Rumskulla-eik: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Kvillek.jpg|thumb|280px|Rumskulla-eik, 2010]] |
[[Bestand:Kvillek.jpg|thumb|280px|Rumskulla-eik, 2010]] |
||
De '''Rumskulla-eik''', ook bekend als de '''Kvill-eik''', is een [[eik]] |
De '''Rumskulla-eik''', ook bekend als de '''Kvill-eik''', is een [[eik]]enboom (''[[Quercus robur]]'')<ref name=doc>{{sv}} [http://www.lansstyrelsen.se/kalmar/SiteCollectionDocuments/Sv/djur-och-natur/skyddad-natur/Naturreservat/vimmerby/kvill/kvilleken.pdf "Rumskullaeken—Sveriges grövsta träd"], Naturreservat, Vimmerby, Länsstyrelsen Kalmar län, geraadpleegd op 17 november 2013 (pdf)</ref><ref>{{sv}} Kerstin Jonsson, [http://www.azote.se/index.asp?q=Q.%20robur&id=49921&p=6 Rumskullaeken (Quercus robur)], Azote, geraadpleegd op 18 november 2013</ref> bij het [[Nationaal park Norra Kvill]] in het parochie- (''[[socken]]''-)gebied van [[Rumskulla]], [[Vimmerby (gemeente)|Vimmerby]], [[Kalmar län]], [[Småland]], [[Zweden]]. Het is de oudste eik in Zweden en een van de grootste bomen in Scandinavië. De boom werd voor het eerst beschreven in 1772. |
||
==Geschiedenis== |
==Geschiedenis== |
||
De boom |
De boom is meer dan 1.000 jaar oud <ref>{{sv}} [http://www.lansstyrelsen.se/kalmar/SiteCollectionDocuments/Sv/djur-och-natur/vaxter-och-djur/biol-mangf/tr%C3%A4dfaktablad_20Kalmar_2020091.pdf Faktablad: Skyddsvärda träd i kulturlandskapet], Länsstyrelsen Kalmar (pdf)</ref> en werd het eerst beschreven door Magnus Gabriel Craelius in 1772 in ''Försök till ett landskaps beskrivning'' ("Poging een landschap te beschrijven").<ref name=doc/> De boom is 14 meter hoog, met een stam van ongeveer 13 meter omtrek en een volume van ongeveer 60 m3, waarmee het een van de grootste bomen in Zweden is.<ref>{{sv}}[http://norgig.com/national/se/big_trees.html "Sveriges största lövträd"], Norgig, stand 30 oktober 2009</ref> Volgens de gemeente [[Eksjö (gemeente)|Eksjö]] is het de oudste boom in [[Scandinavië]] en de grootste in omtrek.<ref name=Mariannelund>{{sv}} [http://www.eksjo.se/kommunen/som_plats/taetorter/mariannelund "Mariannelund"], gemeente Eksjö, geraadpleegd 17 november 2013</ref><ref>{{sv}} Eva Hernbäck, [http://www.dn.se/Pages/Article.aspx?id=890901&epslanguage=sv "Stor, större störst"], ''[[Dagens Nyheter]]'', 3 augustus 2002</ref> |
||
De ijzeren steunband om de stam zit er waarschijnlijk al vanaf de 19e eeuw om. Hij werd vervangen nadat hij in 2005 gedeeltelijk verwijderd was door iemand die zei de boom te willen "bevrijden".<ref>{{sv}} [http://www.svd.se/nyheter/inrikes/sabotor-ville-befria-gammal-ek_439079.svd "Sabotör ville befria gammal ek"], ''[[Svenska Dagbladet]]'', 15 juli 2005, geraadpleegd 12 oktober 2007</ref> Een ketting iets daarboven voorkomt dat de stam splijt; de boom is nu compleet hol. Klimmen in de boom is sinds 1998 verboden. Er staat een hek om de boom en het is niet toegestaan dichterbij te komen dan 5 |
De ijzeren steunband om de stam zit er waarschijnlijk al vanaf de 19e eeuw om. Hij werd vervangen nadat hij in 2005 gedeeltelijk verwijderd was door iemand die zei de boom te willen "bevrijden".<ref>{{sv}} [http://www.svd.se/nyheter/inrikes/sabotor-ville-befria-gammal-ek_439079.svd "Sabotör ville befria gammal ek"], ''[[Svenska Dagbladet]]'', 15 juli 2005, geraadpleegd 12 oktober 2007</ref> Een ketting iets daarboven voorkomt dat de stam splijt; de boom is nu compleet hol. Klimmen in de boom is sinds 1998 verboden. Er staat een hek om de boom en het is niet toegestaan dichterbij te komen dan 5 mmeter.<ref>{{sv}} Lars Landström, [http://allehanda.se/mer/kultur/bocker/1.2442339-vackert-om-den-alskade-eken "Vackert om den älskade eken"], Allehanda.se, 25 oktober 2010</ref> |
||
==Natuurreservaat== |
==Natuurreservaat== |
||
De Eik van Rumskulla is benoemd tot een |
De Eik van Rumskulla is benoemd tot een natuurmonument. In 2008 werd het Kvill Natuurreservaat (''Kvills natuurreservaat'') opgericht als het eerste natuurreservaat in de gemeente. Het reservaat van 29,4 ha werd ingesteld om het traditionele open landschap met grote eiken en andere markante bomen te bewaren, als contrast met de dichtbijgelegen naaldbossen.<ref>{{sv}} [http://www2.naturskyddsforeningen.se/kretsar-lan/kalmar/sevedebygden/norra-kvill/naturreservat/ "Naturreservatet i Kvill"], Norra Kvill, Naturskyddsföreningen, update 3 juli 2013</ref> Het reservaat ligt naast het Norra Kvill Nationaal Park.<ref>{{sv}} [http://www.lansstyrelsen.se/kalmar/sv/djur-och-natur/skyddad-natur/naturminnen/Pages/index.aspx "Naturminnen"], Länsstyrelsen Kalmar län, geraadpleegd 17 november 2013</ref> De boom is toegankelijk voor gehandicapten.<ref>{{sv}} [http://www.lansstyrelsen.se/kalmar/sv/kalender/2012/Pages/invigning-vid-kvilleken.aspx "Invigning vid Kvilleken"], Länsstyrelsen Kalmar län, geraadpleegd 17 november 2013</ref> |
||
De holle stam van de boom diende als location voor seksscenes in ''[[I Am Curious (Yellow)]]'', een film uit 1967 van [[Vilgot Sjöman]].<ref name=Mariannelund/><ref>{{sv}} ''Sveriges Natur'' 78 (1987) [http://books.google.com/books?ei=Uh6KUrmlD4HK2gXXnYDIAg&id=jthJAAAAYAAJ&dq=nyfiken+gul+eken&focus=searchwithinvolume&q=%22Jag+%C3%A4r+nyfiken+-+gul%22+%28eller+var+det+-+bl%C3%A5%29%3F+I+s%C3%A5+fall+har+ni+inte+gl%C3%B6mt+vad+Lena+Nyman+och+B%C3%B6rje+Ahlstedt+gjorde+uppe+i+ett+tr%C3%A4d%2C+och+som+gjorde+att+filmen+gick+klirrande+bra+lite+varstans+i+v%C3%A4rlden.+Tr%C3%A4det+var+eken+vid+Norra+Kvill+och+aldrig p. 118]</ref><ref>Vilgot Sjöman, ''I Am Curious (Yellow)'', scenario tr. Martin Minow and Jenny Bohman, Evergreen black cat book B-184, New York: Applause, 1968, ISBN 9780936839530, [http://books.google.com/books?id=njNuH0bxRYAC&pg=PA140&lpg=PA140&dq=%22I+am+Curious+%28Yellow%29%22+oak&source=bl&ots=MJh5wbaw47&sig=zxJYUOVgw7aQZztV4goULLltMiQ&hl=en&sa=X&ei=Bx2KUuzfH-qE2QWqkYDwAQ&ved=0CFcQ6AEwBw#v=onepage&q=%22I%20am%20Curious%20%28Yellow%29%22%20oak&f=false p. 140].</ref> De film was controversieel toen deze uitkwam, en werd verboden in Massachusetts; in een zaak die het haalde tot aan het [[Hooggerechtshof (Verenigde Staten)|Amerikaanse Hooggerechtshof]], waarbij de film uiteindelijk als niet-obsceen werd bestempeld.<ref>[http://supreme.justia.com/cases/federal/us/396/976/case.html Supreme.justitia.com:BYRNE v. KARALEXIS - 396 U.S. 976 (1969)]. Geraadpleegd 17 november 2013.</ref><ref>[http://supreme.justia.com/cases/federal/us/401/216/case.html Supreme.justitia.com:Byrne v. Karalexis - 401 U.S. 216 (1971)]. Geraadpleegd 17 november 2013.</ref> |
De holle stam van de boom diende als location voor seksscenes in ''[[I Am Curious (Yellow)]]'', een film uit 1967 van [[Vilgot Sjöman]].<ref name=Mariannelund/><ref>{{sv}} ''Sveriges Natur'' 78 (1987) [http://books.google.com/books?ei=Uh6KUrmlD4HK2gXXnYDIAg&id=jthJAAAAYAAJ&dq=nyfiken+gul+eken&focus=searchwithinvolume&q=%22Jag+%C3%A4r+nyfiken+-+gul%22+%28eller+var+det+-+bl%C3%A5%29%3F+I+s%C3%A5+fall+har+ni+inte+gl%C3%B6mt+vad+Lena+Nyman+och+B%C3%B6rje+Ahlstedt+gjorde+uppe+i+ett+tr%C3%A4d%2C+och+som+gjorde+att+filmen+gick+klirrande+bra+lite+varstans+i+v%C3%A4rlden.+Tr%C3%A4det+var+eken+vid+Norra+Kvill+och+aldrig p. 118]</ref><ref>Vilgot Sjöman, ''I Am Curious (Yellow)'', scenario tr. Martin Minow and Jenny Bohman, Evergreen black cat book B-184, New York: Applause, 1968, ISBN 9780936839530, [http://books.google.com/books?id=njNuH0bxRYAC&pg=PA140&lpg=PA140&dq=%22I+am+Curious+%28Yellow%29%22+oak&source=bl&ots=MJh5wbaw47&sig=zxJYUOVgw7aQZztV4goULLltMiQ&hl=en&sa=X&ei=Bx2KUuzfH-qE2QWqkYDwAQ&ved=0CFcQ6AEwBw#v=onepage&q=%22I%20am%20Curious%20%28Yellow%29%22%20oak&f=false p. 140].</ref> De film was controversieel toen deze uitkwam, en werd verboden in Massachusetts; in een zaak die het haalde tot aan het [[Hooggerechtshof (Verenigde Staten)|Amerikaanse Hooggerechtshof]], waarbij de film uiteindelijk als niet-obsceen werd bestempeld.<ref>[http://supreme.justia.com/cases/federal/us/396/976/case.html Supreme.justitia.com:BYRNE v. KARALEXIS - 396 U.S. 976 (1969)]. Geraadpleegd 17 november 2013.</ref><ref>[http://supreme.justia.com/cases/federal/us/401/216/case.html Supreme.justitia.com:Byrne v. Karalexis - 401 U.S. 216 (1971)]. Geraadpleegd 17 november 2013.</ref> |
||
Versie van 4 jan 2014 13:42
De Rumskulla-eik, ook bekend als de Kvill-eik, is een eikenboom (Quercus robur)[1][2] bij het Nationaal park Norra Kvill in het parochie- (socken-)gebied van Rumskulla, Vimmerby, Kalmar län, Småland, Zweden. Het is de oudste eik in Zweden en een van de grootste bomen in Scandinavië. De boom werd voor het eerst beschreven in 1772.
Geschiedenis
De boom is meer dan 1.000 jaar oud [3] en werd het eerst beschreven door Magnus Gabriel Craelius in 1772 in Försök till ett landskaps beskrivning ("Poging een landschap te beschrijven").[1] De boom is 14 meter hoog, met een stam van ongeveer 13 meter omtrek en een volume van ongeveer 60 m3, waarmee het een van de grootste bomen in Zweden is.[4] Volgens de gemeente Eksjö is het de oudste boom in Scandinavië en de grootste in omtrek.[5][6]
De ijzeren steunband om de stam zit er waarschijnlijk al vanaf de 19e eeuw om. Hij werd vervangen nadat hij in 2005 gedeeltelijk verwijderd was door iemand die zei de boom te willen "bevrijden".[7] Een ketting iets daarboven voorkomt dat de stam splijt; de boom is nu compleet hol. Klimmen in de boom is sinds 1998 verboden. Er staat een hek om de boom en het is niet toegestaan dichterbij te komen dan 5 mmeter.[8]
Natuurreservaat
De Eik van Rumskulla is benoemd tot een natuurmonument. In 2008 werd het Kvill Natuurreservaat (Kvills natuurreservaat) opgericht als het eerste natuurreservaat in de gemeente. Het reservaat van 29,4 ha werd ingesteld om het traditionele open landschap met grote eiken en andere markante bomen te bewaren, als contrast met de dichtbijgelegen naaldbossen.[9] Het reservaat ligt naast het Norra Kvill Nationaal Park.[10] De boom is toegankelijk voor gehandicapten.[11]
De holle stam van de boom diende als location voor seksscenes in I Am Curious (Yellow), een film uit 1967 van Vilgot Sjöman.[5][12][13] De film was controversieel toen deze uitkwam, en werd verboden in Massachusetts; in een zaak die het haalde tot aan het Amerikaanse Hooggerechtshof, waarbij de film uiteindelijk als niet-obsceen werd bestempeld.[14][15]
Foto's van de stam
Zie ook
Externe links
- (sv) Per Eliasson. "Rumskullaeken: Sveriges äldsta träd". Nationalencyklopedin 2002
- Kvill Oak. Toeristeninformatiebureau van Vimmerby
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie Eik van Rumskulla van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.