Volta-Congotalen

Verspreiding Volta-Congotalen (bruin, oranje, groen)

De Volta-Congotalen vormen de grootste hypothetische subgroep van verwante talen binnen de Atlantische Congotalen, die op hun beurt deel uitmaken van de Niger-Congotalen. Dat al deze talen een genetische eenheid vormen is in de jaren 60 en 70 van de 20e eeuw vrijwel volledig vast komen te staan dankzij het onderzoek van historisch-vergelijkend taalkundige John M. Stewart, die onder meer vaststelde dat er eerder sprake leek te zijn van een dialectcontinuüm dan van een echte verzameling taalfamilies. Sommige genetische relaties zijn tot op heden onduidelijk, zoals die van de Kwa-talen tot de Benue-Congo-talen en een aantal van deze talen onderling.

Er zijn ook alternatieve interne classificaties. Zo wordt de term de Savanna-talen tegenwoordig soms gebruikt als verzamelnaam voor de Gur-talen en de Adamawa-Ubangi-talen.

Over de geschiedenis van het klinkersysteem van deze talen bestaat nogal wat onduidelijkheid. Casali (1995) kende aan de proto-taal van alle Niger-Congotalen een systeem van negen of tien klinkers met klinkerharmonie toe, dat later zou zijn teruggebracht tot zeven.

Subverdeling

De Volta-Congotalen kunnen als volgt verder worden onderverdeeld:

• Volta-Kongo
  • Noord-Volta-Kongo
    • Krutalen
    • Gurtalen (Voltaisch)
    • Senufotalen
    • Adamawa-Ubangi-talen
  • Zuid-Volta-Kongo-talen of Kwa-Benue-Kongo-talen
    • Kwatalen
    • Benue-Congotalen
      • West-Benue-Congo-talen
        • Yoruboid-talen
        • Edoid-talen
        • Igboid-talen
        • Nupoid-talen
        • Idomoid-talen
      • Oost-Benue-Kongo-talen
        • Platoid-talen of Centraal-Nigeriaans
          • Kainji-talen
          • Plateau-talen
          • Tarokoid-talen
          • Jukunoid-talen
        • Bantoid-Cross-talen
          • Cross-River-talen
          • Bantoidtalen
            • Noord-Bantoid-talen
              • Dakoid-talen
              • Mambiloid-talen
            • Zuid-Bantoid-talen
              • Jarawoid-talen
              • Tivoid-talen
              • Ekoid-talen
              • Grasland-talen
              • Bantoetalen

Subgroep	Aantal Talen	Aantal Sprekers	Voornaamste verspreidingsgebied
Kru	29	2,3 miljoen	Ivoorkust, Zuid-Liberia
Gurtalen	74	15 miljoen	Mali, Ivoorkust, Burkina Faso, Ghana, Togo, Nigeria
Senufotalen	15	2,7 miljoen	Burkina Faso, Ivoorkust, Mali, Ghana
Adamawa-Ubangi-talen	158	7,6 miljoen	Nigeria, Kameroen, Centraal-Afrika, Tsjaad, Soedan
Kwatalen	75	21 miljoen	Ivoorkust, Ghana, Togo, Benin, Nigeria
Yoruboid-talen	14	22 miljoen	Zuidwest-Nigeria, Benin, Togo
Edoid-talen	26	2,6 miljoen	Centraal-Zuid-Nigeria
Igboid-talen	7	19 miljoen	Zuidoost-Nigeria
Nupoid-talen	11	3 miljoen	West-Centraal-Nigeria
Idomoid-talen	9	1,1 miljoen	Zuid-Nigeria
Kainji-talen	54	1 miljoen	Noordwest- en Noord-Centraal-Nigeria
Plateau-talen	43	2 miljoen	Noord-Centraal-Nigeria
Cross-River-talen	65	5,6 miljoen	Nigeria: Cross-River-Staat; Kameroen
Dakoid-talen	3	0,5 miljoen	Oost-Nigeria
Tivoid-talen	18	2,4 miljoen	Oost-Nigeria, West-Kameroen
Grasland	67	2,5 miljoen	West-Kameroen
Bantu	487	210 miljoen	Heel Midden- en Zuid-Afrika

Bronnen, noten en/of referenties