Spuipoort (Dordrecht)

Spuipoort
	De Spuipoort kort voor de sloop in 1870
Locatie
Locatie	Spuiplein
Coördinaten	51° 49′ NB, 4° 40′ OL
Status en tijdlijn
Status	gesloopt
Oorspr. functie	vestingwerk
Bouw gereed	ca. 1300
Verbouwing	1609
Afgebroken	1870
Architectuur
Bouwstijl	maniërisme
Detailkaart
	;
Portaal	Civiele techniek en bouwkunde

De Spuipoort was een stadspoort in de Zuid-Hollandse stad Dordrecht aan het eind van de Grote Spuistraat, op het huidige Spuiplein. De oudste vermelding van de poort stamt waarschijnlijk uit 1312, toen de poort "de nieuwe poerte" werd genoemd. De benaming Spuipoort is sinds 1439 (als "spoypoert") bekend. De naam verwijst naar een nabijgelegen, 14e-eeuwse spuisluis in de stadsmuur, die al in 1377 werd afgedamd.

In 1609 werd een nieuwe poort gebouwd, die in 1870 is gesloopt. Deze poort was voorzien van drie gedenkstenen. Een daarvan is tijdens de renovatie van de Groothoofdspoort in de jaren 1970 in de nieuwe voorpoort aldaar gemetseld. Deze steen herdacht het onsuccesvolle beleg van 1418 door Jan IV van Brabant en Jacoba van Beieren. De andere stenen verwezen naar de Sint-Elisabethsvloed en de wapenfeiten van graaf Dirk IV die in 1049 werd vermoord in de omgeving van de plek waar later Dordrecht ontstond.

Jacob van Strij, Fantasievoorstelling met de Spuipoort, 1785, Universitaire Bibliotheken Leiden
Johannes Rutten, Binnenzijde van de Spuipoort, 1852, Regionaal Archief Dordrecht, inv. 551_35399 (= D.I. 997)
Gedenksteen van het beleg van 1418

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

Mieke van Baarsel (1992): Van Aardappelmarkt tot Zwijndrechts Veerhoofd. De straatnamen van de historische binnenstad van Dordrecht, Hilversum: Verloren, p. 104-106
Johan Hendriks & Jan Koonings (2001): Van der stede muere. Beschrijving van de stadsmuur van Dordrecht, Dordrecht: Vereniging Oud-Dordrecht, Jaarboek 2000, p. 39-41