Aduard
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Groningen
| ||
| Gemeente |  Zuidhorn
| ||
| Coördinaten | 53° 15′ NB, 6° 28′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (1 januari 2008) |
2360 | ||
| Overig | |||
| Postcode | 9830-9831 | ||
| |||
Aduard (Gronings: Auwerd) is een dorp in de gemeente Zuidhorn in de Nederlandse provincie Groningen met 2360 inwoners op 1 januari 2008. Tot 1990 was Aduard een zelfstandige gemeente. In dat jaar werd het samen met de voormalige gemeenten Grijpskerk en Oldehove bij Zuidhorn gevoegd.
Het dorp is ontstaan rond het cisterciënzersklooster dat hier in 1192 werd gesticht. Dit klooster van Aduard groeide uit tot het grootste en invloedrijkste van de Ommelanden. Op zijn toppunt bezat het meer dan 10.000 ha aan gronden, waarvan een deel in Friesland en Drenthe. (Zie ook Kloosterkaart Groningen)
De voornaamste reden voor de enorme bloei van het klooster was dat het de ontginning en afwatering van de woeste gronden serieus ter hand nam. De monniken groeven het Aduarderdiep, legden de Aduarderzijl aan en stichtten verschillende voorwerken (uithoven), de boerderijen die bij het klooster behoorden.
Het klooster besloeg een groot deel van het huidige dorp, dat ooit groter was dan de toenmalige stad Groningen. Op 11 september 1575 werd het klooster grotendeels verwoest. Alleen het hospitium (de ziekenzaal), tegenwoordig in gebruik als kerk, bleef tot op de dag van vandaag bestaan.
Na de sloop van het klooster kwam ook de rechtstoel van Aduard aan de provincie Stad en Lande. De redger werd door de provincie aangesteld, zijn Huis te Aduard is pas toen gebouwd en was daarmee een van de weinige borgen die niet voorkomt uit een steenhuis. Het geslacht Lewe van Aduard dankt er zijn naam aan. De borg werd in 1815 gesloopt.
De oude herberg van Aduard heeft op de nominatie gestaan om te worden gesloopt. Het werd door Geerhard en Petra Slenema gered en verbouwd tot restaurant, de "Herberg Onder de Linden". De herberg heeft een ster in de Michelin-gids.
Voormalige gemeente
De voormalige gemeente Aduard bestond naast het hoofddorp uit de dorpen, gehuchten en buurtschappen: Aduardervoorwerk, Den Ham, Den Horn, Fransum, Fransumervoorwerk, Gaaikemadijk, Hoogemeeden, Lagemeeden, Nieuwklap, Steentil en Wierumerschouw (gedeeltelijk).
Trivia
In de maand juni wordt op het terrein van het Sportpark Aduard de jaarlijkse harddraverij verreden.