses slavernijverleden |website=[[BIJ1|bij1.org]] |datum=2022-12-19 |bezochtdatum=2023-05-06 |quote=Of dat we in de relaties met Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Statia en Saba niet langer geloven dat de eilanden iets verschuldigd zijn aan Nederland (zij het geld, dankbaarheid of steun), maar dat het juist andersom is; dat Nederland een schuld te vereffenen heeft tegenover hen.}}</ref> Het is gelegen in het noordoostelijk deel van de [[Caribische Zee]] en behoort samen met [[Saba]] en [[Sint Maarten (Caribisch eiland)|Sint Maarten]] tot de [[SSS-eilanden]]. De hoofdstad van Sint Eustatius is [[Oranjestad (Sint Eustatius)|Oranjestad]]. 

Op de oudste kaart waarop het eiland voorkomt heet het eiland Estatia. Later maakte men er [[Anastasia van Sirmium|Sint Anastatia]] en daarna het huidige [[Eustachius van Rome|Sint Eustatius]] van.<ref>{{Citeer boek|titel=De Bovenwindse Eilanden Sint Maarten - Saba - Sint Eustatius|auteurlink=|auteur=Dr. Joh. Hartog|medeauteurs=|taal=nl|url=|uitgever=De Wit N.V. Aruba Nederlandse Antillen|datum=1964|pagina's=pp.24-25|ISBN=}}</ref>

== Geschiedenis ==
Zie [[Geschiedenis van Sint Eustatius]] voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
=== Prekoloniale geschiedenis en kolonisatie ===
De vroegste bewoners waren [[Cariben (volk)|Cariben]]<ref>{{Citeer boek|titel=De Bovenwindse eilanden Sint Maarten - saba - Sint Eustatius|auteurlink=|auteur=Joh. Hartog|medeauteurs=|taal=nl|url=|uitgever=De Wit N.N. Aruba|datum=1964|pagina's=pp. 1-3|ISBN=}}</ref> die vermoedelijk uit het bekken van de Amazone kwamen en vanuit Venezuela via de [[kleine Antillen]] naar het noorden waren gemigreerd. In het begin van de twintigste eeuw zijn er nederzettingssporen ontdekt in Golden Rock en Oranjebaai.

[[Christoffel Columbus|Columbus]] was de eerste die Sint Eustatius in [[1493]] op de kaart zette. Bij diens aankomst was de oorspronkelijke bevolking al eerder vertrokken, mogelijk vanwege de natuurlijke omstandigheden (op het eiland was bijvoorbeeld geen zoet water beschikbaar).<ref>''Mare'' (14 maart 2019), [http://mareonline.nl/archive/2019/03/14/een-rots-van-drie-bij-zes-mijl 'Een rots van drie bij zes mijl'].</ref>

In [[1636]] werd het inmiddels onbewoonde eiland door de [[Nederland]]ers in bezit genomen. Volgens Franse bronnen hadden de Fransen er al in [[1629]] een klein [[Fort (vesting)|fort]] gebouwd, maar wegens gebrek aan natuurlijke [[bron (water)|waterbronnen]] het eiland weer verlaten. De Nederlanders ([[Zeeland (provincie)|Zeeuwen]]) bouwden een nieuw fort, het nog steeds bestaande [[Fort Oranje (Sint Eustatius)|Fort Oranje]] en losten het waterprobleem op door de aanleg van (ook nog steeds bestaande) regenbakken ([[Waterkelder|cisterne]]n).

=== Slavenhandel en vrijhaven ===
[[File:NL-HaNA 4.MIKO 339-groot.jpg|thumb|Kaart van het eiland St. Eustatius met een lijst van namen van eigenaars en eigendommen|260x260px]]
Sint Eustatius werd het meest winstgevende bezit van de [[West-Indische Compagnie]] (WIC) en een [[doorvoer]]haven van [[Afrika]]anse [[Slaaf (slavernij)|slaven]] in de [[Trans-Atlantische slavenhandel]]. Op het eiland werden plantages van [[suikerriet]], [[tabak]] en [[Indigofera|indigo]] aangelegd die met slavenarbeid werden bewerkt. Commandeur [[Jan de Windt]] stuurde in 1763 twee schepen naar [[Berbice]] om daar de [[slavenopstand van Berbice|slavenopstand]] te helpen onderdrukken. In 1774 waren er [[Plantages in Sint Eustatius|75 plantages op het eiland]] met namen als Gilboa, Kuilzak, Zelandia, Zorg en Rust, Nooit Gedacht, Ruym Sigt en Golden Rock.<ref>{{Citeer boek|titel=Geschiedenis van de Nederlandsche Bovenwindsche eilanden in de 18de eeuw|auteur=L. Knappert|taal=nl|uitgever=Martinus Nijhoff|datum=1932|pagina's=pp. 198-200}}</ref> Oranjestad was ook een [[vrijhaven]] en [[stapelplaats|stapelhaven]]. In de 18de eeuw werd het eiland wel de ''Gouden Rots'' genoemd. De hele benedenstad aan de Oranjebaai was volgebouwd met pakhuizen waar de meest luxe goederen lagen opgeslagen. In 1779 legden meer dan 3000 schepen uit Europa, Amerika en Afrika aan op de [[Rede (ankerplaats)|rede]] van [[Oranjestad (Sint Eustatius)|Oranjestad]], evenveel als in Amsterdam. Soms arriveerden er meer dan twintig schepen op een dag. Op de rede konden 200 schepen tegelijkertijd liggen.

Uit de glorietijd van het eiland resten nog de overblijfselen van zestien verdedigingswerken (voornamelijk open [[batterij (militair)|batterijen]]) in een ring om het eiland heen. Behalve Fort Oranje zijn dat Bourbon Battery, het [[Waterfort (Sint Eustatius)|Waterfort]] of de batterij Amsterdam, Fort Panga en de batterijen Jussac, Royal, Rotterdam, Tumble-down-Dick of Tommelendijk, Concordia, St. Louis, Corre Corre, [[Fort de Windt|De Windt]], Nassau, Dolijn, Bouillé en de resten van een onafgemaakte vluchtburg uit het eind van de 17de eeuw op de berg [[Gilboa Hill]].

=== Het eerste saluut ===
[[Bestand:Andrew Doria NH 85510-KN.jpg|thumb|300px|De ''Andrew Doria'' ontvangt op 16 november 1776 saluutschoten van Fort Oranje.]]
[[Bestand: Johannes de Graeff.jpg|thumb|300px|Gouverneur [[Johannes de Graaff]]]]
Toen de Amerikanen in 1776 hun [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog|vrijheidsstrijd]] tegen het [[Verenigd Koninkrijk]] begonnen, leverden de Nederlanders wapens aan hen via Sint Eustatius.<ref>Willem de Bruijn, ''De Gouden Rots. Hoe op St. Eustatius wereldgeschiedenis werd geschreven'', 2019. {{ISBN|9789463820103}}</ref> Het Amerikaanse marineschip ''Andrew Doria'', dat op 16 november 1776 met de nieuwe Amerikaanse ''[[Vlag van de Verenigde Staten#Grand Union Flag|Grand Union Flag]]'' in top de Gallows Bay kwam binnenzeilen en dertien [[saluutschot]]en afvuurde, kreeg in opdracht van gouverneur [[Johannes de Graaff]] elf saluutschoten van [[Fort Oranje (Sint Eustatius)|Fort Oranje]] als antwoord. Het was de eerste keer dat een buitenlandse mogendheid de vlag van de Verenigde Staten eerde met een saluut. De Amerikanen interpreteerden dit onmiddellijk als de eerste officiële erkenning van hun onafhankelijkheid. De Amerikaanse president [[Franklin Delano Roosevelt]] erkende het belang van deze gebeurtenis tijdens zijn bezoek aan de rede van Sint Eustatius in 1939 en bood het eiland een plaquette ter herinnering aan. Er staat onder andere op: "Here the sovereignty of the United States of America was first formally acknowledged to a national vessel by a foreign official." Het voorval leverde ook het onderwerp voor het laatste boek van [[Pulitzerprijs]]-winnares [[Barbara Tuchman]] ''First Salute: A View of the American Revolution'' (1988).

De Engelsen verklaarden hierop Nederland de oorlog (de [[Vierde Engels-Nederlandse Oorlog|Vierde Engelse Oorlog]]) en admiraal [[George Brydges Rodney]] nam in februari 1781 met een grote vloot Sint Eustatius in. Rodney plunderde het eiland en voerde een derde van de [[joden|joodse bevolking]] af naar het naburige [[Saint Kitts]]. Het vermogen van gouverneur De Graaff werd geconfisqueerd. De Graaff zelf moest mee naar Engeland, maar mocht hetzelfde jaar nog terugkeren naar Sint Eustatius.
Rodney maakte een nauwkeurige inventaris van zijn buit, inclusief de [[Slavernij|slaven]], teneinde deze te verdelen over zijn bemanning. Deze inventarisatie, de ''Rodney Roll'', is in het bezit van [[The National Archives (Verenigd Koninkrijk)|National Archives]] in [[Kew (Londen)|Kew]] bij Londen.<ref name=NRC20210422>
[https://www.nrc.nl/nieuws/2021/04/22/slavernijverleden-is-nu-tastbaar-online-a4041017# Online zoeken in het slavernijverleden]. NRC Handelsblad, 22 april 2021, pag. 3</ref>

=== Wisselende koloniale bezetting ===
Een afwisseling van Franse, Nederlandse en Engelse bezettingen volgde:<ref>{{Citeer boek|titel=De Bovenwindse eilanden Sint Maarten Saba Sint Eustatius|auteurlink=|auteur=Dr. Joh. Hartog|medeauteurs=|taal=nl|url=|uitgever=De Wit N.V. Aruba Nederlandse Antillen|datum=1964|pagina's=pp.715-720|ISBN=}}</ref>
* 1636-1665 Nederlands
* 1665-1666 Engels
* 1666-1668 Frans
* 1668-1672 Nederlands
* 1672-1679 Engels
* 1679-1689 Nederlands
* 1689-1690 Frans
* 1690-1696 Engels
* 1696-1781 Nederlands
* 1781-1781 Engels (februari-november)
* 1781-1784 Frans
* 1784-1795 Nederlands
* 1795-1801 Frans
* 1801-1802 Engels
* 1802-1810 Nederlands
* 1810-1816 Engels
* 1816-heden Nederlands

Na de val van [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] in 1815 kreeg Nederland in 1816 de voormalige koloniën in het Caribisch gebied van Groot-Brittannië terug. Deze werden in het begin beschouwd als drie [[West-Indië|West-Indische]] koloniën:
* [[Suriname]]
* [[Curaçao en Onderhorigheden]] (Nederlandse deel van de [[Benedenwindse Eilanden (Kleine Antillen)|Benedenwindse Eilanden]])
* [[Sint Eustatius en onderhorigheden]] (Nederlandse deel van de [[Bovenwindse Eilanden (Kleine Antillen)|Bovenwindse Eilanden]])

Door de teruggave van de koloniën door de Britten ([[Verdrag van Londen (1814)]]) werden Sint Eustatius, Sint Maarten en Saba weer Nederlands bezit, maar bleef de voertaal Engels. De afschaffing van de [[transatlantische slavenhandel]] en de openstelling van de havens van de Engels-Caribische eilanden zorgden ervoor dat de economie van Sint Eustatius in het slop raakte.

Om de bestuurskosten te verlagen werden de drie koloniën in 1828 teruggebracht tot één kolonie met een gouverneur-generaal in [[Paramaribo]]. In 1845 kwam men hier gedeeltelijk op terug omdat het besturen van de eilanden vanuit Suriname niet goed werkte. Vanaf dat jaar waren er weer twee West-Indische koloniën:
* Suriname
* Curaçao en Onderhorigheden (bestaande uit zowel de Bovenwindse als de Benedenwindse Eilanden).

=== Opstand van 1848 ===
[[File:Bovenstad, woonhuis aan pleintjes, voorzijde - 20651193 - RCE.jpg|thumb|Bovenstad, voormalig huis van gezaghebber Johannes de Veer waar de slavenopstand begon (foto uit 1989)]]
Na 1848 bestond de slavernij alleen nog op de Nederlandse en Deense Caribische eilanden wat voor onrust zorgde op de door Nederland gekoloniseerde eilanden. Als gevolg daarvan werd op 6 juni 1848 op Sint Maarten in een proclamatie verklaard dat de tot slaaf gemaakte Afrikanen als vrije personen zullen worden behandeld.<ref>Joh. Hartog. - De Bovenwindse eilanden Sint Maarten - Saba - Sint Eustatius. - De Wit N.V. Aruba, 1969, pp. 296-297</ref>

Ook op Sint Eustatius ontstond onrust. Op 12 juni 1848 verzamelde zich een groep vrije en tot slaaf gemaakte Afrikanen voor de woning van gezaghebber [[Johannes de Veer (1789-1872)|Johannes de Veer]] en eiste hun vrijheidsverklaring, verhoging van rantsoen en meer vrije uren.<ref>Joh. Hartog. - De Bovenwindse eilanden Sint Maarten - Saba - Sint Eustatius. - De Wit N.V. Aruba, 1969, pp. 298</ref> De gezaghebber sprak de groep toe maar die volhardde in zijn eisen. De schutterij werd gemobiliseerd en na overleg met de Koloniale Raad en de voornaamste ingezetenen werd door de gezaghebber tot een aanval besloten.<ref>A.f. Paula. - 'Vrije' slaven. Een sociaal-historische studie over de dualistische slavenemancipatie op Nederlands Sint Maarten 1816-1863. - Walburg Pers, 1993, p. 98</ref> Na nog een waarschuwing om de stad te verlaten of anders de gevolgen te ondervinden, werd het vuur op de groep geopend. De opstandelingen vluchtten de stad uit, twee of drie zwaar gewonden achterlatend. Vanaf een heuvel even buiten de stad bekogelden ze de schutterij met stenen en stukken rots. Een groep van 35 schutters bestormde de heuvel waarbij twee opstandelingen gedood werden en verschillende gewond raakten. De zes leiders van de opstand werden verbannen van het eiland en naar [[Curaçao]] overgebracht. Als belangrijkste leider van de opstand wordt [[Thomas Dupersoy]] beschouwd, een vrije Afrikaan. Van een van de andere leiders werd in 1851 een kennisgeving van overlijden aan zijn 'eigenaar' gezonden.<ref>Joh. Hartog. - De Bovenwindse eilanden Sint Maarten - Saba - Sint Eustatius. - De Wit N.V. Aruba, 1969, p. 298</ref> De grootste plantagehouders op Sint Eustatius besloten na de opstand om hun tot slaaf gemaakte arbeiders een zeker loon te geven uit vrees voor herhaling.

[[Bestand:Shackles-Sint Eustatius.jpg|miniatuur|Slavenhandboeien uit 1848 die moesten voorkomen dat Statiaanse slaven zouden vluchten naar het vrije St. Kitts.]]

=== Afschaffing slavernij ===
Op 1 juli 1863 werd de [[Afschaffing van de slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden|slavernij afgeschaft]]. Op de naburige Britse kolonie St. Kitts was dit al in 1833 gebeurd, wat tot succesvolle vluchtpogingen had geleid.<ref>Tentoonstelling Sint Eustatius Historisch Museum</ref>

Met de [[Nederlandse Grondwet#1922|herziening van de Nederlandse grondwet in 1922]] kwam de term 'kolonie' in die grondwet te vervallen. Pas op 23 april 1936 volgde de hiermee samenhangende herziening van wetten waarmee de staatsinrichting van Suriname en Curaçao werd aangepast. Zo werd de [[Koloniale raad (Curaçao)|Koloniale Raad]] vervangen door de [[Staten van Curaçao]]. Het parlement bestond uit vijftien leden, van wie er tien werden gekozen en vijf door de gouverneur werden aangewezen. In dat jaar werd ook ''[[Curaçao en Onderhorigheden]]'' omgedoopt tot het ''[[Gebiedsdeel Curaçao]]''.

In 1937 volgden de eerste verkiezingen, waaraan vanwege het toen geldende [[censuskiesrecht|census-]] en [[capaciteitskiesrecht]] voor mannen slecht ± 5 procent van de bevolking mocht meedoen. 

=== Periode na de Tweede Wereldoorlog ===
[[File:Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-20030068 Het vervoer van landbouwproducten per ezel Sint Eustatius Boy Lawson (Fotograaf).jpg|thumb|Vervoer van landbouwproducten per ezel (1964)]]
De [[Tweede Wereldoorlog]] zorgde voor een andere kijk op het Koninkrijk en het kolonialisme zoals dat tot 1939 had gefunctioneerd. Het '[[Gebiedsdeel Curaçao]]' en Suriname waren in die tijd de enige stukjes onbezet 'Nederland'. Koningin Wilhelmina kondigde via Radio Oranje in 1942 al meer zelfstandigheid aan voor de overzeese delen. In februari 1945 werd de naam van het [[Ministerie van Koloniën (Nederland)|Ministerie van Koloniën]] gewijzigd. Door de herziening van de grondwet in 1948 werd het ''[[Gebiedsdeel Curaçao]]'' vervangen door ''[[Nederlandse Antillen]]'' waarna alle Statenleden door middel van [[algemeen kiesrecht|algemene verkiezingen]] gekozen werden. Hiermee kwam aan de koloniale status formeel een einde. 

In 1948 waren intussen ook de onderhandelingen begonnen met Suriname en de Nederlandse Antillen. Op 15 december 1954 werd na acht jaar onderhandelen het [[Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden]], ofwel kortweg het Statuut, door [[Nederland]], [[Suriname]] en de [[Nederlandse Antillen]] ondertekend en daarmee bestond het [[Koninkrijk der Nederlanden]] voortaan uit drie landen. Koningin Juliana kondigde het Statuut op 15 december 1954 in de Ridderzaal plechtig af. Uitgangspunt in het Statuut was de gelijkwaardigheid van Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen (Nederlands-Nieuw-Guinea niet). De verjaardag van het Statuut wordt elk jaar op 15 december op Koninkrijksdag (Kingdom Day) gevierd. 

De Nederlandse Antillen kregen wat lokale zaken betrof in grote mate een eigen bestuur. De gezamenlijke aangelegenheden van het Koninkrijk zoals defensie en buitenlandse betrekkingen, werden in gezamenlijk overleg beslist. Tot [[1983]] was Sint Eustatius onderdeel van het eilandgebied [[SSS-eilanden|Bovenwindse Eilanden]], waar ook [[Saba]] en [[Sint Maarten (land)|Sint Maarten]] toe behoorden. In 1983 kreeg het een zelfstandige status als eilandgebied en een eigen zetel in de [[Staten van de Nederlandse Antillen]].

=== Sint Eustatius als openbaar lichaam ===
Met de [[staatkundige hervormingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden]] zijn op [[10 oktober]] [[2010]] de Nederlandse Antillen als land opgeheven. Sindsdien is Sint Eustatius rechtstreeks deel uit gaan maken van Nederland, net als de eilanden [[Bonaire]] en Saba. De drie eilanden worden aangeduid als [[Caribisch Nederland]] en ook wel als '''BES-eilanden'''. In Caribisch Nederland is op veel terreinen nog de aangepaste, voormalige wetgeving van de Nederlandse Antillen van toepassing. Op andere terreinen is de wetgeving aangepast naar Nederlands model, de zogenaamde BES-wetten. Het eiland is een [[Caribisch openbaar lichaam]], dat qua bevoegdheden vergelijkbaar is met een gemeente. De [[Rijksdienst Caribisch Nederland]], gevestigd op Bonaire, ondersteunt alle ministeries die werkzaam zijn op de drie eilanden. Sint Eustatius maakt geen deel uit van het [[Verdragen van Schengen|Schengen]]-gebied.
[[Bestand:NL-HaNA 4.MIKO 310-groot (1).jpg|geen|miniatuur|570x570px|De rede van Sint Eustatius in de 18de eeuw]]

== Geografie ==
[[Bestand:Quill dormant vulcano.jpg|thumb|De Quill domineert het aanzicht van Sint Eustatius, Cultuurvlakte en The Quill vanaf Gilboa Hill]]
Sint Eustatius bestaat uit een slapende [[vulkaan]] in het zuidoosten van het eiland, ''[[The Quill]]'' genaamd (verengelsing van de oorspronkelijk Nederlandse naam 'De Kuil') met een hoogte van 601 meter, en een ca. 200.000 jaar oud, uitgedoofd vulkanisch gebied in het noorden van het eiland rond de heuvel met de naam ''Bergje'' en een hoogte van 223 m. Rond Bergje liggen nog Boven, Gilboa Hill en Signal Hill. Tussen Signal Hill en The Quill ligt een betrekkelijk vlak terrein, de ''Cultuurvlakte'', waar ook het vliegveld en de zonnecentrale te vinden zijn. Over de eeuwen heen zijn verschillende [[historische kaarten van Sint Eustatius|landkaarten van Sint Eustatius]] gemaakt die nog steeds worden gebruikt bij archeologisch onderzoek. 

Sint Eustatius is een onderdeel van de Saint Kitts Bank dat bestaat uit Sint Eustatius, [[Saint Kitts]] en [[Nevis]]. Tijdens het [[Laatste Glaciale Maximum]] vormden ze één eiland. De eilanden worden gescheiden door ondiepe zee met een maximale diepte van 180 m.<ref>{{en}} Oscar Georg Bos et al., [https://www.researchgate.net/publication/329681762_Preliminary_checklist_of_extant_endemic_species_and_subspecies_of_the_windward_Saba_and_the_Saba_Bank_Preliminary_checklist_of_extant_endemic_species_and_subspecies_of_the_windward Preliminary checklist of extant endemic species and subspecies of the windward Saba and the Saba Bank)], oktober 2018, p.9</ref><ref>{{en}} Scott C. Pedersen et al., [https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1274&context=museummammalogy Bats of Sint Eustatius, Caribbean Netherlands], 2018, p.2, Occasional Papers #353</ref>

=== Klimaat ===
Sint Eustatius heeft een tropisch [[moessonklimaat]] en is gevoelig voor [[orkaan|orkanen]]. Op 5 september 1772 werden 300 huizen verwoest en ook diverse kerken en de [[synagoge]] werden niet gespaard. Met name de [[Grote Orkaan van 1780]] die tussen 10 en 16 oktober over het [[Caraïben|Caribisch gebied]] trok, trof Sint Eustatius hard. De grote orkaan staat bekend als de meest dodelijke in het Atlantische gebied ooit en maakte meer dan 27.500 slachtoffers<ref>National Hurricane Center, [http://www.nhc.noaa.gov/pastdeadlyapp1.shtml? The Deadliest Atlantic Tropical Cyclones, 1492-1996]</ref><ref>Hurrican Science, [http://hurricanescience.net/history/storms/pre1900s/1780/ 1780- The Great Hurricane of 1780]</ref> voornamelijk op de eilanden [[Barbados]], [[Saint Lucia|Sint Lucia]], [[Martinique]] en Sint Eustatius. In de literatuur wordt melding gemaakt van 4000 tot 5000 slachtoffers op St. Eustatius.<ref>Britannica, [https://www.britannica.com/event/Great-hurricane-of-1780 Great hurricane of 1780]</ref><ref>The Christian Science (CS) Monitor, [https://www.csmonitor.com/World/Asia-Pacific/2013/1112/Typhoon-Haiyan-What-are-the-strongest-and-most-destructive-tropical-cyclones-on-record/Great-Hurricane-of-1780 Typhoon Haiyan: What are the strongest and most destructive tropical cyclones on record?]</ref> Omdat in februari het jaar erop Sint Eustatius werd veroverd door [[George Brydges Rodney|admiraal Rodney]] tijdens de [[Vierde Engels-Nederlandse Oorlog|Vierde Engelse Oorlog]] is veel archiefmateriaal over deze dodelijke orkaan verloren gegaan.<ref>Sander ten Caat, [https://hdl.handle.net/1887/3448660 Goede buren? Noodhulp voor en door Nederlanders in het Caribisch gebied tijdens orkaanseizoenen in de late achttiende eeuw], 2021, Leidschrift, 36 (februari: Veerkracht en kwetsbaarheid. Natuurverschijnselen in historisch perspectief), 79-97.</ref> De orkanen van 1792, 1852 en 1928 richtten ook op grote schaal vernielingen aan. Na de orkaan van 1792 werd het dak van de synagoge niet meer gedicht omdat de joodse bevolking gedecimeerd was na de plundering van Rodney. De gereformeerde kerk verloor het dak bij de orkaan van 1852, alleen de muren stonden nog overeind.

=== Flora ===
De [[cactusfamilie]] wordt op Sint Eustatius vertegenwoordigd door de [[soort]] ''[[Melocactus intortus]]''. Deze cactus is een ''[[Melocactus|meloencactussoort]]'' die voorkomt op de droge hellingen van de eilanden Sint Eustatius, [[Saba]] en [[Sint Maarten (Caribisch eiland)|Sint Maarten]]. De plant [[Statia Morning Glory]] (''[[Ipomoea]] sphenophylla'' Urban), een plantensoort uit de [[Windefamilie]], is [[Endemie (biogeografie)|endemisch]] op het eiland en zeer zeldzaam. Er werd lange tijd gedacht dat de plant was uitgestorven. In 2014 kreeg deze de status van nationale bloem van Sint Eustatius.<ref>{{citeer web|url=https://caribischnetwerk.ntr.nl/2014/08/08/st-eustatius-krijgt-een-nationale-bloem/#:~:text=ORANJESTAD%20%E2%80%93%20Het%20College%20van%20Gedeputeerden,nationale%20bloem%20van%20het%20eiland|titel=St. Eustatius krijgt een nationale bloem|auteur=Kerkhof, John van|werk=Caribisch Netwerk|datum=8 augustus 2014|bezochtdatum=25 november 2020}}</ref> Coralita (''[[Antigonon leptopus]]'') is een [[invasieve soort]] (ooit geïmporteerde Mexicaanse tuinplant) uit de [[duizendknoopfamilie]] die verwilderd woekert op het eiland en inheemse soorten verdringt.<ref>[https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=26339 Drastische effecten van coralita op de biodiversiteit van insecten en spinnen. Gert van Maanen, Jasper Molleman en Wendy Jesse. Naturetoday, 17 juni 2020]</ref> In 2013 werd vastgesteld dat de Statia Milkweed (''[[Gonolobus]] aloiensis'') een endemische plant uit de [[maagdenpalmfamilie]] is die nergens anders voorkomt.<ref>{{en}} Alexander Krings & Franklin S. Axelrod (2013) Gonolobus aloiensis (Apocynaceae, Asclepiadoideae), a New Species from St. Eustatius. Systematic Botany (2013), 38(4): pp. 1132–1137 DOI 10.1600/036364413X674904 [https://web.archive.org/web/20170809044854/http://www.dcbd.nl/sites/www.dcbd.nl/files/documents/Gonolobus%20aloiensis%20%28Apocynaceae%2C%20Asclepiadoideae%29%2C%20a%20New%20Species%20from%20St.%20Eustatius.pdf online]</ref>

=== Fauna ===
[[Bestand:Grey Kingbird (Tyrannides).jpg|thumb|De grijze koningstiran komt algemeen voor op Sint Eustatius]]
[[Bestand:Iguana D Blijdorp 2019 4.jpg|thumb|Antillenleguaan van Sint Eustatius in Diergaarde Blijdorp]]
Sint Eustatius bevindt zich op de trekroute van [[bultrugwalvis]]sen. [[Zeelandia Beach]] is een beschermd gebied voor [[zeeschildpad]]den.

Op het eiland zijn vier soorten [[vleermuizen]] gevonden, de [[jamaicavruchtenvampier]] (''Artibeus jamaicensis''), ''[[Ardops nichollsi]]'', ''[[Brachyphylla cavernarum]]'' en ''[[Molossus molossus]]''. Er zijn voor zover bekend geen andere nog bestaande inheemse [[zoogdieren]], ook niet [[fossiel]].<ref>[http://biomicro.sdstate.edu/pederses/CARIBRES.html#eux De vleermuizen van Sint Eustatius]</ref>

De inheemse [[antillenleguaan]] wordt bedreigd door de geïmporteerde [[groene leguaan]].<ref name="van den BurgMeirmansvan Wagensveld2018">{{cite journal | last1 = van den Burg | first1 = Matthijs P | last2 = Meirmans | first2 = Patrick G | last3 = van Wagensveld | first3 = Timothy P | last4 = Kluskens | first4 = Bart | last5 = Madden | first5 = Hannah | last6 = Welch | first6 = Mark E | last7 = Breeuwer | first7 = Johannes A J | title = The Lesser Antillean Iguana (Iguana delicatissima) on St. Eustatius: Genetically Depauperate and Threatened by Ongoing Hybridization | journal = Journal of Heredity | date = 19 February 2018 | volume = 109 | issue = 4 | pages = 426–437 | issn = 0022-1503 | eissn = 1465-7333 | doi = 10.1093/jhered/esy008 | pmid = 29471487 | url = }}</ref> In 2018 werden vier antillenleguanen overgebracht naar [[Diergaarde Blijdorp]] voor een fokprogramma. Andere reptielen zijn de hierboven al vermelde zeeschildpadden, verder zijn er twee slangensoorten: de roodbuikgrasslang (''[[Alsophis rufiventris]]'') en de Leeward blindsnake (''[[Antillotyphlops geotomus]]'')<ref>Mysterieuze blinde slang ontdekt op Sint Eustatius [https://www.naturetoday.com/nl/nl/nature-reports/message/?msg=26061 naturetoday.com]</ref>, zijn er [[gekko]]'s, [[Pholidoscelis|ameiva]]- en [[anolis]]hagedissen. De Sint Eustatius-anolis (''[[Anolis bimacutatus]]'') komt ook voor op [[Nevis]] en Saint Kitts. Sinds enkele jaren hebben twee nieuwe niet-inheemse reptielen zich op het eiland gevestigd; ''[[Gymnophthalmus underwoodi| Underwood's brilteju]]'' en de gekko [[tjitjak]].<ref name="Caribbean Herpetology2023">{{cite journal | title = Establishment of the Smooth-scaled Tegulet (Gymnophthalmus underwoodi) and the Common House Gecko (Hemidactylus frenatus) on St. Eustatius | journal = Caribbean Herpetology | date = 31 January 2023 | pages = 1–6 | eissn = 2333-2468 | doi = 10.31611/ch.86 | pmid = | url =  |issn = 2333-2468 }}</ref>

De [[bruine pelikaan]], [[fregatvogel]] en [[roodsnavelkeerkringvogel]] nestelen op het eiland. Algemeen voorkomend is de [[grijze koningstiran]] (''Tyrannus dominicensis vorax''), het [[suikerdiefje]] en de [[granaatkolibrie]].

=== Natuurparken ===
Het eiland kent een drietal natuurparken - op land en in zee. Twee ervan hebben de status van [[nationaal park]]. Ze worden beheerd door de stichting [[STENAPA|St Eustatius National Parks Foundation]] (STENAPA). Deze gebieden zijn aangemerkt als belangrijk vogelgebied.

==== Sint Eustatius National Marine Park ====
Het [[Sint Eustatius National Marine Park]] werd opgericht in 1996 en strekt zich uit rond het hele eiland van de hoge waterlijn tot 30 m diepte contour. Het park heeft een oppervlakte van 27,5&nbsp;km² en beschermt een verscheidenheid aan habitats, met inbegrip van ongerepte koraalriffen, 18e-eeuwe scheepswrakken en moderne kunstmatige riffen om visserij en toerisme te bevorderen. Binnen het park zijn twee actief beheerde reservaten waarin vissen of verankering niet is toegestaan met als doelstelling de instandhouding van de mariene biodiversiteit, bescherming van de visbestanden en bevordering van duurzaam toerisme. Naast regelmatig ligplaatsonderhoud (duik-, snorkel- en jachtsites), patrouilles en onderzoek werkt het Marine Park nauw samen met drie lokale duikcentra om ervoor te zorgen dat de duikpraktijken niet te veel effect hebben op het rif. Het krioelt er van de zeepaardjes, roggen, haaien en zeeschildpadden.

==== Quill - Boven National Park ====
[[File:Hiking at Boven (8610826554).jpg|thumb|Wandelpad naar Boven]]
Nationaal park [[Quill/Boven National Park|Quill - Boven]] werd opgericht in 1997, is ruim 5&nbsp;km² groot en bestaat uit twee delen: de Quill, de slapende vulkaan zelf, en Boven. Samen vormen zij ongeveer 26% van de omvang van het eiland. De Quill is begroeid met tropisch regenwoud. Boven is een heuvelachtig savanneachtig gebied.

==== Miriam Schmidt Botanical Garden ====
[[Miriam C. Schmidt Botanical Garden]] werd opgericht in 1998. De tuin grenst aan het Quill National Park en strekt zich uit over de zuidelijke hellingen van de Quill.

== Archeologie ==
[[File:BlueBeadsStatia.jpg|thumb|Blauwe glaskralen gevonden op Sint Eutatius]]
Door haar turbulente geschiedenis is Sint Eustatius rijk aan archeologische vindplaatsen. Er zijn er bijna 300 gedocumenteerd.<ref>{{Citeer boek|titel=An Archaeological Assessment of St Eustatius, Netherlands Antilles|auteur=John Arnold Eastman|taal=en|serie=Dissertations, Theses, and Masters Projects|datum=1996|pagina's=vi}}</ref> Er wordt wel gezegd dat het eiland de hoogste concentratie archeologische vindplaatsen kent van elk gebied van vergelijkbare grootte.<ref>{{Citeer web |url=https://theshipwrecksurvey.com/underwater-archaeology-st-eustatius/ |titel=Gearchiveerde kopie |bezochtdatum=13 november 2021 |archiefdatum=9 april 2022 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220409180321/https://theshipwrecksurvey.com/underwater-archaeology-st-eustatius/ |dodeurl=ja }}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://edepot.wur.nl/557320|titel=Heritage on Statia|bezochtdatum=2023-06-27|datum=2021|werk=edepot.wur.nl|paginas=55|taal=en}}</ref> In de jaren twintig deed [[J. P. B. de Josselin de Jong]] archeologisch onderzoek naar [[Saladoïde cultuur|Saladoïde]] vindplaatsen op het eiland en in de jaren tachtig werd veel onderzoek gedaan door archeoloog Aad Versteeg van [[Universiteit Leiden]]. Rond 1981 startte, onder leiding van archeoloog Norman F. Barka, ook het [[College of William & Mary]] in [[Williamsburg (Virginia)|Williamsburg]] in de [[Verenigde Staten]] archeologisch onderzoek op Sint Eustatius. De gedocumenteerde archeologische locaties omvatten zowel prehistorische vindplaatsen, plantages, militaire vindplaatsen, commerciële handelsplaatsen (waaronder scheepswrakken), als stedelijke locaties (kerken, overheidsgebouwen, begraafplaatsen, woningen). Sinds 2004 doet de stichting [[St. Eustatius Center for Archaeological Research]] (SECAR) archeologisch‌ onderzoek op het eiland.

In juni 2021 raakte SECAR betrokken bij protesten tegen opgravingen op de 18e-eeuwse slavenbegraafplaats Golden Rock op het eiland. Het [[Ubuntu Connected Front]] en andere betrokken Statianen hekelden middels een petitie en brieven aan de overheid het niet betrekken van de inwoners bij het opgravingsproces.<ref>Kenneth Cuvalay, [https://ubuntuconnectedfront.com/opgravingen-op-st-eustatius-ontering-afrikaanse-voorouders-herhaalt-zich/ Ontering Afrikaanse voorouders herhaalt zich], ubuntuconnectedfront.com, 17-06-21</ref><ref>Regering St. Eustatius, [https://www.statiagovernment.com/news-and-tenders/news/2021/07/14/statia-suspends-archeological-dig-at-the-airport Statia suspends archaeological dig at the airport], statiagovernment.com, 14-07-21</ref><ref>Jan Meijer, [https://werkgroepcaraibischeletteren.nl/brief-uit-sint-eustatius-9/ Brief uit Sint-Eustatius], Caraïbisch Uitzicht, 11-10-21</ref> Het merendeel van de bevolking op Sint Eustatius stamt af van Afrikaanse slaven. [[Erfgoedparticipatie]], dus het betrekken van de gemeenschap van wie de voorouders of het cultureel erfgoed wordt opgegraven, is in de hedendaagse archeologie goed gebruik.<ref>[https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/erfgoedparticipatie-faro/verdrag-van-faro Erfgoedparticipatie]</ref> Voorts vallen archeologische opgravingen op Sint Eustatius onder de [[Monumentenwet BES]]<ref>{{Citeer web|url=https://wetten.overheid.nl/BWBR0028429/2010-10-10|titel=Monumentenwet BES|bezochtdatum=2023-09-03|datum=2010-10-10|werk=wetten.overheid.nl}}</ref> en niet onder de Nederlandse [[Erfgoedwet]]. De [[Vaste commissie voor Koninkrijksrelaties]] stelde vragen over de kwestie aan staatssecretaris [[Raymond Knops]].<ref>Staatssecretaris R.W. Knops, [https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2021Z17561&did=2021D37657 Reactie op verzoek TK-commissie over de stand van zaken voortgang opgravingen vliegveld Sint Eustatius], tweedekamer.nl, 08-10-21</ref> Een door de overheid van Sint Eustatius ingestelde [[Statia Heritage and Research Commission]] (SHRC) onderzoekt de aantijgingen van de protestgroepen en moet komen met aanbevelingen.<ref>Regering St. Eustatius, [https://www.statiagovernment.com/news-and-tenders/news/2021/09/22/statia-heritage-research-commission-officially-installed Statia Heritage Research Commission officially installed] statiagovernment.com, 22-09-21</ref>

== Demografie ==
Sint Eustatius had op 1 januari 2020 3139 inwoners. In 2020 had bijna 80% van de bevolking de Nederlandse nationaliteit. Ruim 16% had de Amerikaanse nationaliteit en bijna 6% die van de Dominicaanse Republiek. Ruim 52% van de bevolking spreekt meer dan één taal. De meest gesproken talen zijn [[Engels]] (92,7%), [[Nederlands]] (36%), [[Spaans]] (33,8%) en [[Papiaments]] (20,8%). De voertaal is voor 80,3% van de bevolking Engels.<ref>[https://opendata.cbs.nl/statline Centraal Bureau voor Statistiek (CBS)]</ref>

Het eiland telde in 1665 1600 inwoners en tijdens de grootste bloei in de jaren 1790 naar schatting 10.000. Na een bezetting door Fransen en de isolatie van het eiland door de Engelsen in het begin van de 19de eeuw (zie [[#Geschiedenis|Geschiedenis]]) daalde het inwonertal echter sterk: men vermeldt 7600 (3000 blanken, 600 kleurlingen en 4000 slaven) voor 1786 en 2591 voor 1817, waarvan "blanken 507, gecouleurde vrije lieden 336, slaven 1748". In 1850 bedroeg het inwonertal 1932, in 1890 1588 en in 1914 1437.<ref>Benjamins, H.D. en J. F. Snelleman (red.) ''Encyclopaedie van Nederlandsch West-Indië''. Martinus Nijhoff/E.J. Brill, Den Haag/Leiden 1914-1917</ref>

Op Sint Eustatius zijn naast de hoofdstad Oranjestad meerdere kernen, onder andere [[Concordia (Sint Eustatius)|Concordia]], Golden Rock, Bay Brow (bij het (enige) vliegveld, het ''[[F.D. Roosevelt Airport]]''), Princess, Lodi, Jeems, Cherry Tree, The Farm en Pleasures.
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="4" |Inwoners van Sint Eustatius (2020)<ref>{{Citeer web|url=https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83698NED/table?ts=1578654405815|titel=CBS Statline|bezochtdatum=2021-10-29|werk=opendata.cbs.nl|taal=nl}}</ref>
|-
!Geboorteland
!Aantal
![[Rijkswet op het Nederlanderschap|Nederlandse nationaliteit]]
!Andere nationaliteit
|-
|[[Bestand:Flag_of_Sint_Eustatius.svg|rand|20x20px|Vlag Sint Eustatius]] Sint Eustatius
|1082
|1072
|10
|-
|{{SX}}
|420
|403
|17
|-
|{{DO}}
|291
|116
|175
|-
|{{NL}}
|189
|189
| -
|-
|{{KN}}
|182
|171
|11
|-
|{{CW}}
|172
|172
| -
|-
|{{AW}}
|104
|103
|1
|-
|{{GY}}
|89
|38
|51
|-
|{{VS}}
|68
|26
|42
|-
|{{JM}}
|47
|21
|26
|-
|{{SR}}
|43
|37
|6
|-
|{{CN}}
|40
|12
|28
|-
|{{TT}}
|32
|8
|24
|-
|{{FR}}
|31
|13
|18
|-
|{{CO}}
|29
|2
|27
|-
|{{GT}}
|26
| -
|26
|-
|{{DM}}
|25
|13
|12
|-
|{{VE}}
|25
|2
|23
|-
|{{LC}}
|22
|10
|12
|-
|{{HT}}
|21
|12
|9
|-
|{{VK}}
|20
|13
|7
|-
|{{VC}}
|14
|8
|6
|-
|{{GP}}
|13
|8
|5
|-
|{{PE}}
|13
|3
|10
|-
|[[Bestand:Flag_of_Saba.svg|rand|20x20px|Vlag Saba]] [[Saba]]
|11
|11
| -
|-
|{{NI}}
|11
| -
|11
|-
|{{PT}}
|10
| -
|10
|-
|{{PH}}
|10
| -
|10
|-
|{{CH}}
|9
|2
|7
|-
|{{PR}}
|8
| -
|8
|-
|{{AI}}
|7
|3
|4
|-
|[[Bestand:Flag_of_Bonaire.svg|rand|20x20px|Vlag Bonaire]] [[Bonaire]]
|6
|6
| -
|-
|{{SV}}
|5
| -
|5
|-
|{{GD}}
|5
|1
|4
|-
|{{HN}}
|5
| -
|5
|-
|{{DE}}
|4
|1
|3
|-
|{{VI}}
|4
| -
|4
|-
|{{CA}}
|4
|3
|1
|-
|{{CU}}
|4
| -
|4
|-
|{{YU}}
|3
|3
| -
|-
|{{BE}}
|3
| -
|3
|-
|{{MS}}
|3
|2
|1
|-
|{{PA}}
|3
| -
|3
|-
|{{AG}}
|3
|3
| -
|-
|{{EC}}
|2
| -
|2
|-
|{{ID}}
|2
|2
| -
|-
|{{SE}}
|2
| -
|2
|-
|{{ES}}
|2
|2
| -
|-
|{{GI}}
|1
| -
|1
|-
|{{SU}}
|1
| -
|1
|-
|{{AT}}
|1
| -
|1
|-
|{{CI}}
|1
|1
| -
|-
|{{NG}}
|1
|1
| -
|-
|{{TZ}}
|1
|1
| -
|-
|{{UG}}
|1
|1
| -
|-
|{{JP}}
|1
| -
|1
|-
|{{SG}}
|1
| -
|1
|-
|{{TW}}
|1
| -
|1
|-
|{{VN}}
|1
|1
| -
|-
|{{BS}}
|1
| -
|1
|-
|{{BB}}
|1
|1
| -
|-
|{{MQ}}
|1
|1
| -
|-
|{{MX}}
|1
| -
|1
|-
!Totaal
!3139
!2498
!641
|}

== Bestuur ==
Het bestuur van het eiland bestaat uit een [[Eilandsraad (Caribisch Nederland)|eilandsraad]] en een [[bestuurscollege (Caribisch Nederland)|bestuurscollege]].

{| class="wikitable"
|+ Historisch verloop zetelverdeling eilandsraad
|-
!Partij!!1991!!1995!!1999!!2003!!2007!![[Eilandsraadsverkiezingen 2011|2011]]!![[Eilandsraadsverkiezingen 2015|2015]]!![[Eilandsraadsverkiezingen 2019|2019*]]!![[Eilandsraadsverkiezingen 2020|2020]]!![[Eilandsraadsverkiezingen 2023|2023]]
|-
|[[Democratische Partij (Sint Eustatius)|Democratische Partij]] (DP)||align= "right"|'''3'''|| align="right" |'''3'''|| align="right" |2||align="right"|'''3'''|| align="right" |'''4'''|| align="right" |'''1'''|| align="right" |2||align="right"|-||align="right"|2||align="right"|2
|-
|[[Progressive Labour Party]] (PLP)||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|2||align="right"|1||align="right"|1||align="right"|'''2'''|| align="right" |-||align="right"|'''3'''||align="right"|'''3'''
|-
|Sint Eustatius Alliance (SEA)||align="right"|2||align="right"|2||align="right"|'''3'''|| align="right" |0||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-
|-
|[[United People’s Coalition]] (UPC)||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|1||align="right"|1||align="right"|-||align="right"|0||align="right"|-
|-
|[[St. Eustatius Empowerment Party]] (STEP)||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|1||align="right"|0||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-
|-
|Statia Liberal Action Movement (SLAM)||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|0||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-
|-
|Rueben Merkman (onafhankelijk)||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|1||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-
|-
|[[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|-||align="right"|0
|-
|Totaal||align="right"|5||align="right"|5||align="right"|5||align="right"|5||align="right"|5||align="right"|5||align="right"|5||align="right"|-||align="right"|5||align="right"|5
|}

* * Op het openbare lichaam Sint Eustatius werden op deze datum in verband met bestuurlijk ingrijpen door Nederland geen eilandsraadsverkiezingen gehouden.

{{Zie ook|Zie ook: [[Lijst van politieke partijen op Sint Eustatius]].}}

=== Eilandsraad ===
{{Kolommen3|Kolom1=
'''Samenstelling eilandsraad 2015''':
* [[Clyde van Putten]] - PLP
* Rechelline Leerdam - PLP
* Rueben Merkman - UPC
* Adelka Spanner - DP
* Koos Sneek - DP
| Kolom2=
'''Samenstelling eilandsraad 2020''':
* Rechelline Leerdam - PLP
* Rueben Merkman - PLP
* Clyde van Putten - PLP
* Adelka Spanner - DP
* Koos Sneek - onafhankelijk (daarvoor DP)
| Kolom3=
'''Samenstelling eilandsraad 2023''':
* Rechelline Leerdam - PLP
* Glenville Schmidt - PLP
* Clyde van Putten - PLP
* Raquel Spanner-Carty - DP
* Mercedes Lopes-Spanner - DP
}}

=== Bestuurscollege ===
'''[[Bestuurscollege (Caribisch Nederland)|Bestuurscollege]] (samenstelling 2015-2018):'''
* [[Gezaghebber (Caribisch Nederland)|Gezaghebber]]: [[Julian Woodley]]
* [[Eilandgedeputeerde|Gedeputeerde]]: [[Astrid Tatum]] (PLP)
* [[Eilandgedeputeerde|Gedeputeerde]]: [[Reginald Zaandam]] (UPC)

'''[[Bestuurscollege (Caribisch Nederland)|Bestuurscollege]] (samenstelling 2023-2027):'''
* Regeringsfunctionaris: [[Alida Francis]]
* Plaatsvervangend regeringscommissaris: Nicoline van der Linden-Geertsema
* [[Eilandgedeputeerde|Gedeputeerde]]: [[Reuben Merkman]] (PLP)
* [[Eilandgedeputeerde|Gedeputeerde]]: [[Arlene Spanner-Schmidt]] (PLP)

=== Referendum status van Sint Eustatius ===
In het referendum dat op [[8 april]] [[2005]] op Sint Eustatius werd gehouden, koos de bevolking van het [[Eilandgebied van de Nederlandse Antillen|eilandgebied]] voor het behoud van de [[Nederlandse Antillen]]. Maar omdat alle andere eilanden de Nederlandse Antillen als staatkundige eenheid wilden verlaten, opteerde het eilandbestuur uiteindelijk voor rechtstreekse banden met Nederland.

{| class="wikitable"
|+ Uitslag referendum 8 april 2005
|-
!Optie!!Stemmen!!Percentage
|-
|A: behoud van de Nederlandse Antillen||align="right"|605||align="right"|76,6
|-
|B: rechtstreekse banden met Nederland||align="right"|163||align="right"|20,6
|-
|C: integratie in Nederland||align="right"|17||align="right"|2,2
|-
|D: onafhankelijkheid||align="right"|5||align="right"|0,6
|-
|Blanco en ongeldige stemmen||align="right"|?||align="right"|-
|-
|'''Opkomst'''||align="right"|'''790'''||align="right"|'''56,0'''
|}

Op [[11 oktober]] [[2006]] bereikte het toenmalige bestuurscollege van het eiland (samen met [[Saba]] en [[Bonaire]]) overeenstemming met Nederland over een nieuwe status als [[Caribisch Nederland|bijzondere gemeente]].

{{Zie ook|Zie ook: [[Staatkundige hervormingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden]].}}

=== Overname bestuur door Nederlandse regering ===
Op 2 februari 2018 heeft de [[staatssecretaris]] van Binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties, [[Raymond Knops]], een wetsontwerp strekkende tot ontbinding van de eilandraad en op non-actiefstelling van de waarnemend gezaghebber en gedeputeerden, de Tijdelijke wet taakverwaarlozing Sint Eustatius ingediend naar aanleiding van een onderzoek door een 'commissie van wijzen' onder leiding van [[Jan Franssen]]. De commissie stelde vast dat het bestuur op het eiland wordt gekenmerkt door machtsmisbruik, financieel wanbeleid en discriminatie. De wet maakt onder meer de benoeming van een regeringscommissaris mogelijk. Het wetsontwerp werd op 6 februari 2018 door beide kamers van de [[Staten-Generaal (Nederland)|Staten-Generaal]] behandeld en unaniem aangenomen.<ref>{{Citeer web|url=https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/wetsvoorstellen/detail?cfg=wetsvoorsteldetails&qry=wetsvoorstel%3A34877|titel=Wetsvoorstel: Tijdelijke wet taakverwaarlozing Sint Eustatius|bezochtdatum=2023-09-03|datum=2018-02-02|werk=tweedekamer.nl}}</ref><ref>[https://www.eerstekamer.nl/plenaire_vergadering/20180206 agenda Eerste Kamer 6 februari 2018]</ref>

Op grond van de wet werd de eilandsraad ontbonden, werden de eilandgedeputeerden van hun functies ontheven, en werd gezaghebber [[Julian Woodley]] van rechtswege ontslag verleend. In hun plaats werden [[Marcolino Franco]] en [[Mervyn Stegers]] als respectievelijk [[regeringscommissaris]] en plaatsvervangend regeringscommissaris benoemd om de orde op het eiland te herstellen. Op weg naar normalisatie van de bestuurlijke verhoudingen werden in september 2019, anderhalf jaar na de ingreep, verkiezingen aangekondigd voor een nieuwe eilandsraad.<ref>Koninkrijk.nu,
 [https://koninkrijk.nu/2020/01/18/aanloop-gefaseerde-verkiezingen-sint-eustatius-van-start/ Aanloop gefaseerde verkiezingen Sint-Eustatius van start], 18 januari 2020</ref> De nieuwe eilandsraad ging voorlopig onder de regeringscommissaris functioneren en kreeg alleen een controlerende taak middels het vragenrecht, het interpellatierecht en de mogelijkheid om moties in te dienen.<ref>[https://www.raadsleden.nl/actueel/nieuws/sint-eustatius-krijgt-eilandsraad-terug Sint Eustatius krijgt eilandsraad terug], Raadsleden.nl, 25 september 2019</ref> 

Per 15 februari 2020 zijn als nieuwe regeringscommissaris en plaatsvervangend regeringscommissaris benoemd [[Marnix van Rij]] en [[Alida Francis]].<ref>[https://antilliaansdagblad.com/sint-eustatius/20844-mike-franco-vertrekt-van-st-eustatius/ Mike Franco vertrekt van St. Eustatius, Antilliaans Dagblad], 24 januari 2020</ref> Bij de [[Eilandsraadsverkiezingen 2020|verkiezingen op 21 oktober 2020]] kwamen dezelfde partij en dezelfde personen als winnaar uit de bus, die vóór 2018 betrokken waren bij het bestuurlijk wanbeleid.<ref>{{Citeer web|url=https://koninkrijk.nu/2020/10/22/tegenvaller-voor-politiek-den-haag-plp-opnieuw-de-grootste-op-sint-eustatius/|titel=Tegenvaller voor politiek Den Haag: PLP opnieuw de grootste op Sint Eustatius|werk=Koninkrijk.nu|datum=22 oktober 2020|bezochtdatum=27 oktober 2020|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201026172012/https://koninkrijk.nu/2020/10/22/tegenvaller-voor-politiek-den-haag-plp-opnieuw-de-grootste-op-sint-eustatius/|archiefdatum=2020-10-26|dodeurl=nee}}</ref> Marnix van Rij vertrok op 18 april 2021 als regeringscommissaris vlak nadat in de [[Tweede Kamerverkiezingen 2021]] op 17 maart de nieuwe politieke partij [[Ubuntu Connected Front]] (UCF) de meerderheid van de stemmen haalde op Sint Eustatius met twee prominente lokale politici op de kandidatenlijst.<ref>{{Citeer web|url=https://www.nrc.nl/nieuws/2021/03/18/ubuntu-krijgt-505-procent-van-de-stemmen-op-sint-eustatius-a4036400|titel=Ubuntu krijgt 50,5 procent van de stemmen op Sint Eustatius|bezochtdatum=2021-03-21|werk=NRC|taal=nl|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221216204513/https://www.nrc.nl/nieuws/2021/03/18/ubuntu-krijgt-505-procent-van-de-stemmen-op-sint-eustatius-a4036400|archiefdatum=2022-12-16|dodeurl=nee}}</ref> Het CDA viel terug tot de helft van de stemmen.

Per 22 juni 2021 werden tot nieuwe regeringscommissaris en plaatsvervangend regeringscommissaris benoemd Alida Francis en Claudia Toet. Alida Francis was al plaatsvervangend regeringscommissaris onder Van Rij. Claudia Toet werd op 15 juni 2023 opgevolgd door Nicoline van der Linden-Geertsema. Zij vervult haar taken vanuit Nederland.

De regering van Sint Eustatius herwon haar volledige bevoegdheid om een eigen begroting op te stellen en uit te voeren per 20 juni 2023. Dit gebeurde door de ondertekening van het Koninklijk [[Decreet (staatsrecht)|Decreet]] voor artikel 15 van de Wet herstel voorzieningen Sint Eustatius (''Sint Eustatius Restoration Facilities Act'')<ref>[https://wetten.overheid.nl/BWBR0043889/2023-06-20 Wet herstel voorzieningen Sint Eustatius], Wettenbank Overheid.nl</ref> door [[Willem-Alexander der Nederlanden|koning Willem Alexander]].<ref>[https://www.statiagovernment.com/news-and-tenders/news/2023/07/10/statia-in-charge-of-its-own-budget-again Statia In Charge of Its Own Budget Again], Government Sint Eustatius (10 juli 2023)</ref>

== Economie en infrastructuur ==
De overheid (Rijksoverheid en openbaar lichaam Sint Eustatius) is de grootste werkgever op Sint Eustatius. De grootste private werkgever is de olieopslagterminal van investeringsmaatschappij [[Prostar Capital]]. Prostar nam in mei 2019 de terminal over van NuStar Energy die vanaf 2005 eigenaar was. De terminal kreeg de nieuwe naam 'GTI Statia'.<ref>{{Citeer web|url=https://www.bulktransporter.com/fleet-management/storage-terminals/article/21658141/prostar-completes-250-million-purchase-of-st-eustatius-facility|titel=Prostar completes $250 million purchase of St Eustatius facility|bezochtdatum=2020-07-09|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|werk=|uitgever=|taal=en|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200713203348/https://www.bulktransporter.com/fleet-management/storage-terminals/article/21658141/prostar-completes-250-million-purchase-of-st-eustatius-facility|archiefdatum=2020-07-13|dodeurl=nee}}</ref>

=== Petrochemische op- en overslag ===
De olieterminal (een los- en opslagplaats voor aardolie) van het Amerikaanse bedrijf Prostar Capital is de belangrijkste economische pilaar op Sint Eustatius en wordt gebruikt voor de opslag van olie- en/of petrochemische producten. Vanuit [[olietank]]s worden deze producten meestal getransporteerd naar de [[olietanker]]s ten behoeve van eindgebruikers of andere opslagfaciliteiten. De olietanks staan bovengronds en hebben vele portalen naar pijpleidingen voor het doorsluizen van de olieproducten. De terminal telt 60 tanks met een totale opslagcapaciteit van 14 miljoen [[vat (eenheid)|vaten]] [[aardolie]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.bulktransporter.com/fleet-management/storage-terminals/article/21658141/prostar-completes-250-million-purchase-of-st-eustatius-facility|titel=StackPath|bezochtdatum=2020-07-09|werk=www.bulktransporter.com|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200713203348/https://www.bulktransporter.com/fleet-management/storage-terminals/article/21658141/prostar-completes-250-million-purchase-of-st-eustatius-facility|archiefdatum=2020-07-13|dodeurl=nee}}</ref> In juni 2020 sloot energie- en grondstoffenbedrijf Vitol een overeenkomst met Prostar voor de exploitatie van de terminal op het eiland.<ref>{{Citeer web|url=https://www.tankstoragemag.com/2020/06/02/prostar-capital-and-vitol-sign-new-deal-for-gti-statia-terminal/|titel=Prostar Capital and Vitol sign new deal for GTI Statia terminal|bezochtdatum=2020-07-09|datum=2020-06-02|werk=Tank Storage Magazine|taal=en|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200711201306/https://www.tankstoragemag.com/2020/06/02/prostar-capital-and-vitol-sign-new-deal-for-gti-statia-terminal/|archiefdatum=2020-07-11|dodeurl=nee}}</ref>

=== Haven ===
{{Zie hoofdartikel|Haven van Sint Eustatius}}
De ligging van Sint Eustatius is gunstig in het Caribisch gebied en het eiland heeft zich mede daardoor kunnen ontwikkelen tot een grote [[haven]] op het gebied van overslag van [[aardolie]]. De tankers leggen aan de pier van de terminal aan of blijven voor de kust liggen en worden aangesloten op twee drijvende afmeerpunten die met [[pijplijn]]en met de terminal zijn verbonden. De grootste [[olietanker]]s, tot 520.000 [[Tonnenmaat|dwt]], kunnen olie afleveren dan wel geladen worden bij de terminal. Er zijn plannen om de haven te verzelfstandigen hetgeen van belang is voor de lokale en (Caribisch-)Nederlandse economie.

=== Luchthaven ===
{{Zie hoofdartikel|F.D. Roosevelt Airport}}
F.D. Roosevelt Airport is het vliegveld op Sint Eustatius.
Het vliegveld ligt in een vallei in het midden van het eiland en kan alleen worden aangedaan met kleinere vliegtuigen, waaronder de Twin Otter. Winair voert dagelijks meerdere vluchten uit naar Sint Maarten.
De landingsbaan van het vliegveld is ongeveer 1300 meter lang. Het vliegveld is vernoemd naar Franklin Delano Roosevelt, de Amerikaanse president van wie voorouders in de 18de eeuw op het eiland woonden.

=== Elektriciteit en drinkwater ===
[[Bestand:Aerial view on the solar park on Sint Eustatius.jpg|thumb|De zonneweide van Sint Eustatius in 2016.]]
Het bedrijf Statia Utility Company N.V. verzorgt de elektriciteitsvoorziening van het eiland. Ook voorziet het in drinkwater per tankauto en op een deel van het eiland via een waterleidingnetwerk. De elektriciteitsvoorziening wordt in hoog tempo [[duurzame energie|verduurzaamd]]. Tot 2016 werd er alleen maar elektriciteit opgewekt met [[aggregaat (generator)|dieselgeneratoren]]. In maart 2016 is een [[fotovoltaïsche cel|fotovoltaïsche]] zonneweide van 1,89 [[MWp]] in gebruik genomen die 23% van de gehele elektriciteitsvraag verzorgde. Deze is in november 2017<ref>[https://www.trouw.nl/groen/sint-eustatius-haalt-nu-al-de-helft-van-de-stroombehoefte-uit-zon~a440121e/ Sint Eustatius haalt helft van de stroombehoefte uit de zon ] ''Artikel in dagblad Trouw, 3 november 2017''</ref> uitgebreid met nog eens 2,26 MWp, in totaal zijn er nu 13.310 [[zonnepanelen]], goed voor een vermogen van 4,15 MWp. De zonnecentrale is gekoppeld aan een [[lithium-ion-accu]]buffer van 2,6 MW / 5,9 MWh die zowel de piekfluctuaties afvlakt als het overschot aan stroomproductie van overdag opslaat en ‘s avonds levert. Op een zonnige dag kunnen de dieselgeneratoren van 9 tot 20 uur uit. De gehele centrale kan op jaarbasis 46% van de elektriciteit van het eiland als duurzame zonnestroom leveren.<ref>[https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-799717.pdf Duurzame en betaalbare energie in Caribisch Nederland ]</ref><ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20171206005740/http://bes-reporter.com/index.php/2017/11/14/new-solar-park-supplies-entire-statia-electricity/ BES-reporter.com 14 nov 2017]</ref> Na een piek van 45,5% in 2018, zakte het aandeel geleidelijk tot 28,7% in 2022.<ref name="CBS_elektriciteit">{{Citeer web|url=https://longreads.cbs.nl/the-caribbean-netherlands-in-numbers-2023/has-electricity-production-from-renewable-sources-increased/|titel=The Caribbean Netherlands in numbers 2023: Has electricity production from renewable sources increased?|bezochtdatum=2023-12-15|werk=longreads.cbs.nl|taal=en}}</ref>
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="5" |Elektriciteitsproductie St. Eustatius (miljoen kWh) 2016-2022<ref name="CBS_elektriciteit"/>
|-
!Jaar
!Fossiel
!Hernieuwbaar
!Totaal
!% Hernieuwbaar
|-
|2016||11,6||2,3||13,9||16,6%
|-
|2017||10,2||3,8||14,0||27,1%
|-
|2018||7,8||6,5||14,3||45,5%
|-
|2019||8,7||6,3||15,0||42,0%
|-
|2020||10,4||4,8||15,2||31,6%
|-
|2021||11,1||5,2||16,3||31,9%
|-
|2022||11,7||4,7||16,4||28,7%
|}

=== Toerisme ===
[[File:Fort Oranje from the Slave Path - panoramio.jpg|thumb|[[Fort Oranje (Sint Eustatius)|Fort Oranje]]]]
[[Toerisme]] is eveneens belangrijk en wordt gezien als de tweede economische pilaar, met name [[Duiksport|duiktoerisme]]. Sint Eustatius beschikt over diverse hotels en een internationale luchthaven, [[F.D. Roosevelt Airport]], maar de mogelijkheden voor het opstijgen en landen zijn beperkt tot kleine vliegtuigen. Momenteel doen twee luchtvaartmaatschappijen het eiland aan: [[Winair]] en Trans Anguilla Airways. De haven is niet geschikt voor grote [[Cruiseschip|cruiseschepen]] zodat er geen grote stromen toeristen naar het eiland kunnen komen. 

Sint Eustatius heeft geen grote witzandstranden, maar er zijn kleinere stranden zoals [[Oranje Beach]], Crooks Castle Beach, [[Lynch Beach]] en [[Zeelandia Beach]].<ref>{{en}} Statia Tourism, [https://statia-tourism.com/about-statia/nature/ Nature]</ref> In het [[Simon Doncker House]] in Oranjestad bevindt zich het historisch museum. In [[Lynch Plantation]] bevindt zich een museum dat is ingericht als plantagehuis van een eeuw geleden. Op het terrein bevindt zich ook een [[planetarium]].<ref>{{nl}} Werldreis, [https://www.wereldreis.net/landeninfo/cariben/sint-eustatius/wat-te-doen-op-sint-eustatius/ Wat te doen op Sint Eustatius]</ref><ref>{{en}} One Caribbean, [https://www.onecaribbean.org/st-eustatius-is-the-home-of-the-caribbeans-first-planetarium/ St. Eustatius Is The Home Of The Caribbean’s First Planetarium], 23 februari 2021</ref>

Gedurende de jaren tachtig was het op Sint Eustatius bijzonder makkelijk een rijbewijs te verkrijgen, dat in Nederland kon worden omgewisseld voor een Nederlands rijbewijs, maar hieraan is in 1993 een eind gemaakt.

==Bekende mensen van Statiaanse afkomst==
* [[Mariana Franko]] (1718-1779), vrijheidsstrijder te [[Curaçao]]
* [[Black Harry (Sint Eustatius)|Black Harry]] (18e eeuw), methodistisch predikant
* [[Antony Beaujon (bestuurder)|Antony Beaujon]] (ca. 1763-1805), bestuurder van [[Demerary]] en [[Essequebo (kolonie)|Essequebo]]
* [[Jacob Ernst Marcus]] (1774), graficus
* [[Thomas Dupersoy]] (19e eeuw), vrijheidsstrijder op Statia
* [[Edward Wilmot Blyden]] (1832-1912), Liberiaans onderwijskundige en schrijver (geboren op [[Saint Thomas (Amerikaanse Maagdeneilanden)|Saint Thomas]]; ouders kwamen van Sint Eustatius)
* [[Tina Woodley]] (1953), powerlifter en bodybuilder
* [[Gerald Berkel]] (1969), politicus
* [[Kizzy]] (1979), zangeres
* [[Shirma Rouse]] (1980), zangeres (opgegroeid op Sint Eustatius)
* [[Ziggi Recado]] (1981), artiest

== Zie ook ==
* [[Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden van A tot Z]]
* [[Caribisch Nederland]]
* [[F.D. Roosevelt Airport]]
* [[Haven van Sint Eustatius]]
* [[Grote Orkaan van 1780]]
* [[Lijst van gouverneurs van Sint Eustatius, Saba en Sint Maarten]]
* [[Plantages in Sint Eustatius]]
* [[Staatkundige hervormingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden]]

== Externe link ==
* {{en}} [https://www.statiagovernment.com/ St. Eustatius Government] (Openbaar Lichaam Sint Eustatius)
* [https://statia-tourism.com/nl/ Website van het bureau voor toerisme op Sint Eustatius]

{{Appendix|2=
{{References}}
}}
{{Commonscat|Sint Eustatius}}
{{Navigatie Caraïbische eilanden in het Koninkrijk der Nederlanden}}
{{Navigatie Koninkrijk der Nederlanden}}
{{Navigatie landen Noord-Amerika}}
{{Coor title dms|17|29|25|N|62|58|36|W|scale:100000}}

[[Categorie:Eiland van Caribisch Nederland]]
[[Categorie:Openbaar lichaam]]
[[Categorie:Sint Eustatius| ]]
[[Categorie:Eilandgebied van de Nederlandse Antillen]]