Amhaars

Coca-Colafles met Amhaars opschrift

Het Amhaars (Amhaars: አማርኛ) is een Semitische taal die in Ethiopië gesproken wordt en daar tevens de officiële werktaal is. Het wordt hoofdzakelijk gesproken in de regio Amhara en in de hoofdstad Addis Abeba. De etnische groep die de taal als moedertaal spreekt, wordt de Amharen genoemd.

De taal wordt door zo'n 27 miljoen als eerste taal gesproken en door zo'n 7 tot 15 miljoen als tweede taal. Amhaars wordt ook buiten Ethiopië gesproken, vooral in Egypte, Israël en Zweden. Het is, na het Arabisch, de meest gesproken Semitische taal ter wereld. Tevens werd het tot 1991 in Eritrea gesproken omdat het land tot dat jaar bezet was door Ethiopië, dat het als officiële taal opgaf.

Schrift

De taal wordt geschreven in een aangepaste versie van het Ethiopisch schrift, "Fidäl" (ፊደል) ook Gi-ez genoemd. Het Ethiopisch schrift werd vroeger gebruikt in Gi-ez, een Ethiopische taal die nu alleen in de Ethiopisch-orthodoxe Kerk gebruikt wordt. In 2005 is een serieboek uitgegeven (door EthioNL Diensten) in het Gi-ez alfabet waarmee Nederlandstaligen de Amhaarse taal zelf kunnen leren.

Amhaarse Fonologie

De tabel hieronder gebruikt de SAMPA symbolen waar dat mogelijk is, met als uitzondering dat ejectieven aangegeven worden met een apostrof.

Medeklinkers bilabiaal dentaal palataal velair glottaal plosieven stemloos p t c k ʔ stemhebbend b d J g ejectief p’ t’ c’ k’ affricatieven ts’ fricatieven stemloos f s š h stemhebbend z ž nasalen m n ñ liquidae w l j trilklanken r Klinkers voor centraal achter hoog i u midden e ə o laag ä a

Amhaarse Symbolen (ፊደል)

Tabel van Amhaarse symbolen

Deze tabel is incompleet. Sommige fonemen hebben meer dan een serie mogelijke symbolen; enkel voorbeelden voor /k/ en /h/ worden getoond ter illustratie (de laatste heeft vier series). Terwijl de consonanten gegroepeerd zijn aan de hand van hun articulatieplaatsen (zie de foneemtabel hierboven), worden de klinkers getoond in de volgorde waarin zij geciteerd worden. De vorm van het citaat is voor iedere serie de consonant+/E/ vorm, dat wel zeggen de eerste kolom van de symbolen. Europeanen merken vaak de gelijkenis tussen veel van deze symbolen op. Zoals veel Semitische talen gebruikt het Amhaars wortels van drie consonanten in de morfologie van de werkwoorden. Het voordeel hiervan is, dat iemand die het Amhaars vloeiend spreekt, geschreven teksten kan begrijpen zonder dat klinkertekens hiervoor noodzakelijk zijn.

Externe links

• ISO 639 code: http://www.ethnologue.com/show_iso639.asp?code=amh
• Gratis Unicode font voor het Amhaars
• Amhaars voor Nederlandstaligen

WikiWoordenboek

Zoek Amhaars op in het WikiWoordenboek.

Zie de Amhaarstalige uitgave van Wikipedia.