Nurhaci: verschil tussen versies
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: es:Nurhaci |
k r2.7.2+) (Robot: gewijzigd: th:จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อ |
||
| Regel 72: | Regel 72: | ||
[[simple:Taizu Emperor]] |
[[simple:Taizu Emperor]] |
||
[[sv:Nurhaci]] |
[[sv:Nurhaci]] |
||
[[th:จักรพรรดิ |
[[th:จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อ]] |
||
[[vi:Nỗ Nhĩ Cáp Xích]] |
[[vi:Nỗ Nhĩ Cáp Xích]] |
||
[[zh:努尔哈赤]] |
[[zh:努尔哈赤]] |
||
Versie van 8 jul 2012 18:26
| Nurhaci | ||
|---|---|---|
| 1559 – 1626 | ||
| ||
| Keizer van Mantsjoerije | ||
| Periode | 1616-1626 | |
| Voorganger | - | |
| Opvolger | Hong Taiji | |
| Vader | Taksi | |
| Moeder | onbekend | |
| Nurhaci | ||||
|---|---|---|---|---|
| Naamgeving in Volksrepubliek China (taal-varianten) | ||||
| Vereenvoudigd | 努尔哈赤 | |||
| Traditioneel | 努爾哈赤 | |||
| Hanyu pinyin | Nǔrhāchì | |||
| Jyutping (Standaardkantonees) | nou5 ji5 haa1 cek3 | |||
| Mantsjoe |  |
|||
| ||||
Nurhaci, keizer Taizu of Nuerhachi (13 september 1559 - 30 september 1626) was de laatste stamleider van de Jianzhou Jurchen en de eerste khan van de latere Qing-dynastie. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de Mantsjoestaat en wordt ook gezien als degene die de opdracht gaf tot de ontwikkeling van een geschreven taal voor de Mantsjoetaal. Nurhaci's organisatie van het Mantsjoevolk, zijn aanvallen op de Ming-dynastie en de Koreaanse Joseon-dynastie alsmede zijn verovering van de Chinese noordoostelijke provincie Liaodong vormden de start van de verovering van China door de Qing-dynastie.
In 1568 overleed de moeder van Nurhaci. Hij werd door de tweede vrouw van zijn vader uit zijn dorp verbannen. Later nam hij dienst bij de Chinese generaal Li Chengliang. In 1583 werden zijn vader en grootvader tijdens een veldslag door het rivaliserende opperhoofd van de Jurchen, Nikan Wailan, gedood. Met Chinese hulp verenigde hierna Nurhaci geleidelijk de verschillende stammen. In 1599 liet hij de geschreven Mantsjoe-taal creëren. In 1616 stichtte hij de Qing-dynastie. In 1618 keerde hij zich tegen de Ming-dynastie.
In 1626 overleed Nurhaci nadat hij tijdens een veldslag geraakt werd door een kanonskogel. Hij werd begraven in het Zhaoling mausoleum en werd opgevolgd door zijn negende zoon Hong Taiji. Verhalen deden de ronde dat Hong Taiji een gemalin van Nurhaci gedwongen had tot zelfmoord om te voorkomen dat zijn opvolging gevaar liep door haar streven haar eigen zoon Dorgon tot khan te maken.