Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes/Vrij Nederland (verzetsblad, Bergum-Koudum-Leeuwarden)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Hieronder zie je een beginnetje (opzetje, stub) van een Wikipedia-artikel over een Nederlandse verzetskrant uit de Tweede Wereldoorlog.

Dit beginnetje is aangemaakt in het kader van het Wikiproject Verzetskranten.

De informatie in het beginnetje is rechtstreeks overgenomen uit het boek De ondergrondse pers 1940-1945 van Lydia Winkel, in zijn geheel als PDF te vinden op Wikimedia Commons.

Onderstaand beginnetje is nog niet rijp voor de hoofdnaamruimte van Wikipedia, je kunt helpen om het te controleren of aan te vullen tot een volwaardig artikel.

In de handleiding voor deelnemers aan het Wikiproject Verzetskranten lees je hoe dit werkt.

Andere beginnetjes van verzetskrantenartikelen vind je in Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes


Vrij Nederland
Plaats(en) van uitgave Koudum, Leeuwarden en Bergum
Verschijningsfrequentie Onregelmatig, vanaf januari 1945 2 maal per maand
Inhoud Opinie-artikelen
Reproductiemethode Gedrukt
Oplage Tussen de 1000 en 6000
Datum eerste uitgave 1 april 1943
Datum laatste uitgave 22 april 1945
Taal Nederlands
Vervaardigers/redacteuren J.A. van der Wal R. Walda Joh. Hoekstra B. Hofstee S. Hofstee
Drukkerij(en) Fa. J. Steegstra
Gerelateerde kranten De koerier; berichtenblad van 'Je Maintiendrai' Vrij Nederland; Nederland-Oranje
Nr. in DOP van L.E. Winkel 970
Beschrijving in catalogus 376307781
Portaal  Portaalicoon   Media

Vrij Nederland was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 1 april 1943 tot en met 22 april 1945 in Koudum, Leeuwarden en Bergum werd uitgegeven. Het blad verscheen onregelmatig, vanaf januari 1945 2 maal per maand in een oplage tussen de 1000 en 6000 exemplaren. Het werd gedrukt en de inhoud bestond voornamelijk uit opinie-artikelen.

Betrokken personen[bewerken | brontekst bewerken]

Gerelateerde kranten[bewerken | brontekst bewerken]

Categorie:Illegale pers in de Tweede Wereldoorlog

Ruwe tekst Winkel-lemma[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder staat de tekst over Vrij Nederland uit lemma nr. 970 van De Ondergrondse Pers. Met behulp van deze tekst (en andere bronnen) kunnen Wikipedianen het bestaande artikel verbeteren. De Ondergronds Pers is ook als full-text PDF beschikbaar op Wikimedia Commons, daar is onderstaande tekst dus ook terug te vinden.

Op Kerstmis 1941 verscheen de landelijke editie van VRIJ NEDERLAND voor de tweede maal gedrukt en wel door bemiddeling van R. Walda uit Hindelopen van de VONK-groep bij Joh. Hoekstra te Koudum. Op 18 maart 1942 werd dit contact verbroken; tengevolge van verraad vond er een huiszoeking plaats bij Hoekstra; Walda kon tijdig vluchten. Van het verdere verloop in 1942 in het noorden is ons niets bekend. In begin 1943 werd VN echter weer gedrukt door de gebroeders B. en S. Hofstee te Oudehaske en door J. Steegstra te Bergum, ter voorziening van de vier noordelijke provincies. J.A. van der Wal te Leeuwarden zorgde voor het zetsel, wat met dezelfde bode die de pakken gereedgekomen exemplaren van Bergum naar Leeuwarden expedieerde, naar Steegstra werd vervoerd. In oktober 1944 stagneerde de uitgave - tijdelijk - daar Steegstra na zijn weigering voor de vijand te spitten moest onderduiken en Van der Wal in november 1944 op een 'aangebrand' adres gearresteerd werd. Van der Wal werd echter op 8 december 1944 door de KP bevrijd (zie: DE KOERIER; berichtenblad van 'JE MAINTIENDRAI', nr. 307) en dook onder ten huize van Steegstra, evenals deze zelf. Toen het commando Grenzpolizei kort daarop (in januari 1945) uit Bergum vertrok en er geen razzia's meer op ondergedoken spitters werden gehouden, hervatten Steegstra en Van der Wal de uitgave op de zolder van een pakhuis. Het formaat was nu echter veel kleiner en de oplage geringer (1000-2000 ex.), daar inmiddels de verzendmogelijkheden naar de drie overige provincies te slecht geworden waren. Het blad verscheen verder tot aan de bevrijding regelmatig twee maal per maand. Bovendien werden ten behoeve van VRIJ NEDERLAND vele pamfletten, brochures, proclamaties en vervalsingen gedrukt. Zie ook: VRIJ NEDERLAND (nr. 965).