Asterrevolutie: verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website Geavanceerde mobiele bewerking |
||
| Regel 17: | Regel 17: | ||
* [[Bestand:Flag_of_Hungary_(1915-1918;_angels;_3-2_aspect_ratio).svg|23px]] [[Landen van de Heilige Hongaarse Stefanskroon|Koninkrijk Hongarije]] |
* [[Bestand:Flag_of_Hungary_(1915-1918;_angels;_3-2_aspect_ratio).svg|23px]] [[Landen van de Heilige Hongaarse Stefanskroon|Koninkrijk Hongarije]] |
||
| commander1 = [[Mihály Károlyi]]<br />[[János Hock]]<br />[[József Pogány]]<br />Imre Csernyák<br />[[István Friedrich]] |
| commander1 = [[Mihály Károlyi]]<br />[[János Hock]]<br />[[József Pogány]]<br />Imre Csernyák<br />[[István Friedrich]] |
||
| commander2 = [[Karel I van |
| commander2 = [[Karel I van Oostenrijk|Karel IV]]<br />[[Jozef August van Oostenrijk|Aartshertog Jozef]]<br />[[János Hadik]]<br />[[Sándor Wekerle]] |
||
| strength1 = |
| strength1 = |
||
| strength2 = |
| strength2 = |
||
| Regel 28: | Regel 28: | ||
Haar naam dankt deze revolutie aan de [[aster]]s die burgers en gedemobiliseerde soldaten in [[Boedapest]] op hun hoeden speldden, om hun steun uit te drukken voor de [[Sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] [[Hongaarse Nationale Raad]] en de eerder linkse graaf [[Mihály Károlyi]]. De Hongaarse Nationale Raad, die pleitte voor de Hongaarse afscheiding van [[Oostenrijk-Hongarije]], was mede opgericht door Károlyi. In de vroege uurtjes van 31 oktober 1918 namen manifestanten van de Hongaarse Nationale Raad, geholpen door soldaten van de [[Honvéd]], openbare gebouwen in in [[Boedapest]] en droegen hierbij vaak asters op hun kleding. Hierna trad premier [[János Hadik]] af en werd voormalig premier [[István Tisza]] vermoord. Tisza was een van de relatief weinig dodelijke slachtoffers van deze revolutie en zijn dood veroorzaakte internationale ophef. |
Haar naam dankt deze revolutie aan de [[aster]]s die burgers en gedemobiliseerde soldaten in [[Boedapest]] op hun hoeden speldden, om hun steun uit te drukken voor de [[Sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] [[Hongaarse Nationale Raad]] en de eerder linkse graaf [[Mihály Károlyi]]. De Hongaarse Nationale Raad, die pleitte voor de Hongaarse afscheiding van [[Oostenrijk-Hongarije]], was mede opgericht door Károlyi. In de vroege uurtjes van 31 oktober 1918 namen manifestanten van de Hongaarse Nationale Raad, geholpen door soldaten van de [[Honvéd]], openbare gebouwen in in [[Boedapest]] en droegen hierbij vaak asters op hun kleding. Hierna trad premier [[János Hadik]] af en werd voormalig premier [[István Tisza]] vermoord. Tisza was een van de relatief weinig dodelijke slachtoffers van deze revolutie en zijn dood veroorzaakte internationale ophef. |
||
Tegen het einde van de dag was koning [[Karel I van |
Tegen het einde van de dag was koning [[Karel I van Oostenrijk|Karel IV]] gedwongen om de staatsgreep te erkennen en Károlyi werd de nieuwe [[Lijst van premiers van Hongarije|premier van Hongarije]]. Deze zegde de [[Ausgleich]] van 1867 op en maakte hiermee formeel een einde aan [[Oostenrijk-Hongarije|Oostenrijks-Hongaarse unie]]. Op 13 november publiceerde Karel IV een afkondiging, waarin hij het recht van [[Hongarije]] erkende om een eigen staatsvorm te kiezen en waarin hij zich zelf terugtrok van alle Hongaarse staatsaangelegenheden. Op 16 november riep de regering onder leiding van graaf Károlyi vervolgens de [[Democratische Republiek Hongarije]] uit, waarvan Károlyi zelf ook de functie van provisionele president zou waarnemen. |
||
In maart 1919 werd de Democratische Republiek echter omvergeworpen door een staatsgreep van [[communisme|communisten]], die de [[Hongaarse Radenrepubliek]] afkondigden. Nadien werd het communistische Hongarije onder de voet gelopen door de [[Roemenië|Roemenen]] tijdens de [[Hongaars-Roemeense Oorlog]], waarna (na een [[Hongaarse Republiek (1919-1920)|kortstondig herstel van de Democratische Republiek]]) de monarchie (slechts nominaal) werd hersteld, zij het als een van Wenen onafhankelijke staat: het [[Koninkrijk Hongarije (1920-1946)|koninkrijk Hongarije]]. |
In maart 1919 werd de Democratische Republiek echter omvergeworpen door een staatsgreep van [[communisme|communisten]], die de [[Hongaarse Radenrepubliek]] afkondigden. Nadien werd het communistische Hongarije onder de voet gelopen door de [[Roemenië|Roemenen]] tijdens de [[Hongaars-Roemeense Oorlog]], waarna (na een [[Hongaarse Republiek (1919-1920)|kortstondig herstel van de Democratische Republiek]]) de monarchie (slechts nominaal) werd hersteld, zij het als een van Wenen onafhankelijke staat: het [[Koninkrijk Hongarije (1920-1946)|koninkrijk Hongarije]]. |
||
Versie van 21 mrt 2021 22:58
| Asterrevolutie | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Revolutionaire soldaten met asters, 31 oktober 1918
| ||||
| Datum | 28 - 31 oktober 1918 | |||
| Locatie | Hongarije | |||
| Resultaat | Overwinning voor de revolutionairen
| |||
| Strijdende partijen | ||||
| ||||
| Leiders en commandanten | ||||
| ||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
De Asterrevolutie (Hongaars: Őszirózsás forradalom) was een revolutie in Hongarije, aangevoerd door graaf Mihály Károlyi. De revolutie vond plaats tijdens de laatste dagen van de Eerste Wereldoorlog en leidde tot de oprichting van de kortstondige Democratische Republiek Hongarije.
Haar naam dankt deze revolutie aan de asters die burgers en gedemobiliseerde soldaten in Boedapest op hun hoeden speldden, om hun steun uit te drukken voor de sociaaldemocratische Hongaarse Nationale Raad en de eerder linkse graaf Mihály Károlyi. De Hongaarse Nationale Raad, die pleitte voor de Hongaarse afscheiding van Oostenrijk-Hongarije, was mede opgericht door Károlyi. In de vroege uurtjes van 31 oktober 1918 namen manifestanten van de Hongaarse Nationale Raad, geholpen door soldaten van de Honvéd, openbare gebouwen in in Boedapest en droegen hierbij vaak asters op hun kleding. Hierna trad premier János Hadik af en werd voormalig premier István Tisza vermoord. Tisza was een van de relatief weinig dodelijke slachtoffers van deze revolutie en zijn dood veroorzaakte internationale ophef.
Tegen het einde van de dag was koning Karel IV gedwongen om de staatsgreep te erkennen en Károlyi werd de nieuwe premier van Hongarije. Deze zegde de Ausgleich van 1867 op en maakte hiermee formeel een einde aan Oostenrijks-Hongaarse unie. Op 13 november publiceerde Karel IV een afkondiging, waarin hij het recht van Hongarije erkende om een eigen staatsvorm te kiezen en waarin hij zich zelf terugtrok van alle Hongaarse staatsaangelegenheden. Op 16 november riep de regering onder leiding van graaf Károlyi vervolgens de Democratische Republiek Hongarije uit, waarvan Károlyi zelf ook de functie van provisionele president zou waarnemen.
In maart 1919 werd de Democratische Republiek echter omvergeworpen door een staatsgreep van communisten, die de Hongaarse Radenrepubliek afkondigden. Nadien werd het communistische Hongarije onder de voet gelopen door de Roemenen tijdens de Hongaars-Roemeense Oorlog, waarna (na een kortstondig herstel van de Democratische Republiek) de monarchie (slechts nominaal) werd hersteld, zij het als een van Wenen onafhankelijke staat: het koninkrijk Hongarije.
Bronnen, noten en/of referenties
|