Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers

De Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers (VCA) is een certificeerbare controlelijst voor aannemers waarmee zij aan kunnen tonen dat zij veiligheid, gezondheid en milieu beheersen tijdens het uitvoeren van werkzaamheden op de werkvloer. Tevens bevat deze norm aanvullende eisen om het veiligheidsbewustzijn tijdens het werk te verhogen.

Er is daarnaast voor uitvoerende medewerkers een VCA-examen. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen Basisveiligheid (Voor operationele medewerkers) en Veiligheid voor operationeel Leidinggevenden (VOL-VCA). Het bijbehorende certificaat is tien jaar geldig en geeft aan dat de medewerker in ieder geval op de hoogte is van de geldende veiligheidseisen. Door zogenaamde gereedschapskist bijeenkomsten wordt deze kennis regelmatig up-to-date gehouden.

De norm wordt in Nederland beheerd door het SSVV, in België door BeSaCC. De laatste versie dateert uit 2011. De nieuwste toetsnormen en examens zijn per 1 september 2017 actueel geworden.

Ontstaan

Deze norm is in eerste instantie ontstaan uit een behoefte van de Offshore industrie in Nederland en daarna van (petro)chemische industrie om het aantal ongevallen terug te dringen en de externe veiligheid te vergroten, maar wordt tegenwoordig ook in andere sectoren gebruikt, onder meer in de civiele bouw, hoveniers en installateurs.

VCA is niet bij wet verplicht. Het kan wel door opdrachtgevers worden geëist dat opdrachtnemers VCA-gecertificeerd zijn.

In tegenstelling tot wat velen denken, is de VCA geen middel om aan te tonen dat aan de Arbowet wordt voldaan. Het is slechts een instrument om beter aan de wet te voldoen. Schattingen lopen uiteen dat 40 tot 75% van de VCA-gecertificeerde bedrijven voldoen aan de Nederlandse Arbowet. De oorspronkelijke VCA was gebaseerd op de ISO 9001-1987. Vandaar dat er veel elementen in de VCA verweven zitten die lijken op 'verplichtingen' van de ISO 9001.

Niveaus

De VCA-checklist kan op drie manieren gecertificeerd worden. Het onderscheid is één ster, twee sterren of de letter 'p'. Het twee-sterrencertificaat is met name bedoeld voor hoofdaannemers en bedrijven met meer dan 35 man operationeel personeel. Het één-stercertificaat is geschikt voor bedrijven die niet aan deze criteria voldoen. Zij mogen echter wel opgaan voor de twee sterren. Het p-certificaat is met name bedoeld voor bedrijven die werkzaam zijn in de petrochemie. Deze versie kent meer verplichte vragen.

Bronnen, noten en/of referenties